Wózek (kolejnictwo): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne |
m Popups: Ujednoznacznienie linku z Tor na tor (kolejnictwo), WP:SK |
||
Linia 1:
{{disambigR|zagadnienia '''z zakresu kolejnictwa'''|[[wózek]]}}
[[
[[
[[
[[
[[
[[Plik:Krauss-Helmholtz-Lenkgestell Int.svg|thumb|Schemat działania wózka Kraussa-Helmholtza<br /><small>1 – rama lokomotywy, 2 – zestawy napędowe (pierwszy jest przesuwny), 3 – czop skrętu, 4 – dyszel</small>]]
W [[Przegląd zagadnień z zakresu kolejnictwa|kolejnictwie]] '''wózek''' to ruchomy element [[pojazd szynowy|pojazdu szynowego]], w którym zamocowane są [[oś pojazdu|osie]] z [[koło (technika)|kołami]]. W miarę zwiększania długości pojazdów szynowych pojawiły się problemy przy przechodzeniu ich przez łuki [[tor (kolejnictwo)|torów]]. Rozwiązaniem tego problemu było osadzenie nadwozia pojazdu na dwóch obrotowo z nim połączonych krótkich ramach, w których osadzone były osie dwóch zestawów kołowych.
W Europie dominują wózki typu skrzynkowego, o konstrukcji przypominającej prostokątną ramę ze środkowym elementem poprzecznym, w którym umieszczony jest przegub skrętny; zaletą tego rodzaju wózków jest możliwość osadzenia hamulców klockowych po obu stronach koła i miejsce na umieszczenie dodatkowego osprzętu (sprężyn, amortyzatorów itp.). Innym rodzajem wózków, stosowanych głównie w [[wagon]]ach towarowych na kolejach poradzieckich i w USA, są tzw. ''diamondy'' o uproszczonej konstrukcji, gdzie występuje tylko jedna poprzeczna belka; zaletą tej kostrukcji jest niska cena, niewielka masa, prostota, łatwość produkcji, wadą – możliwość zabudowania jedynie jednego [[Hamulec klockowy|klocka hamulcowego]] na koło oraz możliwość zastosowania tylko jednostopniowego odsprężynowania. W wyniku zastosowania [[Hamulec tarczowy|hamulców tarczowych]] powstały różne konstrukcje łączące zalety obu tych rodzajów wózków.
Linia 18 ⟶ 19:
Specjalną konstrukcją są [[Wózek Jacobsa|wózki Jacobsa]], na których opierają się dwa sąsiednie człony pojazdu.
Wózki w parowozach są wyłącznie toczne<ref>Istnieje niewielka ilość konstrukcji parowozów [[Parowóz Garratta|systemu Garratta]] składające się z 2 lub 3 członów napędnych, jednak w tym przypadku należy mówić o konstrukcjach wielopodwoziowych.</ref> i pojawiły się w miarę wzrostu rozmiarów parowozów i zwiększania ilości osi, gdy problemy z wpisywaniem się parowozów w łuki torów stawały się coraz bardziej dokuczliwe. Powstawały różne konstrukcje rozwiązujące ten problem. Pierwsze próby podjęto w 1851 kiedy Bissel i Mason zbudowali dwuosiowy wózek przedni, który mógł obracać się dookoła osi czopa skrętu oraz przesuwać na boki.
W 1857 Bissel skonstruował jednoosiowy wózek z osią toczną na dyszlu. Wózek ten różni się od zobrazowanego niżej wózka Kraussa-Helmholtza tym, że dyszel nie przesuwa osi napędowej – kończy się czopem tuż przed nią; ponadto w czasie jazdy do przodu wózek jest ciągnięty za pomocą dwóch cięgieł, gdyż dyszel nie może być ściskany ze względu na słabą konstrukcję. W 1863 W. B. Adams zbudował jednoosiowy wózek toczny tzw. „[[oś Adamsa]]”. Powszechnie stosowaną konstrukcją był i jest jednoosiowy wózek Kraussa-Helmholtza.
{{clear}}▼
{{commonscat|Rail vehicle bogies}}
▲{{Przypisy|stopień= ====}}
[[Kategoria:Tabor kolejowy]]
|