Strategia metaboliczna: Różnice pomiędzy wersjami

'''Strategia metaboliczna''' -– zespół procesów [[metabolizm|metabolicznych]] wyróżniany na podstawie podstawowych typów [[pokarm]]u, tj. źródeł substancji budulcowych (przede wszystkim [[węgiel|węgla]]) i źródeł energii.

* źródło węgla

** [[związki organiczne]] -– [[heterotrofia]] (cudzożywność)

** [[dwutlenek węgla]] i jony [[węglan]]owe -– [[autotrofia]] (samożywność)

* źródło użytecznej biologicznie energii

** [[utlenianie]] substancji chemicznych -– [[chemotrofia]]

** [[absorpcja (optyka)|absorpcja]] światła -– [[fototrofia]]

* [[donor]] [[elektron]]ów ([[reduktor (chemia)|reduktor]]

** związki organiczne -– [[organotrofia]]

** [[związki nieorganiczne]] -– [[litotrofia]]

* [[akceptor]] elektronów ([[utleniacz]])

** [[tlen]] -– [[oddychanie tlenowe]] ([[aerob]]ia)

** inne substancje -– [[oddychanie beztlenowe]] ([[anaerob]]ia)

*** substancje nieorganiczne

*** substancje organiczne -– [[fermentacja]]

W [[przyroda|przyrodzie]] występują różne kombinacje tych strategii. W związku z tym dany organizm może być określany terminem będącym kombinacją terminów oznaczających poszczególne strategie. Przykładowo, człowiek jest [[chemoorganoheterotrof]]em [[aerob]]owym, gdyż jest jednocześnie heterotrofem (odżywia się głównie substancjami organicznymi, będąc [[wszystkożerność|wszystkożercą]]), chemotrofem (źródłem energii magazynowanej w [[ATP]] jest utlenianie substancji chemicznych , np. [[glukoza|glukozy]]), organotrofem (donorem elektronów są substancje chemiczne, np. glukoza), aerobem (ostatecznym akceptorem elektronów jest tlen). Strategie wraz z przyjmującymi je organizmami można grupować również w kategorie pośrednie -– autotrotrofy można podzielić na chemoautotrofy i fotoautotrofy, fotoautotrofy na fotoorganoautotrofy i fotolitoautotrofy itd.

* [[heterotrofy]]

** [[chemoheterotrofy]]

*** [[chemoorganoheterotrofy]]

**** tlenowe -– ''[[Opisthokonta]]'' ([[zwierzęta]], [[grzyby]], [[wiciowce kołnierzykowe]]), [[pierwotniaki]] niegdyś określane jako zwierzęce, liczne [[bakterie]]

**** beztlenowe

***** desulfuryzujące -– niektóre bakterie i [[archeany]]

***** fermentujące -– niektóre bakterie, [[drożdże]]

*** [[chemolitoheterotrofy]]

**** tlenowe -– [[bakterie wodorowe]], ''[[Beggiatoa]]''

** [[fotoheterotrofy]]

*** [[fotoorganoheterotrofy]]

**** beztlenowe -– niektóre [[bakterie purpurowe]], [[bakterie zielone]], ''[[Heliobacteria]]''

*** [[fotolitoheterotrofy]]

**** beztlenowe -– [[purpurowe bakterie siarkowe]]

* [[autotrofy]]

** [[chemoautotrofy]]

*** [[chemoorganoautotrofy]]

*** [[chemolitoautotrofy]]

**** tlenowe -– bakterie wodorowe, [[bakterie nitryfikacyjne]], [[bakterie siarkowe]], [[bakterie żelaziste]]

**** beztlenowe -– [[bakterie denitryfikacyjne]], [[bakterie desulfuryzacyjne]], archeany metanogenne

** [[fotoautotrofy]]

*** [[fotoorganoautotrofy]]

**** tlenowe -– niektóre [[purpurowe bakterie bezsiarkowe]] (''[[Erythrobacter]]'')

**** beztlenowe -– niektóre purpurowe bakterie bezsiarkowe

*** [[fotolitoautotrofy]]

**** tlenowe -– [[sinice]], [[rośliny]], większość [[stramenopile|stramnopili]], [[kryptomonady]], [[eugleniny]]

**** beztlenowe -– purpurowe bakterie siarkowe, zielone bakterie siarkowe

{{cytuj książkę |nazwisko=Weiner |imię=January |autor link=January Weiner |tytuł=Życie i ewolucja biosfery. Podręcznik ekologii ogólnej |wydawca=[[Wydawnictwo Naukowe PWN]] |miejsce=Warszawa |rok=1999 |isbn=83-01-12668-X }}