Ulica Inflancka w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Kosaciec (dyskusja | edycje)
m WP:SK, ilość -> liczba
Linia 21:
== Historia ==
Ulica Inflancka została wytyczona po roku 1753 jako droga dojazdowa do folwarku [[biskupi inflanccy|biskupa inflanckiego]] [[Antoni Kazimierz Ostrowski|Antoniego Ostrowskiego]]. Swój bieg zaczynała od okolic skrzyżowania dzisiejszych ulic [[Ulica Międzyparkowa w Warszawie|Międzyparkowej]] i [[Ulica Zygmunta Słomińskiego w Warszawie|Słomińskiego]], następnie biegła ku ulicy [[Ulica Pokorna w Warszawie|Pokornej]]. Przed rokiem 1762 uregulowano południową stronę drogi – od nieistniejącej dziś ul. ''Zielonej'' do [[Ulica Bonifraterska w Warszawie|Bonifraterskiej]].
 
W rejonie ul. ''Zielonej'' wzniesiono zabudowania gospodarcze folwarku; w dalszej części tej pierzei rozciągał się ogród oddzielony szpalerem drzew, zaś przeciwną stronę ulicy zajmowały w tym okresie pola.
 
Przed rokiem 1769 drzewa wykarczowano, by wznieść na ich miejscu kolejne budynki; wybudowano także browar, kamienicę i wiatrak, wzniesiony na tyłach domu mieszkalnego położonego u zbiegu z ul. ''Zieloną''.
 
Do roku 1775 uregulowano całą ulicę; jednocześnie przeprowadzono jej przedłużenie aż do ul. [[Ulica Dzika w Warszawie|Dzikiej]] i nadano dzisiejszą nazwę.
Przekupny biskup opłacany przez rosyjską ambasadę zmarł w roku 1784; krótko przed tą datą jego dawny folwark rozparcelowano: browar zmienił właściciela, zaś ziemię podzielono na mniejsze parcele, rychło zabudowane drewnianymi budynkami.
 
Inflancka weszła w okres szybkiej zabudowy w momencie utworzenia [[Królestwo Kongresowe|Królestwa Kongresowego]]; w rejonie ul. [[Ulica Pokorna w Warszawie|Pokornej]] wzniesiono wtedy kilka piętrowych kamienic, wśród których wyróżniała się największa, należąca do Stanisława Sorettiego. Budowano także oficyny, i już przy dalszym, środkowym odcinku ulicy – domki parterowe.
W międzyczasie folwark Ostrowskiego zmienił właściciela; pojawiły się w nim nowe zabudowania, jednak w dużej mierze drewniane.
W okresie 1821-22 zachodnim odcinku Inflanckiej wytyczono nieistniejący dziś ''Plac Broni'', rozciągający się między ulicami [[Ulica Pokorna w Warszawie|Pokorną]] i [[Ulica Dzika w Warszawie|Dziką]]; tym samym ów niezabudowany fragment Inflanckiej zlikwidowano.
Tymczasem na [[Żoliborz]]u od roku 1832 trwała budowa [[Cytadela warszawska|cytadeli warszawskiej]]; w związku z wytyczeniem wokół twierdzy esplanady i rozbiórką okolicznych budynków, działający dotąd przy ul. ''Zielonej'' szpital żydowski w roku 1827 przeniósł się na Inflancką – do kamienicy Sorettiego. Budynek ów szybko okazał się zbyt ciasny w stosunku do dużej liczby chorych: w okresie 1835-38 szpital rozbudowano według projektu [[Henryk Marconi|Henryka Marconiego]], dobudowując dodatkowe skrzydło. Ostatecznie szpital na Inflanckiej rozwinął swe możliwości do liczby 400 łóżek; w roku 1902 wyprowadził się do nowej siedziby przy ul. [[Ulica Marcina Kasprzaka w Warszawie|Kasprzaka]], gdzie działał pod nazwą [[Szpital Starozakonnych w Warszawie]].
 
W okresie 1832-38 przy Inflanckiej powstało kilka parterowych i piętrowych kamienic, jednak poszerzenie esplanady [[Cytadela warszawska|cytadeli]] około roku 1850 spowodowało wyburzenie dużej ilościliczby domów na odcinku pomiędzy ''Zieloną'' i [[Ulica Bonifraterska w Warszawie|Bonifraterską]]; ocalały przejęte przez wojsko zabudowania dawnego folwarku.
Kolejne, tym razem ostatnie poszerzenie esplanady [[Cytadela warszawska|cytadeli]] nastąpiło w roku 1875; doprowadziło to do zagłady niemal całej ulicy – ocalała brukowana jezdnia i gmach żydowskiego szpitala.
 
