Spontaniczne bakteryjne zapalenie otrzewnej: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
VolkovBot (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne (m.in. usunięcie dawkowania leków z powodu braku łatwo dostępnych, weyfikowalnych źródeł), drobne redakcyjne, WP:SK, WP:SK
Linia 1:
'''Spontaniczne bakteryjne zapalenie otrzewnej''' ('''SBP''', [[język angielski|ang.]] Spontaneous bacterial peritonitis) – [[zapalenie otrzewnej]] u chorych z [[wodobrzusze]]m będące wynikiem zakażenia płynu w jamie [[otrzewna|otrzewnej]] ([[płyn puchlinowy|płynu puchlinowego]]) bez widocznego źródła tego zakażenia. Najczęściej występuje w przebiegu [[marskość wątroby|marskości wątroby]] spowodowanej różnymi przyczynami, zwykle w zaawansowanym okresie choroby. Spontaniczne bakteryjne zapalenie otrzewnej pojawia się także znacznie rzadziej u chorych z wodobrzuszem spowodowanym innymi chorobami, takimi jak [[zespół nerczycowy]], [[niewydolność serca]], [[zakrzepica żył wątrobowych|zespół Budda-Chiariego]], [[chłoniaki złośliwe|chłoniaki]], wyjątkowo w przebiegu innych [[nowotwór|nowotworów]].
 
Według piśmiennictwa spontaniczne bakteryjne zapalenie otrzewnej występuje u około 8-218–21% chorych z wodobrzuszem w przebiegu marskości wątroby<ref name="Konturek">[[Stanisław Konturek]] (red.), ''Gastroenterologia i hepatologia kliniczna'', str. 735–739, [[Wydawnictwo Lekarskie PZWL]], Warszawa, 2006, ISBN 83-200-3188-5</ref>.
 
== Etiopatogeneza ==
Linia 22:
* cewnik w dużym naczyniu krwionośnym
* upust dużej ilości płynu puchlinowego w przebiegu [[paracenteza|paracentezy]] czyli nakłucia jamy otrzewnej
* wielokrotna paracenteza
* wielokrotna paracenteza<ref name="Konturek"/><ref name="Szczeklik">[[Andrzej Szczeklik]] (red.), ''Choroby wewnętrzne'', Tom 1, str. 952–953, Medycyna Praktyczna, Kraków, 2005, ISBN 83-7430-031-0</ref>
 
== Rozpoznanie ==
Linia 43:
 
=== Badanie cytologiczne płynu puchlinowego ===
Pobiera się płyn puchlinowy wykonując paracentezę diagnostyczną. Spontaniczne bakteryjne zapalenie otrzewnej rozpoznaje się, gdy w badaniu płynu stwierdzi się ponad 250 neutrofilów w mm³<ref name="Garcia-Tsao-2004">{{Cytuj pismo | nazwisko = Garcia-Tsao | imię = G. | tytuł = Bacterial infections in cirrhosis. | czasopismo = Can J Gastroenterol | wolumin = 18 | numer = 6 | strony = 405-6 | miesiąc = Jun | rok = 2004 | doi = | pmid = 15190398}}</ref>. Warunkiem koniecznym do rozpoznania jest ponadto brak stwierdzenia źródła zakażenia w jamie brzusznej.
 
=== Posiew płynu puchlinowego ===
Linia 53:
* ''Proteus''
* ''[[Pałeczka ropy błękitnej|Pseudomonas aeruginosa]]''
* ''[[Dwoinka zapalenia płuc|Streptococcus pneumoniae]]''<ref name="Szczeklik"/>
 
== Leczenie i zapobieganie ==
Stosuje się [[antybiotyki|antybiotykoterapię]] początkowo empiryczną a następnie zgodnie z wynikiem posiewu płynu puchlinowego. Leczenie powinno być kontynuowane do momentu ustąpienia objawów spontanicznego bakteryjnego zapalenia otrzewnej lub do chwili, gdy badanie cytologiczne płynu z jamy otrzewnej nie będzie spełniało kryteriów rozpoznania SBP (liczba neutrofilów mniejsza niż 250 w mm³).
 
