|
[[Grafika:Ydat-stygos.jpg|thumb|250px|left|Masyw Aroania. Chelmos i wodospad ''Mavroneri'']]
{{Góra infobox
| Góra góra = Aroania <br> ''Αροάνια''
| Państwo państwo = GRC
| Pasmo pasmo = Aroania
| Wysokość wysokość = 2341
| Wybitność wybitność =
| Rok data zdobycia =
| Dzieńdata i miesiączdobycia zimą =
| Zdobywca pierwsze wejście =
| pierwsze wejście zimą =
| zdjęcie grafika = Diakopto-Kalavrita-Chelmos-Landsat7 WW texted.jpg
| Opis zdjęcia = Masyw Aroania
| Mapaopis górygrafiki = Masyw = Aroania
| galeria_commonskod mapy =
| commons =
| stopniN=37|minutN=58|sekundN=59
| stopniEstopniN =22 37 |minutE minutN =10 58 |sekundE sekundN = 59
| stopniE = 22 | minutE = 10 | sekundE = 59
| stopniW=|minutW=|sekundW=
| stopniSstopniW = |minutS minutW = |sekundS sekundW =
| stopniS = | minutS = | sekundS =
}}
'''Aroania''' ([[język nowogrecki|nowogr.]]: Αροάνια) - masyw górski w [[Grecja Zachodnia|Grecji Zachodniej]] ([[nomos]] [[Achaja (nomos)|Achaja]], demos [[Kalawrita]]), w północnej [[Arkadia (kraina historyczna)|Arkadii]] na północnym [[Peloponez]]ie, 50 km na południowy wschód od [[Patras]], 12 km na południe od brzegu [[Zatoka Koryncka|Zatoki Korynckiej]] ze szczytem '''Chelmos''' ([[język grecki|nowogr.]]: Χελμός - od [[język staro-cerkiewno-słowiański|scs.]]: Хълм, ''Chełm''; w [[język angielski|języku angielskim]] transkrybowane jako ''Helmos'') o wysokości 2341 [[m n.p.m.]]. Masyw ma długość 15-20 15–20 km (z północego zachodu na południowy wschód) i szerokości 5-10 5–10 km (z południwego zachodu na północny wschód), południowo-wschodni kraniec leży w [[nomos]]ie [[Koryntia]].
Na szczycie [[obserwatorium astronomiczne]] z [[teleskop zwierciadlany|teleskopem zwierciadlanym]] (obiektyw ''Zeiss'' 2,3 m) '''"Helmos Observatory Aristarchos Telescope"''' ''Ateńskiego Obserwatorium Narodowego'' (finansowane przez Uniwersytety [[Patras]] i [[Manchester]]).
Schronisko turystyczne '''"V.Leontopoulos"''' (2100 [[m n.p.m.]], 16 miejsc noclegowych) - około 3 km na zachód od szczytu, przy czerwonym szlaku.
100 m na południowy wschód od szczytu 200-metrowy [[wodospad]] ''Mawroneri'' (''Czarna Woda''), początek [[potok]]u [[Stiga]] ([[język nowogrecki|nowogr.]]: Στύγα - ''Stýga'', od [[język grecki klasyczny|gr. klas.]] {{grc|Στύξ}} - ''[[Styks]]'') z niemal pionowej ściany grzbietu ''Neraidorachi'' (2238 [[m n.p.m.]]), w podnóżu wodospadu wąwóz z [[jaskinia|jaskinią]] położony na wysokości 1600 [[m n.p.m.]]. Powyżej wodospadu przebiega czarwony szlak turystyczny.
Tuż pod szczytem, na ''Wathia Lakka'' - '''Kalavrita Ski Center''' (''Narciarski Ośrodek Kalawrita'', 1650-2300 [[m n.p.m.]], 10 km na południowy wschód od [[Kalawrita|Kalawrity]]): 12 narciarskich tras zjazdowych o różnym stopniu trudności (długość 20 km), 7 wyciągów narciarskich, w tym dwa krzesełkowe, szkółka narciarska i stacja ratownictwa górskiego.
U podnóża góry, 9 km na północny zachód od szczytu, miejscowość [[Kalawrita]] (740 [[m n.p.m.]]), w sezonie bardzo modny, zatłoczony ośrodek wypoczynkowy. 13 km na południe-południowy zachód [[Klitoria]].
