Łańcuchówka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
kat
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Wspomagane przez robota ujednoznacznienie: Góra (geografia) - Zmieniono link(i) Góra; zmiany kosmetyczne
Linia 1:
[[ImagePlik:Königswalde.jpg|thumb|250px|Königswalde [http://de.wikipedia.org/wiki/K%C3%B6nigswalde], wieś leśno-łanowa]]
[[GrafikaPlik:Nowotaniec (farmland).JPG|thumb|250px|[[Nowotaniec]], wieś leśno-łanowa]]
[[GrafikaPlik:Lancuchowka.jpg|thumb|300px|right|układ zabudowy wsi w formie tzw. łańcuchówki, XII-XV w.]]
[[GrafikaPlik:Lancuchowka1852.jpg|thumb|300px|wieś [[Steinfels|Stebnik]], układ zabudowy, [[Mapa katastralna]] z r. 1852]]
'''Łańcuchówka''' (wieś leśno-[[Łan (miara powierzchni)|łanłanowa]]owa) - typ [[wieś|wsi]] zakładanej w [[średniowiecze|średniowieczu]] na [[Prawo magdeburskie|prawie niemieckim]] (''Waldhufendorf'' osadnictwo saksońskie) na zalesionych obszarach [[góra (geografia)Góra|górskich]], forma ta była rozpowszechniona w okresie kolonizacji przedkarkonoskiej części [[Śląsk|Śląska]]a, południowej [[Małopolska|Małopolski]] oraz [[Ruś Halicka|Rusi Halickiej]] ([[XII wiek|XII]]-[[XV wiek]]). [[Zagroda|Zagrody]] znajdowały się po obu stronach drogi, która przebiegała zazwyczaj dnem [[Dolina|doliny]]. Każda zagroda zbudowana była na własnym [[łan (miara powierzchni)|łanie]] [[Trzebież|wykarczowanego]] pola, który odchodził od głównej drogi. Dalej przechodził w należący do tego samego gospodarza płat [[las]]u (stąd druga nazwa ''wieś leśno-łanowa''), który biegł aż do [[dział wód|działu wód]], stanowiącego granicę wsi.
 
Forma ta upowszechnia się na stałe w Polsce od [[XV wiek]]u. Również w okresie tzw. [[Kolonizacja józefińska|kolonizacji józefińskiej]] ([[XVIII wiek|XVIII]]/[[XIX wiek]]u) osady zakładane są w układzie ''łańcuchowej'' zabudowy wsi.
Gwarowo osady śródleśne to ''huby'', ''kąty'', ''majdany'', pozostałości dawnych określeń do dzisiaj widzimy w nazwach miejscowości.
 
== Zobacz też ==
* [[Wola (osady)|Wola]]
* [[przegląd zagadnień z zakresu geografii]]
Linia 21:
{{unistub|||geografia|średniowiecze}}
 
[[kategoriaKategoria:Średniowiecze]]
[[Kategoria:Urbanistyka]]
[[Kategoria:Łańcuchówka| ]]