Praskie Koło Lingwistyczne: Różnice pomiędzy wersjami

'''Praskie Koło Lingwistyczne (''Pražský lingvistický kroužek'')''' - czeska szkoła [[strukturalizmStrukturalizm (językoznawstwo)|strukturalna]] założona w październiku [[1926]] z inicjatywy kilku językoznawców czeskich: [[Vilém Mathesius|Viléma Mathesiusa]], [[Bohuslav Havránek|Bohuslava Havránka]], [[Bohumil Trnka|Bohumila Trnki]], a później także [[Vladimir Skalička|Vladimira Skalički]] i [[Jan Mukařovský|Jana Mukařovský'ego]]. Nastepnie do Koła dołączyli wybitni badacze pochodzenia rosyjskiego: [[Roman Jakobson]] i [[Nikołaj Siergiejewicz Trubieckoj|Nikołaj Trubieckoj]]. Prażanie czerpali inspirację przede wszystkim z teorii [[Ferdinand de Saussure|Ferdinanda de Saussure'a]], szczególny akcent położyli jednak na funkcjonalny charakter [[język (mowa)|języka]]. Praskie Koło Lingwistyczne działało około 10 lat - w [[1938]] zmarł Trubieckoj, a w [[1939]] Jakobson opuścił [[Czechosłowacja|Czechosłowację]], emigrując do [[ Skandynawia|Skandynawii]], a potem do [[Stany Zjednoczone|USA]].

# Język jest systemem funkcjonalnym - systemem środków wyrazu powołanych do pełnienia określonych funkcji. Funkcja znaku jest determinowana przez jego budowę. Nie można zrozumieć żadnej pojedynczej zmiany językowej bez odniesienia do całego systemu. Zmiany językowe najpierw zachodzą na płaszczyźnie [[parole (językoznawstwo)|parole]] - mówienia, dopiero potem wchodzą do [[langue]] - systemu.

# Badania [[synchronia|synchroniczne]] i [[diachroniaJęzykoznawstwo diachroniczne|diachroniczne]] są równouprawnione. Synchroniczny stan języka jest uwarunkowany diachronią. Ewolucja języka zachodzi również w synchronii.

# Istnieje język wewnętrzny (język myśli i pojęć) i uzewnętrzniony (język obrazów, który może być wyrażony w mowie lub piśmie).

# Istnieje język intelektualny (służący komunikacji i informacji, pełniący funkcję społeczną) i emocjonalny (służący ekspresji mówiącego).

# Podstawowymi funkcjami języka są funkcja porozumiewawcza (znak kieruje na [[desygnat]], mamy do czynienia ze [[znaczenie|znaczeniem]]m literalnym) i poetycka (znak kieruje na samego siebie, należy doszukiwać się głębszych znaczeń).

# Funkcja komunikacyjna języka narzuca na niego konieczność bogacenia się, rozwijania.

# Język poetycki ma jedynie formę parole, jest indywidualną wypowiedzią twórcy.

# Zarówno język mówiony, jak i pisany może przyjąć formę [[dialogKomunikacja werbalna|dialogu]] i [[monolog|monologu.]]u.

# Język ogólnonarodowy to [[język literacki]] - ponaddialektalna forma języka. Ma on charakter normatywny. Jego wykształcenie nie jest znacząco uwarunkowane czynnikami zewnętrznymi.

# W języku obowiązuje zasada dychotomii, binaryzmu.

* ''Praska szkoła strukturalna w latach 1926-1948. Wybór materiałów'', red. Maria Renata Mayenowa, Warszawa 1966.