Republika Sławkowska: Różnice pomiędzy wersjami

 

'''Republika Sławkowska''' to publicystyczne określenie formy samoorganizacji gminnej obywateli [[Sławków|Sławkowa]] w [[Zagłębie Dąbrowskie|Zagłębiu Dąbrowskim]] podczas [[Rewolucja 1905 roku|rewolucji 1905 r.]] Istniała w dniach od [[12 listopada|12]] do [[23 listopada]] [[1905]] r. Bezpośrednim powodem powstania Republiki Sławkowskiej było ogłoszenie przez cara [[Mikołaj II Romanow|Mikołaja II]] manifestu z [[30 października]] [[1905]] r., zapowiadającego likwidację [[samodzierżawie|samodzierżawia]] i ustanowienie w [[Rosja|Rosji]] [[monarchia konstytucyjna|monarchii konstytucyjnej]]. Inicjatorem jej powołania był naczelnik Straży Ogniowej Ochotniczej inż. Władysław Sujkowski, z którego inicjatywy w dniu [[12 listopada]] [[1905]] r. zwołano zgromadzenie mieszkańców [[Sławków|Sławkowa]]. Na zgromadzeniu tym Władysław Sujkowski przedstawił tekst przygotowanej wcześniej uchwały, która została następnie przyjęta w głosowaniu przez ogół zebranych. W uchwale mieszkańcy [[Sławków|Sławkowa]] zażądali od cara wprowadzenia w [[Królestwo Kongresowe|Królestwie Polskim]] polskiej administracji i samorządu. Do tego czasu, w celu "przywrócenia porządku" wprowadzono w gminie język polski jako jedynie obowiązujący w urzędzie gminy, sądzie i szkole. Na mocy uchwały utworzono złożony z pięciu osób tymczasowy Komitet Obywatelski, którego zadaniem miało być wprowadzanie w życie uchwał zgromadzenia gminnego. Wójtowi polecono posługiwanie się pieczęcią sporządzoną wyłącznie w języku polskim. Miał on również w porozumieniu z Komitetem Obywatelskim zorganizować Straż Obywatelską, czuwającą nad bezpieczeństwem mieszkańców i podróżnych. Na wykonanie tymczasowych zarządzeń przyznano wójtowi kwotę 500 [[rubel|rubli]]. Uchwała podpisana została przez 456 osób, a jej odpis przesłano do wiadomości naczelnikowi okręgu olkuskiego Michałowi Łabudzińskiemu. Ten jednak, widząc kopertę zaadresowaną w języku polskim, nie pozwolił jej otworzyć, przez co władze carskie same pozbawiły się informacji o bieżącej sytuacji w [[Sławków|Sławkowie]]. W osadzie tymczasem pozmieniano na polskie wszystkie nazwy ulic oraz sklepów (z wyjątkiem sklepu monopolowego) i wyrzucono ze szkoły żeńskiej rosyjską nauczycielkę. [[23 listopada]] [[1905]] r., z rozkazu naczelnika Straży Ziemskiej Powiatu Olkuskiego Leonida Andrejewa, aresztowany został przywódca Republiki Sławkowskiej inż. Władysław Sujkowski. [[24 listopada]] [[1905]] r. przybył do [[Sławków|Sławkowa]] i przywrócił tu "porządek" szwadron 41. Jamburskiego Pułku Dragonów, dowodzony przez rotmistrza Konstantego Mikiszewa. Petersburska Agencja Telegraficzna w depeszy z [[25 listopada]] [[1905]] r. informowała: ''"Osada Sławków w powiecie olkuskim była przez 12 dni w ręku rewolucjonistów. Mieszkańcy osady, za namową inżyniera Sujkowskiego, utworzyli dla zawiadywania sprawami publicznymi komitet, który ustanowił milicję, zniszczył portrety Ich Carskich Mości w kancelarii urzędu gminnego, zamknął szkołę, zaprowadził w urzędzie gminnym korespondencję w języku polskim. Posłani tam dragoni przywrócili porządek. Sujkowskiego aresztowano"''<ref>Kurier Warszawski nr 327 z 26.11.1905.</ref>.

 

== Tekst uchwały proklamującej Republikę Sławkowską ==