Fen: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
KamikazeBot (dyskusja | edycje)
m robot poprawia: it:Favonio
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Wspomagane przez robota ujednoznacznienie: Góra (geografia) - Zmieniono link(i) Góra; zmiany kosmetyczne
Linia 4:
 
== Mechanizm powstawania ==
[[GrafikaPlik:Fen schemat.svg|right|thumb|300px|Schemat powstawania fenu. Opad po nawietrznej i wiatr zstępujący powodują wyższą temperaturę u podstawy bariery po stronie zawietrznej]]
 
Powstanie i cechy fizyczne wiatrów fenowych wynikają z różnic jakie występują w trakcie zmian temperatury powietrza wilgotnego i suchego w wyniku zmiany ciśnienia (zobacz: [[przemiana adiabatyczna]], [[gradient adiabatyczny]]). Warunkiem powstania tego wiatru jest różnica [[ciśnienie atmosferyczne|ciśnienia atmosferycznego]] po obu stronach bariery górskiej. Różnica ta wymusza ruch powietrza. Powietrze napotykając [[góra (geografia)Góra|góry]] unosi się, ochładzając się wilgotnoadiabatycznie, tj. ok. 0,6° na 100 m wysokości. W czasie unoszenia się powietrza następuje [[kondensacja]] [[para wodna|pary wodnej]] – tworzą się [[chmura|chmury]] i [[deszcz]]e. Suche już powietrze przekracza barierę szczytów górskich i opada po drugiej stronie ku dolinom. Opadając ogrzewa się, ale tym razem [[gradient suchoadiabatyczny|suchoadiabatycznie]], tj. ok. 1° na 100 m. Stąd też wiatry fenowe są suche oraz znacznie cieplejsze niż powietrze na tej samej wysokości po przeciwnej stronie gór. Im wyższa jest bariera górska, tym ta różnica może być większa.
 
Różnica temperatur powstaje wyłącznie w wyniku skraplania się pary wodnej zawartej w powietrzu, jeżeli napływające powietrze jest suche lub góra jest zbyt niska by zaszło skraplanie, to nie zachodzi zjawisko ogrzania powietrza po zawietrznej stronie. Zjawisko zachodzi tylko do pewnej wysokości góry, powyżej gdy temperatura rozprężonego powietrza jest niska i nie zawiera ono już prawie wcale pary wodnej, to wzrost wysokości góry nie wywołuje tego zjawiska.