Czesław Łuczak: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 1:
'''Czesław Łuczak''' (ur. [[19 lutego]] [[1922]] w [[Kruszwica|Kruszwicy]], zm. [[10 sierpnia]] [[2002]] w [[Poznań|Poznaniu]]), polski historyk specjalizujący się w historii gospodarczej, profesor i [[rektor]] ([[1965]]–[[1972]]) [[Uniwersytet im. Adama Mickiewicza|Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza
Uczniami
Urodzony w Kruszwicy, w 1932 r. wraz z rodziną przeprowadził się do Mogilna. W 1939 r. ukończył Gimnazjum i Liceum w Trzemesznie. Po wojnie rozpoczął studia na Wydziale Prawno-Ekonomicznym Uniwersytetu Poznańskiego, które ukończył w 1949 r. W trakcie studiów związał się z Katedrą Historii Gospodarczej. Obroniwszy magisterium w styczniu, już w październiku 1949 r. obronił rozprawę doktorską (promotor: Jan Rutkowski, a po jego śmierci Zygmunt Wojciechowski). Pracował w Katedrze Historii Gospodarczej, która do 1953 r. istniała przy Wydziale Prawno-Ekonomicznym, po czym przeniesiono ją do Zespołu Katedr Historycznych UP. W 1955 r. Łuczak został docentem, w 1960 r. profesorem nadzwyczajnym, a w 1966 r. profesorem zwyczajnym.
W 1962 r. został kierownikiem Zakładu Historii Gospodarczej UAM i był nim do przejścia na emeryturę w 1992 r. Pełnił też następujące stanowiska na szczeblu uniwersyteckim: [[prodziekan]] (1956-1960) i [[dziekan]] (1960-1962) [[Wydział Filozoficzno-Historyczny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza|Wydziału Filozoficzno-Historycznego]], [[prorektor]] (1962-1965) i [[rektor]] (1965-1972) UAM, dyrektor Instytutu Historii (1968-1981 i 1987-1990). Przez wiele lat przewodniczył też Komitetowi Redakcyjnemu Wydawnictwa Naukowego UAM.
Był rektorem UAM w okresie długoletnich rządów historyków w uniwersytecie (byli nimi poprzednim i następca Łuczaka). Za jego kadencji uniwersytet przeżywał konsekwencje Marca'68 (władze musiały rozstrzygnąć problem zidentyfikowanych uczestników studenckich protestów), w następstwie których zgodnie z dyrektywami ministerialnymi przeprowadzono głęboką reformę struktur uniwersyteckich. Równocześnie znacząco rozbudował bazę lokalową uczelni. np. poprzez oddanie gmachu ''[[Collegium Novum UAM|Collegium Novum]]''. W [[1969]] r. zorganizował z rozmachem obchody 50-lecia uniwersytetu. Objąwszy stanowisko dyrektora Instytutu Historii w [[1969]] r. (po odejściu na emeryturę [[Henryk Łowmiański|Henryka Łowmiańskiego]] i krótkim [[wakat|wakacie]]), początkowo łączył je ze sprawowaniem funkcji rektora. Doprowadził instytut do wiodącej pozycji w kraju. Bez problemu zapewniał sobie reelekcje na kolejne kadencje, jednak w [[1981]] r. po wygranych wyborach w geście protestu zrezygnował, gdy nie zaakceptowano jednego z jego kandydatów na wicedyrektora. Na stanowisko powrócił, ale już z nominacji rektorskiej (zgodnie z nową ustawą), w [[1987]] r. i sprawował je kolejne cztery lata.
== Działalność społeczna ==
* członkostwo w [[PZPR]]
* działalność w Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich (przewodniczący rady naukowej) oraz Instytucie Pamięci Narodowej
* działalność w Radzie Naukowej Instytutu Zachodniego
* członek Prezydium Komisji Badań Regionalnych PAN przy oddziale poznańskim, członek Komisji II Wojny Światowej Komitetu Nauk Historycznych PAN, członek Prezydium Komisji Historii Gospodarczej PAN
* członkostwo w Centralnej Komisji do spraw Stopni i Tytułów Naukowych przy Prezesie Rady Ministrów RP
== Odznaczenia ==
* Doktor ''honoris causa'' uniwersytetów w Charkowie i w Halle
* Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski i inne liczne odznaczenia państwowe
* ''Palmae Universitatis Studiorum Posnaniensis''.
==Dzieła==
Był specjalistą w dziedzinie najnowszej historii gospodarczej [[Polska|Polski]], autorem i redaktorem blisko 50 książek oraz ok. 400 innych prac, m.in.:
* ''"Kraj Warty" 1939-1945. Studium historyczno-gospodarcze okupacji hitlerowskiej'' (1972)
* ''Polscy robotnicy przymusowi w Trzeciej Rzeszy podczas II wojny światowej'' (1974)
* ''Polityka ludnościowa i ekonomiczna hitlerowskich Niemiec w okupowanej Polsce'', Wyd. Poznańskie, Poznań 1979 ISBN 83-210-0010-x
*''Polityka ekonomiczna III Rzeszy w latach drugiej wojny światowej'' (1982)
* ''Dzieje gospodarcze Niemiec 1871–1945'' ([[1984]])
* ''Dzieje gospodarcze Wielkopolski w okresie zaborów 1815-1918'' (1988)
* ''Od Bismarcka do Hitlera : polsko-niemieckie stosunki gospodarcze'' (1988)
* ''Zagłada'' (1989)
* ''Dzień po dniu w okupowanym Poznaniu'' (1989)
* ''Dzień po dniu w okupowanej Wielkopolsce i na Ziemi Łódzkiej (Kraj Warty)'' (1989)
* ''Praca przymusowa Polaków w III Rzeszy'' (1989)
* ''Polska i Polacy w drugiej wojnie światowej'' (1993)
* ''Dzieje Mogilna'' (1998)
* ''Historia gospodarcza Niemiec lat 1871-1990'' (2002)
Intensywną działalność naukową prowadził również po formalnym przejściu na emeryturę, za co w 1999 r. uhonorowany został medalem
=== Publikacje o prof. Czesławie Łuczaku ===
* [[Antoni Czubiński]], ''Wspomnienie pośmiertne. Czesław Łuczak (1922-2002)'', "Studia Historica Slavo-Germanica", t. 24 (2001-2002), s. 279-281.
* [[Dariusz Matelski]], ''Czesław Łuczak (1922-2002)'', „Ziemia Kujawska”, tom 15, 2002, s. 251-257.
* [[Dariusz Matelski]], ''Czesław Łuczak (1922-2002)'', „Poznański Rocznik Historyczno-Archiwalny”, tom VIII-IX, Poznań 2002, s. 326-332.
| |||