Rośliny telomowe: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
UWAGA! Usunięcie treści (strona pozostała pusta)! |
m Przywrócono przedostatnią wersję, jej autor to ArthurBot. Autor wycofanej edycji to 89.74.111.9. |
||
Linia 1:
{{Roślina infobox
| nazwa = Rośliny lądowe
| obrazek = Kosaciec_syberyjski_Iris_sibirica kwiaty.jpg
| opis obrazka = [[Kosaciec syberyjski]]
| podkrólestwo = Rośliny lądowe
| łacina = Embryophyta
}}
'''Rośliny lądowe''', rośliny telomowe, rośliny wyższe, rośliny osiowe, organowce, osiowce, pędowce (''Embryophyta, Telomophyta, Cormophyta'') - grupa roślin o różnej randze systematycznej w zależności od ujęcia (zwykle [[takson]] w randze podkrólestwa, [[gromada (biologia)|gromady]] lub grupy). Obejmuje rośliny, które wyodrębniły się z [[zielenice|zielenic]] w erze [[Era paleozoiczna|paleozoicznej]]. Ze względu na pochodzenie, w rygorystycznych ujęciach systematycznych rośliny te stanowią takson w randze [[klasa (biologia)|klasy]] w obrębie zielenic (''Embryophyceae'')<ref>{{cytuj stronę
| url = http://www.amjbot.org/cgi/content/full/91/10/1535#F20
| tytuł = Green algae and the origin of land plants
| data dostępu = 3 lutego 2007
| nazwisko = Louise A. Lewis i Richard M. McCourt
| imię =
| współautorzy =
| data =
| rok = 2004
| opublikowany =
| stron =
| język = en
| url archiwalny =
| data archiwalna =
}}</ref>. Najbliżej spokrewnioną grupą o wspólnym pochodzeniu są [[ramienice]]. Rośliny lądowe wspólnie z nimi zaliczone zostały przez Lewisa i McCourta (2004) do podgromady ''[[Streptophytina]]'' i gromady ''[[Charophyta]]''.
Rośliny lądowe, do których należy ponad 300 tysięcy współczesnych gatunków roślin, wraz z zielenicami tworzą [[klad]] [[rośliny zielone|roślin zielonych]].
Rośliny lądowe odpowiadają organowcom (rośliny wyższe) w dawnych ujęciach systematycznych przeciwstawianych [[takson polifiletyczny|polifiletycznym]] [[plechowce|plechowcom]] (tj. roślinom niższym, z których obecnie część nie jest zaliczana już w ogóle do roślin, np. [[brunatnice]]).
===Charakterystyka===
Charakterystyczne dla tej grupy roślin jest przystosowanie do życia w warunkach lądowych (rośliny wodne przystosowały się do środowiska wodnego wtórnie), mają [[organizm]]y zbudowane z [[tkanka|tkanek]]. Cechą wyróżniającą w stosunku do przodków jest też wykształcanie sterylnych tkanek w obrębie organów generatywnych. W obrębie roślin lądowych charakterystyczny jest też typ przemiany pokoleń z przewagą (poza [[mszaki|mszakami]]) sporofitu nad gametofitem. Inną cechą, od której grupa ta bierze jedną ze swych nazw, jest wysoki stopień organizacji tkankowej ([[telom]]). Większość roślin telomowych ma budowę osiową. Są to rośliny o budowie [[tkanka roślinna|tkankowej]], w których można wyróżnić część osiową ([[pęd (botanika)|pędową]]) (obejmującą [[łodyga|łodygę]], [[liść|liście]] i organy generatywne) oraz część [[korzeń|korzeniową]]. Z nielicznymi wyjątkami rośliny lądowe uzyskują energię w wyniku [[fotosynteza|fotosyntezy]]. Na poziomie budowy mikroskopowej struktura [[komórka|komórek]] roślin lądowych jest bardzo bliska budowie komórek zielenic.
===Systematyka===
Do roślin lądowych należy [[takson parafiletyczny|parafiletyczna]] grupa [[mszaki|mszaków]] oraz [[rośliny naczyniowe]].
Często spotykany jest dawny, sztuczny podział na [[rośliny zarodnikowe]] i [[rośliny nasienne]] lub podział na trzy [[gromada (biologia)|gromady]] (typy): [[mszaki]], [[paprotniki]] i [[rośliny nasienne]].
:'''[[Drzewo filogenetyczne]] współczesnych linii rozwojowych roślin lądowych''':
{{Klad
| 1={{Klad
| 1=''[[Anthocerotopsida]]''
| 2={{Klad
| 1=''[[Marchantiopsida]]''
| 2={{Klad
| 1=''[[Bryopsida]]''
| 2={{Klad
| 1=''[[Lycopodiophyta]]''
| 2={{Klad
| 1={{Klad
| 1=''[[Equisetophyta]]''
| 2=''[[Pteridophyta]]''
}}
| 2=''[[Spermatophyta]]''
}}
}}
}}
}}
}}
}}
===Przeszłość===
U pierwszych roślin lądowych [[sporofit]] staje się odrębnym w swej strukturze i funkcji pokoleniem rozwojowym, jednak drobnym i zupełnie zależnym od [[gametofit]]u. Organizmy u wyodrębnionych i zachowanych do dziś linii rozwojowych wczesnych roślin lądowych ([[glewiki|glewików]], [[wątrobowce|wątrobowców]], [[mchy|mchów]] - łączonych w sztuczną grupę znaną pod nazwą mszaków) są niewielkie, związane głównie z siedliskami wilgotnymi lub wodnymi, zależne są od wody w zakresie rozprzestrzeniania [[zarodnik]]ów. W [[sylur]]ze następuje rozwój cech świadczących o coraz lepszym adoptowaniu się do lądowych warunków życia. W [[dewon]]ie następuje znaczne zróżnicowanie form budowy i adaptacja do rozmaitych środowisk lądowych - powstają [[rośliny naczyniowe]]. U roślin tych pokoleniem dominującym jest sporofit, podczas gdy gametofit ulega redukcji.
===Linki zewnętrzne===
*[http://www.crescentbloom.com/Plants/Regnum/Plantae.htm Crescent Bloom] - klasyfikacja roślin lądowych oparta na [[system Reveala|systemie Reveala]],
*Hugh D. Wilson [http://www.csdl.tamu.edu/FLORA/newgate/cronang.htm Flowering Plant Gateway] - przegląd kilku systemów klasyfikacyjnych roślin.
{{Przypisy}}
[[Kategoria:Klasyfikacja biologiczna roślin]]
[[ar:نباتات الأرض]]
[[cs:Vyšší rostliny]]
[[da:Stængelplanter]]
[[en:Embryophyte]]
[[es:Embryophyta]]
[[eo:Embriofito]]
[[fr:Embryophyta]]
[[ko:유배식물]]
[[it:Embryophyta]]
[[he:צמחים (קבוצה)]]
[[hu:Embriós növények]]
[[nl:Embryophyta]]
[[ja:陸上植物]]
[[no:Landplanter]]
[[pt:Embriófito]]
[[sl:Višje rastline]]
[[sr:Копнене биљке]]
[[sv:Embryofyter]]
[[uk:Ембріофіти]]
[[zea:Landplant'n]]
[[zh:有胚植物]]
| |||