Wersja z 22:07, 2 sie 2009 edytuj RibotBOT (dyskusja \| edycje) 43 525 edycji m robot dodaje: eu:Paracelso ← poprzednia edycja		Wersja z 02:39, 20 sie 2009 edytuj anuluj edycję Lukasz Lukomski (dyskusja \| edycje) Redaktorzy, Administratorzy 34 957 edycji poprawa linków do ujedn. i przek., WP:SK następna edycja →
Linia 1: [[~~Grafika~~Plik:Paracelsus.jpg\|right\|thumb\|200pc\|Paracelsus]] [[~~Image~~Plik:DBP 1949 118 Paracelsus.jpg\|thumb\|Paracelsus na znaczku]] '''Paracelsus''', właśc. '''Phillippus Aureolus Theophrastus Bombastus von Hohenheim''' (ur. 10 [[listopad]]a [[1493]] lub [[1494]] w [[Einsiedeln]], [[Szwajcaria]], zm. 24 [[wrzesień\|września]] [[1541]] w [[Salzburg]]u, [[Austria]]) – lekarz i przyrodnik, zwany ojcem [[medycyna\|medycyny]] nowożytnej. == Życie == Linia 15 ⟶ 14: Paracelsus badał wiele substancji chemicznych pod kątem wykorzystania ich jako leki. Badał też ich właściwości trujące, można go więc uznawać także za ojca [[toksykologia\|toksykologii]]. Jest autorem słynnej wypowiedzi: '''"Cóż jest trucizną? Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną. Tylko dawka czyni, że dana substancja nie jest trucizną"''' ([[łacina\|łac.]] ''Dosis facit venenum''). Dzięki temu stwierdzeniu jest uważany za ojca [[hormeza\|hormezy]]. Ważny wkład miał również w rozwój [[~~zioło~~Zioła\|ziołolecznictwa]]~~lecznictwa~~. Rozwinął starą naukę o sygnaturze. Uważał, że Bóg dał ludziom lek (arcanum) na każdą chorobę i aby ułatwić im szukanie dodał odpowiednie znaki zewnętrze (sygnatury). W związku z tym Paracelsus ordynował rośliny o liściach nerkowatych na choroby nerek, surowce żółte na żółtaczkę, a makówki na bóle głowy. Paracelsus opracował też metody przetwarzania surowców roślinnych tak, aby wydobyć z nich arcanum - dziś nazwalibyśmy je aktywnym składnikiem. Z tego względu uważa się go za ojca [[fitochemia\|fitochemii]] i [[farmakognozja\|farmakognozji]]. Posługiwał się astrologią, stosował również nowoczesne wówczas metody naukowe, takie jak doświadczenia i obserwacja pacjentów. Stosował dawkowanie leków, oraz leczenie różnych chorób odmiennymi specyfikami. Wprowadził szereg nowych leków, m.in. [[rtęć]] na [[Kiła\|syfilis]], oraz szereg soli metali i [[opium]]. Wprowadził takie terminy fizykochemiczne jak [[Alkohole\|alkohol]] i [[gaz]], jak i termin filozoficzny [[archeus]]. == Dzieła == Linia 34 ⟶ 33: == Bibliografia == * Paracelsus, ''Sämtliche Werke'', herausgegeben von Karl Sudhoff, Wilhelm Matthiesen, t. 1-2, München-Berlin 1922-1935. * C.G. [[Carl Gustav Jung\|Jung]], ''Praktyka psychoterapii. Przyczynki do problematyki psychoterapii i do psychologii przeniesienia'', przełożył [[Robert Reszke]], Wydawnictwo KR, Warszawa 2007 {{wikiquote\|dopełniacz=z Paracelsusa}}

Paracelsus: Różnice pomiędzy wersjami