Gwardia Akademicka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Jurlys (dyskusja | edycje)
m WP:SK, lit., int., polskie znaki, wikizacja
Linia 1:
'''Gwardia Akademicka''' – [[polska]] formacja paramilitarna w [[ Powstanie listopadowe|Powstaniu Listopadowym]]
 
Gwardia Akademicka ( Gwardia Honorowa)-formacja paramilitarna studentow Uniwersytetu Warszawskiego, służąca ochronie władz Powstania
Listopadowego (służba ochrony dyktatora). Utworzona 1 grudnia 1830 roku w Warszawie przez profesora [[Uniwersytet Warszawski |Uniwersytetu Warszawskiego]] [[Krystyn Lach Szyrma| Krystyna Lacha Szyrmę]], zlikwidowana przez gen. [[Jan Skrzynecki|Jana Skrzyneckiego]] 26 lutego 1831 roku. Rekrutowała się ze studentów i absolwentów, w wielu przypadkach zaangażowanych poprzednio w działalność konspiracyjną.. Głównym zadaniem Gwardii Akademickiej była ochrona dyktatora [[Józef Chłopicki|Jozefa Chłopickiego]] oraz strategicznych punktów stolicy (gmachy urzędów państwowych).Gwardia Akademicka odgrywała rownieżrównież ważną rolę polityczną, angażując siesię początkowo w działania skierowane przeciwko części wybitnych przedstawicieli [[Towarzystwo Patriotyczne |Towarzystwa Patriotycznego]]. Spektakularnym przejawem jej zaangażowania
politycznego była próba linczu na [[Maurycy Mochnacki|Maurycym Mochnackim]]. Gwardia reprezentowała początkowo poglądy konserwatywne, utożsamiane z ideami ks. [[Adam Jerzy Czartoryski|Adama Czartoryskiego]], członka [[Rada Administracyjna|Rady Administracyjnej]]. Oprócz zadań ochronnych Gwardia Akademicka zajmowała się rownieżrównież działalnością policyjną i walką ze szpiegami. Z czasem dzialalnośćdziałalność Gwardii obróciła siesię przeciwko dotychczasowym sprzymierzeńcom -ks. Adamowi Czartoryskiemu i gen. Chłopickiemu, którym w wydawanych przez Formację pismach -zarzucano opieszałość wobec nieprzyjaciela.W wyniku konfliktu z dyktatorem dnia 2 stycznia 1831 roku został odwołany dotychczasowy naczelnik i zalożycielzałożyciel Gwardii - prof.płk.Krystyn Lach Szyrma, na którego następcę wyznaczono ppłk Piotra Łagowskiego. Polityczne uwikłania Gwardii doprowadziły z czasem do jej marginalizacji i zastapieniazastąpienia jej przez inne jednostki, pełniące zadania ochronne - Gwardii Narodowej Warszawskiej i [[Krakusi|Krakusów]]. Pozostała kompania przyboczna zlożonazłożona z gwardzistów wzięła udział w bitwie pod [[Olszynka Grochowska|Olszynką Grochowską]]. Po jej rozwiązaniu weterani Gwardii znaleźli się w innych jednostkach wojskowych. Gwardia Akademicka jako współorganizator obchodów ku czci [[Dekabryści|Dekabrystow]] 25 stycznia 1831 roku przyczyniła się walnie do rozpętania radykalnych nastrojów antycarskich i [[Uchwała sejmu o detronizacji Mikołaja I |detronizacji]] [[Mikołaj I Romanow |Mikołaja I]] przez [[Sejm |Sejm ]] [[Królestwo Kongresowe |Królestwa Polskiego]].
 
== Naczelnicy i dowódcy Gwardii Akademickiej ==
* płk. Krystyn Lach Szyrma (1.12.1830 – 2.1.1831)
* ppłk./płk Piotr Łagowski (9.1.1831 -2.2.1831)
* mjr Gabriel Siemoński (Kompania Przyboczna Naczelnego Wodza gen. dywizji ks. [[Michał Gedeon Radziwiłł |M. Radziwiłła]])-do 26.2.1831 roku.
== Kapelan Gwardii ==
* ks. Ignacy Szyndlarski.
 
=== Struktura organizacyjna Gwardii Akademickiej ===
1830 rok
* 15 kompanii
* liczebność kompanii -55 gwardzistów
 
1831 rok
* 8 kompanii pieszych
* 1 kompania konna
* Etat -800 osób
* 270 podoficerów
 
=== Umundurowanie i emblematy ===
* Sztandar Gwardii (Sztandar Uniwersytetu Warszawskiego)
* Umundurowanie -mundur studenta Uniwersytetu Warszawskiego (Uniwersytetu Królewsko-Aleksandrowskiego)
 
=== Pisma wydawane przez Gwardię Akademicką ===
*Sztandar Gwardii (Sztandar Uniwersytetu Warszawskiego)
* 8 numerów "Dziennika Gwardii Honorowej"
*Umundurowanie -mundur studenta Uniwersytetu Warszawskiego (Uniwersytetu Królewsko-Aleksandrowskiego)
* Śpiewnik
 
=== Bibliografia ===
===Pisma wydawane przez Gwardię Akademicką===
{{Bibliografia start}}
*8 numerów "Dziennika Gwardii Honorowej"
*Śpiewnik
 
=== Źródła ===
* ''Ochrona królewska i rządowa w Polsce''. Biuro Ochrony Rządu http://netengine.pl/ory/zabory.html,
* ''Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego 1807-1915'', pod redakcją Stefana Kieniewicza, Warszawa 1981
* ''Chojnacki Władysław, Dąbrowski Jan, Krystyn Lach Szyra. Syn Ziemi Mazurskiej'', Olsztyn 1971,
{{Bibliografia stop}}
 
[[Kategoria:Organizacje paramilitarne]]