Przemysł inowrocławski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawa linków
Mix321 (dyskusja | edycje)
WP:SK, poprawa linków
Linia 1:
[[Plik:Przemysław Inowrocławski seal 1307.PNG|266px|thumb|right|Pieczęć piesza Przemysła Inowrocławskiego z [[1307]]]]
'''Przemysł (Przemko) inowrocławski (sieradzki)''' (ur. [[1278]], zm. [[1338]] lub [[1339]]) – książę [[Inowrocław|inowrocławskiinowrocław]]ski w latach [[1287]]-[[1314]] (do ok. [[1296]] pod opieką matki, razem z braćmi), od [[1300]] lennik [[Wacław II Czeski|Wacława II]], w latach [[1303]]-[[1305]] w [[Dobrzyń nad Wisłą|Dobrzyniu]], od [[1306]] lennik [[Polska|Polski]], w latach [[1306]]-[[1309]] współzarządca [[Pomorze Gdańskie|Pomorza Gdańskiego]] (z ramienia [[Władysław I Łokietek|Władysława Łokietka]]), w wyniku podziału od [[1314]] w [[Bydgoszcz]]y i [[Wyszogród (Bydgoszcz)|Wyszogrodzie]], od [[1320]]/[[1324|4]] ponownie w Inowrocławiu, w [[1327]] zamiana Inowrocławia na [[Sieradz]].
 
Przemysł był drugim pod względem starszeństwa synem księcia Inowrocławia [[Siemomysł inowrocławski|Siemomysła]] i Salomei Pomorskiej. Ojcem chrzestnym księcia był zapewne [[książęta wielkopolscy|książę wielkopolski]] [[Przemysł II]] przy okazji zjazdu w [[Ląd (województwo wielkopolskie)|Lądzie]] w [[1278]] r., podczas którego Siemomysła przywrócono do władzy w księstwie. W [[1287]] r. zmarł ojciec, a władzę w księstwie przejęła [[regencja]] z księżną Salomeą na czele. Do usamodzielnia się Przemysła doszło ok. [[1296]] r. Początkowo rządził razem z braćmi [[Leszek inowrocławski|Leszkiem]] i [[Kazimierz III gniewkowski|Kazimierzem III]]. W [[1300]] r. zmuszony do uznania zwierzchności Wacława II. W latach [[1303]]-[[1312]] wobec znalezienia się starszego brata Leszka w niewoli [[Czechy|czeskiej]] faktyczny władca dzielnicy inowrocławskiej. W [[1303]] r. wsparł bunt poddanych w księstwie [[Dobrzyń nad Wisłą|dobrzyńskim]] stryja [[Siemowit dobrzyński|Siemowita]], w wyniku czego do [[1305]] r. był tam formalnie namiestnikiem księstwa. W [[1306]] r. podporządkował się drugiemu stryjowi [[Władysław I Łokietek|Władysławowi Łokietkowi]], w zamian za co otrzymał namiestnictwo w [[Świecie|Świeciu]] na [[Pomorze Gdańskie|Pomorzu Gdańskim]]. Próbował bez rezultatu wykupić od [[Zakon krzyżacki|Krzyżaków]] zastawioną przez Leszka w [[1303]] r. ziemię michałowską (za pieniądze uzyskane od [[biskupi kujawscy|biskupa kujawskiego]] [[Gerward (biskup włocławski)|GerwardGerwarda]]a). Urząd namiestnika Przemysł stracił w [[1309]] r. w wyniku najazdu krzyżackiego. Wnet po utraceniu Pomorza Przemysł razem z bratem Kazimierzem zaangażował się w konflikt (na tle majątkowym) z Gerwardem biskupem włocławskim, co skończyło napadem na biskupią posiadłość w [[Raciąż]]u, uwięzieniem biskupa i karą [[ekskomunika|ekskomuniki]] rzuconą na książąt. Do pogodzenia obu stron doszło dopiero w [[1311]] r. W [[1314]] r. – dwa lata po powrocie brata Leszka z czeskiej niewoli nastąpił podział ojcowizny. Przemko otrzymał wtedy północną część księstwa ([[Bydgoszcz]] i [[Wyszogród (Bydgoszcz)|Wyszogród]]). W [[1318]] r. zawarł z Leszkiem [[układ o przeżycie]], jednak pomiędzy [[1323]] a [[1324]] starszy brat niespodziewanie abdykował pozostawiając całość księstwa Przemkowi. W [[1325]] r. lokował na prawie magdeburskim [[Solec Kujawski]]. Książę inowrocławski razem z braćmi był wiernym wykonawcą polityki Władysława Łokietka. W [[1318]] brał udział w zjeździe w [[Sulejów|Sulejowie]] a w [[1320]] r. świadczył podczas procesu polsko-krzyżackiego o Pomorze Gdańskie. W [[1327]] lub [[1328]] r. wobec wybuch wojny polsko-krzyżackiej w celu ułatwienia Łokietkowi prowadzenia działań wojennych doszło do zamiany księstwa inowrocławskiego na [[Sieradz|sieradzkiesieradz]]kie. W konflikcie tym Przemko usiłował pełnić rolę arbitra. Nie uchroniło to jednak przed zniszczeniem Sieradza w [[1331]] r. Książę sieradzki zmarł pod koniec [[1338]] lub na początku [[1339]] r., gdyż świadkowie na [[proces warszawski 1339|procesie warszawskim]] z Krzyżakami mówią o nim, jako niedawno zmarłym. Przemysł nie był żonaty i nie pozostawił potomstwa. Nie wiadomo, gdzie został pochowany. Księstwo sieradzkie zostało połączone z królestwem polskim.
 
{{Tree|ojciec_ojca=[[Kazimierz I kujawski]]<br />zm. [[14 grudnia]] [[1267]]|matka_ojca=[[Konstancja wrocławska]]<br />zm. [[21 lutego]] między [[1253]] a [[1257]]
Linia 9:
{{Książę inowrocławski|poprzednik=[[Siemomysł inowrocławski|Siemomysł]]|następca=[[Leszek inowrocławski|Leszek]]|urząd=książę sieradzki|lata=[[1287]]-[[1314]]<br />razem z braćmi}}
{{Książę gniewkowski|poprzednik=[[Siemomysł inowrocławski|Siemomysł]]|następca=[[Kazimierz III gniewkowski|Kazimierz III]]|urząd=książę sieradzki|lata=[[1287]]-[[1314]]<br />razem z braćmi}}
{{Książę dobrzyński|poprzednik=[[Siemowit dobrzyński]]|następca=[[Siemowit dobrzyński]]|urząd=książę dobrzyński|lata=[[1303]]-[[1305]]}}
{{Książę inowrocławski|poprzednik=[[Leszek inowrocławski|Leszek]]|następca=[[Władysław I Łokietek]]|urząd=książę sieradzki|lata=[[1320]]/[[1324]]-[[1327]]}}
{{Książę sieradzki|poprzednik=[[Władysław I Łokietek]]|następca=inkorporacja do [[Korona Królestwa Polskiego|Korony Królestwa Polskiego]]|urząd=książę sieradzki|lata=[[1327]]-[[1339]]}}