HMS Janus (1938): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ulepszenia i uzup.
MatmaBot (dyskusja | edycje)
m poprawa zapisu nagłówków, WP:SK
Linia 1:
{{Okręt rozszerzony infobox
| nazwa = HMS Janus (F53)
| grafika =
| bandera = [[Image:Naval Ensign of the United Kingdom.svg|40px|White Ensign]]
| położenie stępki = [[29 września]] [[1937]]
| wodowanie = [[10 listopada]] [[1938]]
| oddanie do służby = [[5 sierpnia]] [[1939]]
| wycofanie ze służby =
| status okrętu = zatopiony [[23 stycznia]] [[1944]] koło Sycylii
| stocznia = [[Swan Hunter|Swan Hunter & Wigham Richardson]] w [[Wallsend]]
| wcześniejsza nazwa =
| następna nazwa =
| wyporność = standardowa: 1760 t <br>pełna: 2330 t
| długość = 108,6 m
| szerokość = 10,8 m
| zanurzenie = 3,9 m
| napęd = 2 [[turbina parowa|turbiny parowe]] o mocy łącznej 40 000 [[Koń mechaniczny|KM]],<br>2 [[kocioł parowy|kotły parowe]] Admiralicji,<br>2 [[śruba okrętowa|śruby]]
| prędkość = 36 [[węzeł (jednostka)|w]]
| zasięg = 5500 [[mila morska|mil morskich]] przy 15 w
| załoga = 218
| uzbrojenie = 6 x 120 mm (3xII),<br>4 x 40 mm [[działo przeciwlotnicze|plot]] (1xIV),<br>8 [[wkm]] plot (2xIV),<br>10 [[wyrzutnia torpedowa|wt]] (2xV), [[bomba głębinowa|bg]], 2 [[miotacz bomb głębinowych|mbg]]<br>(stan na 1939 - szczegóły poniżej)
| wyposażenie lotnicze =
|}}
[[HMS]] '''Janus''' – [[Royal Navy|brytyjski]] [[niszczyciel]] okresu [[II wojna światowa|II wojny światowej]], należący do [[Niszczyciele typu J/K/N|typu J]], służący w latach 1939-1944. Nosił znak taktyczny '''F53'''. Służył głównie na [[Morze Śródziemne|Morzu Śródziemnym]], gdzie został też zatopiony 23 stycznia [[1944]].
 
== Budowa ==
{{main|Niszczyciele typu J/K/N}}
Okręt zamówiono 25 marca 1937 w ramach programu budowy z 1936 roku. Stępkę pod budowę położono [[29 września]] [[1937]] w stoczni [[Swan Hunter|Swan Hunter & Wigham Richardson]] w [[Wallsend]], kadłub wodowano [[10 listopada]] [[1938]]. Okręt otrzymał nazwę od rzymskiego boga [[Janus (mitologia)|Janusa]], jako ósmy okręt brytyjski o [[HMS Janus|tej nazwie]]. Wszedł do służby w [[Royal Navy]] [[5 sierpnia]] [[1939]]. W tej samej stoczni zbudowano też niszczyciel [[HMS Khartoum]], identycznego typu K.<ref name=janus>[http://www.naval-history.net/xGM-Chrono-10DD-37J-Janus.htm Geoffrey B. Mason, ''HMS JANUS - J-class Destroyer'']</ref>
 
== Służba ==
=== Morze Północne 1939-1940 ===
"Janus" wszedł do służby tuż przed wybuchem II wojny światowej, w składzie 7. Flotylli Niszczycieli, stanowiącej po wybuchu wojny część sił ''Humber Force'' w ujściu rzeki [[Humber]]. Przez pierwsze miesiące wojny niszczyciele flotylli głównie patrolowały na [[Morze Północne|Morzu Północnym]] i eskortowały tam konwoje przybrzeżne. Na czas remontu uszkodzonego w kolizji w marcu 1940 niszczyciela [[HMS Jervis|HMS "Jervis"]], "Janus" pełnił rolę [[okręt flagowy|okrętu flagowego]] dowodzącego flotyllą komandora [[Philip Mack|Philipa Macka]].
 
W kwietniu i maju [[1940]] "Janus" wziął udział w [[Kampania norweska 1940|kampanii w Norwegii]], począwszy od 9 kwietnia, gdy wyszedł w morze w eskorcie pancernika [[HMS Warspite (1915)|HMS Warspite]], dołączając do głównych sił brytyjskiej [[Home Fleet]] adm. Forbesa. 17 kwietnia osłaniał [[krążownik ciężki]] HMS [[HMS Suffolk|"Suffolk"]] bombardujący lotnisko koło [[Stavanger]] (wraz z HMS "Hereward", "[[HMS Kipling|Kipling]]" i "[[HMS Juno (1939)|Juno]]"; w wyniku następującego niemieckiego nalotu "Suffolk" został poważnie uszkodzony). 30 kwietnia "Janus" dobił ciężko uszkodzony przez lotnictwo brytyjski [[slup wojenny|slup]] HMS "Bittern" pod [[Namsos]]. 2 maja wieczorem "Janus" wysadził w [[Mosjøen]] desant 100 francuskich strzelców alpejskich i 2 działa przeciwlotnicze. 10 maja 1940 wziął udział w nieudanym wypadzie na [[Skagerrak]] przeciw niemieckim [[stawiacz min|minowcom]], z krążownikiem HMS "Birmingham" i niszczycielami. 13 maja wraz z 5 niszczycielami ewakuował żołnierzy alianckich z [[Hoek van Holland]] w Holandii oraz odholował uszkodzony tam przez lotnictwo niszczyciel HMS "Versatile".<ref>http://www.naval-history.net/xDKWW2-4005-14MAY02.htm</ref>
 