Ten stan rzeczy utrzymał się aż do odzyskania niepodległości w roku 1918; zaplanowano wtedy przywrócenia zachodniego odcinka Inflanckiej. Ulicę przedłużono w okresie 1935-37; częściowo zmieniono jej bieg omijając wzniesione w międzyczasie baraki przy bocznicy. Docelowo Inflancka miała sięgać aż do ul. [[Ulica Młocińska w Warszawie|Młocińskiej]], jednak do roku 1939 zamierzeń tych nie zrealizowano.
Jedynym obiektem wybudowanym przy nowym odcinku ulicy był gmach składów miejskich; wzniesiony w okresie 1938-39 i ocalały po ostatniej wojnie mieści obecnie [[Szpital Ginekologiczno-Położniczy "INFLANCKA" im. Krysi Niżyńskiej "Zakurzonej"]].
 
Wcześniej, bo w latach 1925-26 przy środkowym odcinku ulicy pod nr.1 wzniesiono dom mieszkalny pracowników [[Państwowy Monopol Spirytusowy|Państwowego Monopolu Spirytusowego]] projektu [[Jan Rybicki|Jana Rybickiego]].W roku 1938 rozpoczęto jeszcze budowę zajezdni autobusowej obliczonej na 100 pojazdów; nowoczesną halę zaprojektowali [[Stanisław Hempel]] i [[Roman Kalinowski]].
 
W roku 1939 hala została zajęta przez okupantów na magazyn zbożowy, oni też wysadzili ją w powietrze w roku 1944; również w dniach powstania zniszczono budynek dawnego szpitala żydowskiego. Ocalał uszkodzony dom pracowników [[Państwowy Monopol Spirytusowy|Państwowego Monopolu Spirytusowego]], rozebrano go jednak w roku 1948 w związku z budową nowego wiaduktu nad torami kolejowymi. Przeprowadzenie ulicy ''Marcelego Nowotki'' (dziś [[Ulica gen. Władysława Andersa w Warszawie|Aleja Władysława Andersa]] doprowadziło do unicestwienia szeregu dawnych ulic: ''Radziszewskiego'', ''Przebieg'', ''Sierakowskiej'', ''Placu Muranowskiego'', ''Żoliborskiej'', ''Szymanowskiej''; z Inflanckiej ocalał jedynie najpóźniej wytyczony fragment z lat trzydziestych XX wieku, zaś zajezdnię odbudowano w nieco zmienionym, acz nawiązującym do przedwojennego kształcie.
 
== Bibliografia ==
 
*{{cytuj książkę | nazwisko= Zieliński | imię=Jarosław ||tytuł=Atlas Dawnej Architektury Ulic i Placów Warszawy, tom 5 | data=1999 | strony= 15 | wydawca=[[Towarzystwo Opieki nad Zabytkami]] | isbn = 83909794-6-2}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.warszawa1939.pl/zdjecia/pokorna/old/137.jpg 1. Szpital Okręgowy im. marszałka Józefa Piłsudskiego, dawny Szpital Starozakonny]
 
* [http://www.warszawa1939.pl/zdjecia/pokornasierakowska/old/137sierakowska.jpg 1.Ulica SzpitalSierakowska Okręgowyw imobrębie getta, okres okupacji. marszałkaW Józefatle Piłsudskiego,hala dawnyzajezdni Szpitalna StarozakonnyInflanckiej]
* [http://www.warszawa1939.pl/zdjecia/sierakowskainflancka/old/sierakowskainflancka_1.jpg UlicaInflancka Sierakowska1 w obrębie getta, okres okupacji.- Wdom tlemieszkalny halapracowników zajezdniPaństwowego naMonopolu InflanckiejSpirytusowego]
*[http://www.warszawa1939.pl/zdjecia/inflancka/old/inflancka_1.jpg Inflancka 1 - dom mieszkalny pracowników Państwowego Monopolu Spirytusowego]
 
 
[[Kategoria:Ulice i place Warszawy|Inflancka]]