Marek Terencjusz Warron: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Autokrata (dyskusja | edycje)
red. (wymienione pozycje nie są satyrami itp.)
Linia 1:
'''Marcus Terentius Varro''' - zwany też Warronem z Reate ([[łacina|łac.]] '''Reatinus'''), w odróżnieniu od poety [[Warron z Ataksu|Warrona z Ataksu]]. Uczony i pisarz rzymski, w karierze politycznej doszedł do urzędu pretora. Urodził się (przypuszczalnie) w Reate (obecnie [[Rieti]]) w [[116 p.n.e.]], zmarł w [[27 p.n.e.]].
Uczeń filologa [[Lucius Aelius Stilo Praeconinus|Luciusza Eliusza Stilona]] i filozofa [[Antiochos z Askalonu|Antiocha z Askalonu]].
 
W [[67 p.n.e.]], jako dowódca oddziału floty, brał udział w walkach z piratami, u boku [[Pompejusz]]a. W czasie wojny domowej (53-48 p.n.e.) stanął po stronie Pompejusza. W roku 49 p.n.e. był legatem i dowódcą wojsk w Hiszpanii, pokonany przez [[Gajusz Juliusz Cezar|Cezara]], następnie ułaskawiony, otrzymał polecenie zorganizowania biblioteki publicznej w [[Rzym]]ie. Po śmierci Cezara (44 p.n.e.) uniknął proskrypcji przeprowadzonych przez Marka Antoniusza.
 
Prawdziwy erudyta, uważany był za jednego z najlepiej wykształconych ludzi w historii [[Republika Rzymskarzymska|antycznego Rzymu]]. Historycy podają, że napisał 74 dzieła w 620 księgach, m.in. prace: historyczne ("Annales"), geograficzne ("Ephemeris navalis", przewodnik po morzu), historyczno-obyczajowe ("De vita populi Romani"), gramatyczne ("De lingua Latina", "De origine linguae Latinae"), historyczno-literackie (o poematach, o poetach, o Plaucie, o komediach Plauta), a także dzieła z zakresu: prawa, filozofii, etyki, pedagogiki, teatru, religii, rolnictwa oraz liczne biografie (ok. 700 życiorysów sławnych ludzi z ich wizerunkami - pierwsza ilustrowana książka rzymska, "Imagines"). Był również autorem obszernej encyklopedii pt. ''Disciplinarum libri IX'' i zbioru satyr.
 
Do naszych czasów zachowały się:
 
* rozprawa ''De re rustica'' (pol. "O gospodarstwie wiejskim" - podręcznik gospodarki rolnej, ceniony do czasów nowożytnych)(wyd. 1884—1902, 3 tomy, II wyd. 1912),
* obszerne fragmenty (z 25 ksiąg pozostały księgi V-X) dzieła poświęconego [[łacina|łacinie]] ''De lingua Latina'' (O języku łacińskim), wyd. 1910.
* fragmenty [[satyry Menipejskie|satyr Menipejskich]],
* a także mniejsze szczątki innych dzieł.
 
Zaginione, monumentalne dzieło Warrona ''Disciplinarum libri IX'' (Dziewięć ksiąg naukowych), które było pierwszą rzymską encyklopedią, jest źródłem dwustopniowego podziału późniejszego szkolnictwa oraz wszechnauk na ''[[Siedem sztuk wyzwolonych|trivium]]'' (gramatyka, dialektyka, retoryka) i ''[[Siedem sztuk wyzwolonych|quadrivium]]'' (geometria, arytmetyka, astronomia, muzyka), co razem daje [[siedem sztuk wyzwolonych]] (łac. ''septem artes liberales'').
 
== Zobacz też ==
* [http://www.thelatinlibrary.com/varro.html Pisma Warrona] na The Latin Library.
* [[Literatura rzymska|Literatura antycznego Rzymu]].
 
[[Kategoria:Rzymianie]]