U pacjentów ze spontanicznym bakteryjnym zapaleniem otrzewnej należy też rozważyć [[przeszczepienie wątroby]]<ref name="Garcia-Tsao-2004"/><ref name="Gilbert-1995">{{Cytuj pismo | nazwisko = Gilbert | imię = JA. | nazwisko2 = Kamath | imię2 = PS. | tytuł = Spontaneous bacterial peritonitis: an update. | czasopismo = Mayo Clin Proc | wolumin = 70 | numer = 4 | strony = 365-70 | miesiąc = Apr | rok = 1995 | doi = | pmid = 7898143}}</ref>.
'''Schematy leczenia empirycznego'''
* [[cefotaksym]] 2g dożylnie co 8–12 godzin przez 7 dni
* [[cyprofloksacyna|ciprofloksacyna]] 250-500mg doustnie lub 400mg dożylnie co 12 godzin
* [[amoksycylina]] w połączeniu z [[kwas klawulanowy|kwasem klawulanowym]] 1200 mg dożylnie co 8 godzin
 
W leczeniu farmakologicznym stosuje się następujące antybiotyki: [[cefotaksym]]<ref name="Gilbert-1995"/>, [[cyprofloksacyna|ciprofloksacynę]], [[amoksycylina|amoksycylinę]] w połączeniu z [[kwas klawulanowy|kwasem klawulanowym]].
'''Profilaktyka antybiotykowa'''
 
'''; Profilaktyka antybiotykowa''':
W 1999 Bernard i wsp. w przeprowadzonej [[metaanaliza|metaanalizie]] wykazali skuteczność stosowania profilaktyki antybiotykowej u chorych z marskością wątroby w zmniejszaniu ryzyka infekcji bakteryjnej, w tym spontanicznego bakteryjnego zapalenia otrzewnej<ref name="Bernard-1999">{{Cytuj pismo | nazwisko = Bernard | imię = B. | nazwisko2 = Grangé | imię2 = JD. | nazwisko3 = Khac | imię3 = EN. | nazwisko4 = Amiot | imię4 = X. | nazwisko5 = Opolon | imię5 = P. | tytuł = Antibiotic prophylaxis for the prevention of bacterial infections in cirrhotic patients with gastrointestinal bleeding: a meta-analysis. | czasopismo = Hepatology | wolumin = 29 | numer = 6 | strony = 1655-61 | miesiąc = Jun | rok = 1999 | doi = 10.1002/hep.510290608 | pmid = 10347104}}</ref>.
* [[Profilaktyka zdrowotna|Profilaktyka pierwotna]] zalecana jest u osób po przebytym krwawieniu z przewodu pokarmowego oraz u chorych ze stężeniem białka w płynie puchlinowym poniżej 1 g/dl. Stosuje się doustne antybiotyki:
** ciprofloksacyna 250 mg na dobę
** [[norfloksacyna]]<ref 400name="Garcia-Tsao-2004"/><ref mg na dobęname="Gilbert-1995"/>
** [[kolistyna]] 1,5 mln jednostek na dobę
** [[neomycyna]] 3–6 g na dobę
* [[Profilaktyka zdrowotna|Profilaktyka wtórna]] powinna być prowadzona u wszystkich chorych, którzy przebyli spontaniczne bakteryjne zapalenie otrzewnej. Najczęściej stosowane leki to:
** norfloksacyna 400 mg na dobę
** [[kotrimoksazol]]<ref name="Konturek"/><ref name="Szczeklik"/>
 
== Rokowanie ==
Linia 83:
 
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę | nazwisko = Konturek (red.) | imię = Stanisław | tytuł = Gastroenterologia i hepatologia kliniczna | data = 2006 | wydawca = Wydawnictwo Lekarskie PZWL | miejsce = Warszawa | isbn = 83-200-3188-5 | strony = 735–9}}
* {{Cytuj książkę | nazwisko = Szczeklik (red.) | imię = Andrzej | tytuł = Choroby wewnętrzne : podręcznik multimedialny oparty na zasadach EB | tom=1 | data = 2005 | wydawca = Medycyna Praktyczna | miejsce = Kraków | isbn = 83-7430-031-0 | strony = 952–3}}
 
{{hmed}}