I Proletariat: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
drobne redakcyjne
Linia 2:
[[Grafika:100 zl r 1979.jpg|thumb|right|200px|[[Banknot]] 100 zł emisja z 1 czerwca 1979 roku ([[rewers]])]]
[[Grafika:100 zl a 1979.jpg|thumb|right|200px|100 zł z podobizną [[Ludwik Waryński|Ludwika Waryńskiego]] ([[awers]])]]
'''I Proletariat''', Wielki Proletariat, właśc. Międzynarodowa Socjalno-Rewolucyjna Partia Proletariat,''' - pierwsza polska partia robotnicza, opierająca się na założeniach [[marksizm]]u, (w historiografii zwana również '''I Proletariatem''' lub '''Wielkim Proletariatem''').

Partia powstała w [[1882]] roku w [[Warszawa|Warszawie]]. Jej założycielem był [[Ludwik Waryński]]. Czołową rolę odgrywali w niej także [[Stanisław Kunicki]], [[Maria Bohuszewiczówna]], [[Marian Stefan Ulrych]] i [[Edmund Płoski]]. Władza w partii należała do Komitetu Robotniczego, a później do Komitetu Centralnego, które były ciałami wieloosobowymi, a decyzje podejmowano demokratycznie. Partia istniała do [[1886]] roku, lecz najbardziej aktywna była przez pierwsze kilkanaście miesięcy, gdyż aresztowania najbardziej znanych działaczy w latach [[1883]]-[[1884]] (Waryńskiego, [[Aleksandra Jentysówna|Aleksandry Jentysówny]], [[Tadeusz Rechniewski|Tadeusza Rechniewskiego]], [[Henryk Dulęba|Henryka Dulęby]]) znacznie zahamowały rozwój partii.
 
Jako formy walki przewidywano strajki, manifestacje oraz terror. Partia opowiadała się za [[internacjonalizm]]em i sprzeciwiała dążeniom niepodległościowym. Najważniejszym zadaniem była dla partii walka klas: wyzyskiwanych (robotników) z wyzyskującymi (kapitalistami), ale w programie partii była również: likwidacja własności prywatnej, bezpłatna oświata, równość społeczna. Partia wydawała własne czasopisma: ''[[Proletariat (pismo)|Proletariat]]'', ''Przedświt'', ''Walka Klas'', ''Robotnik''.