Świadome macierzyństwo: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
brak przypisu - był przypis z roku 1984, a akapit mówił o III RP
Drozdp (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Linia 3:
'''Świadome macierzyństwo''' - idea zgodnie z którą [[kobieta]] wraz ze swoim [[mężczyzna|partnerem]] powinni w sposób całkowicie racjonalny sterować swą [[płodność|płodnością]], decydując się na posiadanie [[dziecko|dzieci]] w liczbie adekwatnej do warunków materialnych, w momencie nie zakłócającym ich funkcjonowania w społeczeństwie (np. nie w fazie pobierania nauki lecz już po osiągnięciu dojrzałości umysłowej, emocjonalnej i społecznej), w okresie optymalnym fizjologicznie (dla kobiety jest to wiek mniej więcej od 18 do 33-35 lat)<ref>Wisłocka M., Sztuka kochania, Warszawa 1985, w rozdziale: Nie należy zaczynać zbyt wcześnie</ref>, a kolejne ciąże nie powinny następować zbyt szybko po sobie<ref>Wisłocka M., Sztuka kochania, Warszawa 1985 w rozdziale: Harmonia seksualna</ref>, zaś [[ciąża]] od samego początku powinna odbywać się pod kontrolą lekarza - by maksymalnie zmniejszyć możliwość urodzenia się dziecka [[niepełnosprawność|niepełnosprawnego]]. Według [[Jan Paweł II|Karola Wojtyły]] świadome macierzyństwo to wiedza, w jaki sposób kobieta we współżyciu małżeńskim staje się matką, oraz takie postępowanie by stawała się nią tylko wtedy, kiedy tego wspólnie chcą <ref>Wojtyła K., ''[[Miłość i odpowiedzialność]]'', Lublin 1986, s. 248</ref>.
 
W Czasach, gdy w [[II Rzeczpospolita|II RP]] świadome macierzyństwo zaczął propagowaćpropagowali [[Tadeusz Boy-Żeleński]] (wraz z [[Irena Krzywicka|Ireną Krzywicką]]. Założył założyłon pierwszą w Polsce pierwszą poradnię świadomego macierzyństwa) medycyna nie dysponowała skutecznymi środkami [[antykoncepcja|antykoncepcyjnymi]] ani technikami [[Badania prenatalne|badań prenatalnych]]. Idea świadomego macierzyństwa sprowadzała się wówczas do uświadamiania jak stosować dostępne wówczas metody [[antykoncepcja|antykoncepcji]]. Nawet poznański oddział [[Zjednoczenie Katolickich Związków Polek|Zjednoczenia Katolickich Związków Polek]] <ref>por. Marja Kempińska, ''Świadome macierzyństwo'', Poznań 1934, Drukarnia św. Wojciecha</ref> analizował zalety abstynencji seksualnej oraz [[Ubezpłodnienie|sterylizacjęsterylizacji]].
Kwestia planowania potomstwa w świadomym macierzyństwie nadal pozostaje sprawą kluczową. Teoretycznie, w okresie dojrzałości, zdrowa kobieta może urodzić 20-30 dzieci. Jeśli tak się nie dzieje, to tylko dzięki temu, że wszyscy stosują jakąś metodę kontroli urodzeń, chociaż nie zawsze optymalną (najczęściej wskutek braku wiedzy medycznej). Inne aspekty świadomego macierzyństwa są trudne do kontroli i zależą głównie od samych zainteresowanych, głównie od poziomu ich świadomości i odpowiedzialności za swe poczynania. Wytworzeniu odpowiedniej postawy sprzyja praktykowane w wielu krajach europejskich [[wychowanie do życia w rodzinie]] (w poszczególnych krajach stosuje się różne nazwy i różny zakres tematyki).
