Sosna himalajska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nova (dyskusja | edycje)
m drobne redakcyjne
Micpol (dyskusja | edycje)
m WP:SK, poprawa linków
Linia 21:
| commons = Pinus wallichiana
}}
'''Sosna himalajska''' (''Pinus wallichiana'' A.B. Jacks) – gatunek [[drzewo|drzewa]] z rodziny [[sosnowate|sosnowatych]] (''Pinaceae''). Sosna himalajska rośnie w [[Himalaje|Himalajach]], od [[Afganistan]]u, przez [[Pakistan]], [[Indie]], [[Tybetański Region Autonomiczny|Tybet]], [[Nepal]] i [[Bhutan]] po [[Birma|Birmę]]<ref name=Gymn2>{{cytuj stronę|url=http://www.conifers.org/pi/pin/wallichiana.htm |tytuł=Gymnosperm Database - ''Pinus wallichiana'' |imię=Christopher J. |nazwisko=Earle |data dostępu=2008-10-26 |język=en}}</ref>.
 
=== Morfologia ===
Linia 37:
Gatunek [[jednopienność|jednopienny]]. Pylenie od kwietnia do maja. Nasiona dojrzewają jesienią następnego roku.<ref name=eflora/>
 
Preferuje doliny i nasłonecznione zbocza górskie. Występuje przeważnie na wysokości 1400–1500 m n.p.m., chociaż spotykana do wysokości 2500 m (inne źródła podają 1600–3300 m n.p.m.<ref name=eflora/>, a nawet 4300 m<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Polunin |imię=O. |nazwisko2=Stainton |imię2=A. |tytuł=Flowers of the Himalayas |wydawca=Oxford Universtiy Press |rok=1984}}</ref><ref name=plants>{{cytuj stronę |tytuł=''Pinus wallichiana'' |url=http://www.ibiblio.org/pfaf/cgi-bin/arr_html?Pinus+wallichiana |opublikowany=[http://www.pfaf.org/index.html Plant for a future]|rok=1997-2000 |data dostępu=2009-07-19 |język=en}}</ref>). Lubi gleby świeże i głębokie oraz nasłonecznione stanowiska. Dobrze znosi zimy, ale niezbyt mroźne. Tworzy lasy jednogatunkowe, ale także [[las mieszany|lasy mieszane]] wraz z [[dąb|dębem]], [[klonKlon (roślina)|klonem]]em i [[ostrokrzew]]em. We wschodniej części obszaru występowania tworzy z [[cedr himalajski|cedrem himalajskim]] [[las iglasty|lasy iglaste]].
 
=== Systematyka i zmienność ===
Linia 47:
Najbliżej spokrewniona jest z [[sosna koreańska|sosną koreańską]] (''Pinus koreiensis'').
 
W 1989 r. opisana została odmiana ''Pinus wallichiana'' var. ''parva'' K. C. Sahni (Indian J. Forest. 12(1): 40. 1989). Występuje w południowo-wschodniej części chińskiej[[Tybetański prowincjiRegion Xizang ([[TybetAutonomiczny|Tybetu]]) w [[wilgotne lasy strefy umiarkowanej|wilgotnych lasach strefy umiarkowanej]], razem z gatunkami z rodzaju [[różanecznik]] (''Rhododendron''), na wysokości ok. 3000 m n.p.m. Takson ten nie jest dostatecznie rozpoznany. Według opisu różni się od typowego gatunku krótszymi igłami (mniej niż 11 cm), prostymi i mniejszymi szyszkami (do 10 cm), mniejszymi nasionami (ok. 3 mm) z krótszym skrzydełkiem (ok. 10 mm).<ref name=eflora/>
 
=== Zagrożenia ===
Linia 53:
 
=== Zastosowanie ===
; Roślina ozdobna
Sosna himalajska została wprowadzona do [[Europa|Europy]] jako drzewo ozdobne, sadzone w [[park]]ach. Popularna głównie ze względu na zwisające, długie igły.
; Roślina użytkowa
Drewno wykorzystywane jest do konstrukcji drewnianych, do produkcji mebli i wyrobu [[terpentyna|terpentyny]]<ref name=eflora/>.