* '''Wąwóz Wuraikos''' ([[język grecki|nowogr.]]: Φαράγγι Βουραϊκού), głęboka i stroma dolina rzeki Wuraikos. Dolną partię porastają w przewadze lasy [[sosna|sosnowe]] i gaje [[oliwka (roślina)|oliwne]], wyższe piętro lasy [[jodła|jodłowe]]. W latach [[1889]]-[[1896]] (dzięki zaangażowaniu [[Charilaos Trikupis|Charilaosa Trikupisa]] zbudowano do zwożenia z góry [[ruda żelaza|rudy żelaza]] trasę [[kolej wąskotorowa|kolejki]] [[kolej zębata|zębatej]] (szerokość torów 750 mm; na dystansie 3,4 km pośrodku dodatkowa trzecia szyna - "zębata" systemu Abta). Niezwykle malownicza trasa (przepaście, strome skalne ściany, 6 tuneli, 55 mostów i wiaduktów) jest jedną z największych atrakcji turystycznych [[Peloponez]]u. 22 km z [[Diakopto]] do [[Kalawrita|Kalawrity]] pociąg wspina się około jednej godziny.
* '''Mega Spileo''' ([[język grecki|nowogr.]]: Мέγα Σπήλαιο, ''Wielka Grota'') - [[monaster]] na wysokości 1000 [[m n.p.m.]], 8 km od [[Kalawrita|Kalawrity]], dojście od stacji kolejowej ''Mega Spileo'' ([[język grecki|nowogr.]]: Мέγα Σπήλαιο; jedyna pośrednia stacja wąskotorówki Diakopto-Kalawryta) około 45 minut znakowanym szlakiem pieszym, wąską ścieżką wzdłuż skał. Do [[monaster]]u wchodzi się przez 60-metrową jaskinię u podnóża skalnej ściany, o wysokosci 120 metrów. [[Monaster]] założony w [[362]] uchodzi za najstarszy w [[Grecja|Grecji]]. W okresie największej świetności, mieszkało tu do 450 mnichów. Przez wieki bogato uposażony, przeżył wiele pożarów i grabieży. Do dziś jedno z ważniejszych świętych miejsc [[Grecja|greckich]] [[pielgrzym (religia)|pielgrzym]]ów. W małym '''muzeum''' wśród świętych [[relikwie|relikwi]], skarbów i wielu eksponatów - niepozorna [[ikona]] [[Matka Boża|Matki Bożej]] z [[Dzieciątko|Dzieciątkiem]] [[Jezus Chrystus|Jezus]] na prawym ręku, [[relief]] wykończony temperą woskową, według tradycji przez [[Łukasz Ewangelista|św. Łukasza]]. Z okien [[monaster]]u piękne widoki na cały ''Wąwóz Vouraikos''.
* '''Ajia Lawra''' ([[język grecki|nowogr.]]: Αγίας Λαύρας, ''[[Monaster]] Świętej [[Ławra|Ławry]])'' - [[monaster]] z [[961]], położony na wysokości 961 [[m n.p.m.]], 4 km na południowy zachód od [[Kalawrita|Kalawrity]]. Jedno z najważniejszych miejsc pamięci narodowej [[Grecja|Greków]]. Całkowicie spalony dwukrotnie przez [[Imperium Ottomańskie|Turków]] ([[1585]], [[1715]]) i raz przez [[Niemcy|Niemców]] w [[1943]]. Za każdym razem pieczołowicie odbudowywany. W niewielkim skarbcu najcenniejszym eksponatem jest powstańczy [[sztandar]] z walk narodowowyzwoleńczych [[1821]].
* '''Spileo Limnon Kastrion''' ([[język grecki|nowogr.]]: Σπήλαιο Λιμνών Καστρίων, ''Kastryjska Jeziorna Jaskinia'') - [[jaskinia]] położona na wysokości 827 [[m n.p.m.]], 8 km na południowy zachód od szczytu masywu, 1 km na północny zachód od Kastrii, 9 km na południe od [[Kalawrita|Kalawrity]]. 2 km podziemnych rzek z 15 jeziorami, [[stalagmit]]ami i [[stalaktyt]]ami, część udostępniona do zwiedzania efektownie podświetlona.
| 