 
W okresie [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]] do świadomego macierzyństwa przywiązywano wielką wagę, bowiem państwo odpowiadało za poziom życia obywateli, co przy znacznym przyroście nie było łatwe do osiągnięcia<ref>W latach 1970-1979 przyrost wynosił 9,7‰ i był największy w całej Europie</ref>. Dziecidzieci i młodzież były uświadamiane (w ograniczonym zakresie) w ramach nauki przedmiotu biologia, po wprowadzeniu ośmioklasowej szkoły w klasie ósmej a w większym zakresie w klasach IV i VII od początku lat 80. XX w. po kolejnej reformie szkoły podstawowej. Próba wprowadzenia tego tematu do szkół średnich została skutecznie oprotestowana przez przeciwników uświadamiania seksualnego<ref>Wiesław Sokoluk, Dagmara Andziak, Maria Trawińska, Przysposobienie do życia w rodzinie - podręcznik do szkoły średniej został oprotestowany i już po wydrukowaniu wycofany z użytku szkolnego i księgarń, większość nakładu przeznaczono na makulaturę.</ref>
W Czasach, gdy w [[II Rzeczpospolita|II RP]] świadome macierzyństwo zaczął propagować [[Tadeusz Boy-Żeleński]] (wraz z [[Irena Krzywicka|Ireną Krzywicką]] założył w Polsce pierwszą poradnię świadomego macierzyństwa) medycyna nie dysponowała skutecznymi środkami [[antykoncepcja|antykoncepcyjnymi]] ani technikami [[Badania prenatalne|badań prenatalnych]]. Idea świadomego macierzyństwa sprowadzała się wówczas do uświadamiania jak stosować dostępne wówczas metody [[antykoncepcja|antykoncepcji]]. Nawet poznański oddział [[Zjednoczenie Katolickich Związków Polek|Zjednoczenia Katolickich Związków Polek]] <ref>por. Marja Kempińska, ''Świadome macierzyństwo'', Poznań 1934, Drukarnia św. Wojciecha</ref> analizował zalety abstynencji seksualnej oraz [[Ubezpłodnienie|sterylizację]].
 
Od 1957 r., propagowaniem świadomego macierzyństwa oraz wszelką pomocą seksuologiczną dla młodzieży, dorosłych i małżeństw zajęło się [[Towarzystwo Rozwoju Rodziny|Towarzystwo Świadomego Macierzyństwa]] - kontynuatorkontynuujace inicjatywyinicjatywę Boya-Żeleńskiego. Po roku 1989 wobec braku wsparcia ze strony państwa i zakładów pracy (głównie chodziło lokale i darmowe środki przepisywane na receptę bo wiele prac wykonywano charytatywnie) Towarzystwo musiało zmienićzmieniło zasady działania, ograniczyćograniczyło swoją swą działalność i zacząćzaczęło w pełni zarabiać nasamofinansować siebiesię <ref>http://www.federa.org.pl/publikacje/biuletyn/biul16/biul16_7.htm</ref>. Wśród osób propagujących idee świadomego macierzyństwa z wykorzystaniem [[naturalne planowanie rodziny|metod naturalnych]] duży wpływ miała działalność naukowa prof. [[Włodzimierz Fijałkowski|Włodzimierza Fijałkowskiego]]<ref>min. wielokrotnie wznawiana pozycja ''Biologiczny rytm płodności a regulacja urodzeń'', 3 wydania w języku polskim - Państwowy Związek Wydawnictw Lekarskich 1973, 1974, 1978 oraz 2 w języku rosyjskim: 1974 i 1976</ref>. Większość ginekologów jednak nie ograniczała się do opanowania jednej metody lecz starała się dobierać środki antykoncepcyjne i swe porady optymalnie do sytuacji swoich pacjentów i najnowszych osiągnięć nauki. Do najsłynniejszych, działających również w Towarzystwie, należeli [[Michalina Wisłocka]], [[Mikołaj Kozakiewicz]], [[Zbigniew Lew Starowicz]], [[Kazimierz Imieliński]], [[Wiesław Sokoluk]] i wielu innych lekarzy zwalczających przesądy i propagujących wiedzę medyczną z seksuologii, wychowania, psychologii.
