Jaskinie Mogao: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne merytoryczne |
m dr.red, szablon cytuj |
||
Linia 13:
| link = http://whc.unesco.org/en/list/440
}}
'''Jaskinie Mogao''' ([[język chiński|chiń.]] 莫高窟, [[pinyin]]: ''Mò Gāo Kū''), znane też jako '''Jaskinie Tysiąca Buddów''' (
Jaskinie zawierają liczne okazy dawnej sztuki [[buddyzm|buddyjskiej]], m.in. posągi i malowidła. W większości pochodzą one z okresu [[północna dynastia Wei|północnej]] i [[zachodnia dynastia Wei|zachodniej dynastii Wei]] ([[IV]]-[[VI]] wiek n.e.), znaleziono jednak także przedmioty z [[Pięć Dynastii i Dziesięć Królestw|Epoki Pięciu Dynastii]] ([[X]] wiek), północnej [[dynastia Song|dynastii Song]] ([[X]]-[[XII]] w.), [[Xixia|zachodniej dynastii Xia]] ([[XI]]-[[XII]] w.) oraz [[dynastia Yuan|dynastii Yuan]] ([[XIII]]-[[XIV]] w.), jednak w nalepszym stanie zachowały się posągi z czasów [[dynastia Tang|dynastii Tang]] ([[VII]]-[[X]] w.) oraz [[północna dynastia Zhou|północnej dynastii Zhou]] ([[VI]] wiek).
Jaskinie mają kształt prostokąta lub kwadratu z kopulastym, bogato zdobionym sklepieniem. Na centralnym miejscu wyeksponowany jest posąg [[Budda|Buddy]] i mniejsze, [[terakota|terakotowe]] posągi jego uczniów. Ściany i sklepienie pokryte są [[cement]]em i [[glina|gliną]], a następnie pomalowane wodnymi farbami. Większość motywów dekoracji zaczerpnięta jest z przyrody i architektury.
==Historia==
===Północna i zachodnia dynastia Wei oraz północna dynastia Zhou===
Była to epoka kryzysu idei [[konfucjanizm|konfucjańskiej]] i rozpowszechniania się nauczania Buddy o [[nirwana|nirwanie]] i poszukiwaniu własnej drogi [[zbawienie|zbawienia]]. Sztuka chińska tego okresu charakteryzuje się silnymi wpływami [[buddyzm]]u hinduskiego - świadczą o tym m.in. nieproporcjonalnie duże głowy posągów. Smukłe, delikatne sylwetki przedstawianych postaci miały ukazywać ducha tych, którzy odrzucili świat materialny, oddając się [[asceza|ascezie]].
===Dynastia Tang===
Epoka panowania dynastii Tang była okresem największego rozkwitu sztuki w jaskiniach Mogao. Ozdobiono wówczas 260 jaskiń i wyrzeźbiono największe posągi, w tym posąg siedzącego Buddy z jaskini nr 96 o wysokości 34,5 m. Wśród malowideł dominujące miejsce zajmują postacie dworskiej arystokracji i są one też o wiele większe niż w poprzednich epokach.
===Późniejsze jaskinie===
Po upadku dynastii Tang nastąpił również kryzys sztuki chińskiej w Mogao. Pochodzące z późniejszych epok posągi i malowidła są o wiele prostsze i ubożej zdobione, jednak i wówczas zdarzały się dzieła, zasługujące na szczególną uwagę - należy do nich 16-metrowy posąg leżącego Buddy z jaskini nr 158, otoczony mniejszymi posążkami jego uczniów.
Linia 32 ⟶ 33:
==Bibliografia==
*
[[Kategoria:Stanowiska archeologiczne w Chinach]]
| |||