=== Morze Śródziemne 1940-1944 ===
W połowie maja 1940 "Janus" został przeniesiony z grupą okrętów do 14. Flotylli Niszczycieli Floty Śródziemnomorskiej w [[Aleksandria|Aleksandrii]], dowodzonej również przez komandora Philipa Macka (w jej skład wchodziły wówczas HMS "[[HMS Juno (1939)|Juno]]", "[[HMS Mohawk (1938)|Mohawk]]" i "[[HMS Nubian (1938)|Nubian]]"). Do połowy lipca był okrętem flagowym komandora Macka. Do Aleksandrii przybył przez Maltę 24 maja. Brał tam następnie aktywny udział w działaniach przeciw flocie i żegludze włoskiej oraz osłonie konwojów na [[Malta|Maltę]] i działań głównych sił floty. 6 lipca 1940 wraz z krążownikiem HMS "Capetown" i niszczycielami HMS "Ilex", "Imperial" i "Juno" ostrzeliwał port w [[Bardia|Bardii]]. Brał udział w pierwszej [[bitwa koło Punta Stilo|bitwie koło Punta Stilo]] 9 lipca 1940. We wrześniu i grudniu ostrzeliwał cele lądowe na wybrzeżu afrykańskim, m.in. lotnisko w [[Sidi Barrani]]. 22 grudnia 1941 dobił uszkodzony na minie brytyjski niszczyciel HMS "Hyperion". W marcu [[1941]] wziął udział w [[Bitwa koło przylądka Matapan|bitwie pod Matapanem]].
 
Linia 52:
 
 
== Dane techniczne: ==
''Opis okrętu i szczegółowe dane - zobacz [[Niszczyciele typu J/K/N]]''
 
Linia 59:
''Uwaga - dane dotyczące uzbrojenia odnoszą się ogólnie do okrętów typu J, daty zmian w przypadku konkretnego okrętu są orientacyjne.''
 
* 6 dział '''120 mm''' QF Mk XII na podwójnych podstawach CP Mk XIX, osłoniętych maskami (3xII)
** długość lufy: L/45 (45 kalibrów), donośność maksymalna 15.520 m, kąt podniesienia +40°, masa pocisku 22,7 kg
* 1 działo plot '''102 mm''' QF Mk V na podstawie HA Mk III (od 1940/41 do 1942/43, zamiast aparatu torpedowego)
** długość lufy: L/45, kąt podniesienia +80°, masa pocisku 14,06 kg
* 4 automatyczne armaty przeciwlotnicze '''40 mm''' [[Armata przeciwlotnicza 40 mm Mark VIII‎|Vickers Mk VIII]] ("pom-pom") poczwórnie sprzężone na podstawie Mk VII (1xIV)
* 2-10 automatycznych działek plot '''20 mm''' [[Oerlikon 20 mm]] (od 1941, ilość stopniowo wzrastała, 2xI do 6xI, później 4xII i 2xI))
* 8 [[wkm]] plot '''12,7 mm''' Vickers Mk III (2xIV) (do 1941)
* 10 [[wyrzutnia torpedowa|wyrzutni torpedowych]] 533 mm w dwóch aparatach torpedowych PR Mk II (2xV), 10 torped Mk IX (pomiędzy 1940/41 a 1942/43 - 5 wyrzutni)
* 1 zrzutnia na 6 bomb i 2 [[miotacz bomb głębinowych|miotacze bomb głębinowych]] (20-45 [[bomba głębinowa|bomb głębinowych]])
 
'''Wyposażenie'''
* hydrolokator [[Asdic]]
* system kierowania ogniem artylerii: dalocelownik (DCT) i główny dalmierz (na nadbudówce dziobowej)
* [[radar]] dozoru ogólnego Typ 286 (od 1941, na głównym maszcie), później Typ 291
* radar kierowania ogniem plot Typ 285 (od 1941, na stanowisku dalmierza)
 
== Źródła ==
* [http://www.naval-history.net NAVAL-HISTORY.NET]
* [http://www.naval-history.net/xGM-Chrono-10DD-37J-Janus.htm Geoffrey B. Mason, ''HMS JANUS - J-class Destroyer''] w serwisie NAVAL-HISTORY.NET
 
{{przypisy}}