W okresie [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]] do świadomego macierzyństwa przywiązywano wielką wagę, bowiem państwo odpowiadało za poziom życia obywateli, co przy znacznym przyroście nie było łatwe do osiągnięcia<ref>W latach 1970-1979 przyrost wynosił 9,7‰ i był największy w całej Europie</ref>. Dzieci i młodzież były uświadamiane (w ograniczonym zakresie) w ramach nauki przedmiotu biologia, po wprowadzeniu ośmioklasowej szkoły w klasie ósmej a w większym zakresie w klasach IV i VII od początku lat 80. XX w. po kolejnej reformie szkoły podstawowej. Próba wprowadzenia tego tematu do szkół średnich została skutecznie oprotestowana przez przeciwników uświadamiania seksualnego<ref>Wiesław Sokoluk, Dagmara Andziak, Maria Trawińska, Przysposobienie do życia w rodzinie - podręcznik do szkoły średniej został oprotestowany i już po wydrukowaniu wycofany z użytku szkolnego i księgarń, większość nakładu przeznaczono na makulaturę.</ref>
Od 1957 r., propagowaniem świadomego macierzyństwa oraz wszelką pomocą seksuologiczną dla młodzieży, dorosłych i małżeństw zajęło się [[Towarzystwo Rozwoju Rodziny|Towarzystwo Świadomego Macierzyństwa]] - kontynuator inicjatywy Boya-Żeleńskiego. Po roku 1989 wobec braku wsparcia ze strony państwa i zakładów pracy (głównie chodziło lokale i darmowe środki przepisywane na receptę bo wiele prac wykonywano charytatywnie) Towarzystwo musiało zmienić zasady działania, ograniczyć swą działalność i zacząć w pełni zarabiać na siebie <ref>http://www.federa.org.pl/publikacje/biuletyn/biul16/biul16_7.htm</ref>. Wśród osób propagujących idee świadomego macierzyństwa z wykorzystaniem [[naturalne planowanie rodziny|metod naturalnych]] duży wpływ miała działalność naukowa prof. [[Włodzimierz Fijałkowski|Włodzimierza Fijałkowskiego]]<ref>min. wielokrotnie wznawiana pozycja ''Biologiczny rytm płodności a regulacja urodzeń'', 3 wydania w języku polskim - Państwowy Związek Wydawnictw Lekarskich 1973, 1974, 1978 oraz 2 w języku rosyjskim: 1974 i 1976</ref>. Większość ginekologów jednak nie ograniczała się do opanowania jednej metody lecz starała się dobierać środki antykoncepcyjne i swe porady optymalnie do sytuacji swoich pacjentów i najnowszych osiągnięć nauki. Do najsłynniejszych, działających również w Towarzystwie, należeli [[Michalina Wisłocka]], [[Mikołaj Kozakiewicz]], [[Zbigniew Lew Starowicz]], [[Kazimierz Imieliński]], [[Wiesław Sokoluk]] i wielu innych lekarzy zwalczających przesądy i propagujących wiedzę medyczną z seksuologii, wychowania, psychologii.
 
Współczesne problemy z realizacją idei świadomego macierzyństwa to w głównej mierze niewielkie wsparcie finansowe ze strony państwa dla [[Antykoncepcja|sztucznych środków antykoncepcyjnych]], [[badania prenatalne|badań prenatalnych]] i [[Zapłodnienie in vitro|sztucznych zapłodnień]]. Praktyczny zakaz [[aborcja|aborcji]] oraz praktyka oceny oddziałów położniczych na podstawie ilości urodzeń żywych (a nie zdrowych) skutkują nadmiernym i niepotrzebnym obciążeniem społeczeństwa (NFZ)<ref>Na Zachodzie wprawdzie też się tak ocenia lecz tam realnie istnieje możliwość wykonania aborcji w razie stwierdzenia uszkodzeń płodu lub zagrożenia zdrowia matki. W Polsce przypadek [[Alicja Tysiąc|Alicji Tysiąc]] pokazuje, że z przyczyn ideologicznych dochodzi nawet do lekceważenia obowiązującego prawa</ref><ref>Sławomir Zagórski, Klaudia. 10 lat później w Gazecie wyborczej z 14.11.2008 oraz http://wyborcza.pl/1,76842,5946400,Klaudia__10_lat_pozniej.html</ref>. W pełni ze świadomego macierzyństwa mogą obecnie korzystać tylko osoby mogące wyjechać za granicę lub uzyskać pomoc za prywatne środki płatnicze<ref>Pacewicz P., Aborcja - czekając na referendum w:Gazeta Wyborcza z 14.01.2008</ref>.