Wersja z 13:46, 5 sty 2010 edytuj TobeBot (dyskusja \| edycje) 32 297 edycji m robot dodaje: fi:HMS Janus (F53) ← poprzednia edycja		Wersja z 11:10, 6 sty 2010 edytuj anuluj edycję KrzysM99 (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 6685 edycji m drobne redakcyjne, poprawa linków, WP:SK następna edycja →
Linia 6: \| wodowanie = [[10 listopada]] [[1938]] \| oddanie do służby = [[5 sierpnia]] [[1939]] \| wycofanie ze służby = \| status okrętu = zatopiony [[23 stycznia]] [[1944]] koło Sycylii \| stocznia = [[Swan Hunter\|Swan Hunter & Wigham Richardson]] w [[Wallsend]] [[Plik:~~Flag_of_England~~Flag of England.svg\|20px\|border\|Anglia]] \| wcześniejsza nazwa = \| następna nazwa = \| wyporność = standardowa: 1760 t <br />pełna: 2330 t \| długość = 108,6 m Linia 20: \| załoga = 218 \| uzbrojenie = 6 dział '''120''' mm (3xII),<br />4 działka '''40''' mm [[działo przeciwlotnicze\|plot]] (1xIV),<br />8 [[wkm]] '''12,7''' mm plot (2xIV),<br />10 [[wyrzutnia torpedowa\|wt]] '''533''' mm (2xV), [[bomba głębinowa\|bg]], 2 [[miotacz bomb głębinowych\|mbg]]<br />(stan na 1939 - szczegóły poniżej) \| wyposażenie lotnicze = }} [[HMS]] '''Janus''' – [[Royal Navy\|brytyjski]] [[niszczyciel]] okresu [[II wojna światowa\|II wojny światowej]], należący do [[Niszczyciele typu J/K/N\|typu J]], służący w latach 1939-1944. Nosił znak taktyczny '''F53''', później '''G53'''. Służył głównie na [[Morze Śródziemne\|Morzu Śródziemnym]], gdzie został też zatopiony 23 stycznia [[1944]]. Linia 37: === Morze Śródziemne 1940-1944 === W połowie maja 1940 "Janus" został przeniesiony z grupą okrętów do 14. Flotylli Niszczycieli Floty Śródziemnomorskiej w [[Aleksandria\|Aleksandrii]], dowodzonej również przez komandora Philipa Macka (w jej skład wchodziły wówczas HMS "[[HMS Juno (1939)\|Juno]]", "[[HMS Mohawk (1938)\|Mohawk]]" i "[[HMS Nubian (1938)\|Nubian]]"). Do połowy lipca był okrętem flagowym komandora Macka. Do Aleksandrii przybył przez Maltę 24 maja. Brał tam następnie aktywny udział w działaniach przeciw flocie i żegludze włoskiej oraz osłonie konwojów na [[Malta\|Maltę]] i działań głównych sił floty. 6 lipca 1940 wraz z krążownikiem HMS "Capetown" i niszczycielami HMS "Ilex", "Imperial" i "Juno" ostrzeliwał port w [[~~Bardia~~Bardija (miasto)\|Bardii]]. Brał udział w ~~pierwszej~~ [[bitwa koło ~~Punta~~przylądka Stilo\|bitwie koło ~~Punta~~przylądka Stilo]] 9 lipca 1940. We wrześniu i grudniu ostrzeliwał cele lądowe na wybrzeżu afrykańskim, m.in. lotnisko w [[Sidi Barrani]]. 22 grudnia 1941 dobił uszkodzony na minie brytyjski niszczyciel HMS "Hyperion". W marcu [[1941]] wziął udział w [[~~Bitwa~~bitwa koło przylądka Matapan\|bitwie pod Matapanem]]. 8 kwietnia 1941 HMS "[[HMS Jervis\|Jervis]]", "Janus", "[[HMS Nubian (1938)\|Nubian]]" i "[[HMS Mohawk (1938)\|Mohawk]]" utworzyły Zespół K, działający z Malty przeciw żegludze pomiędzy Włochami a Afryką. 16 kwietnia [[1941]] w nocy zespół zatopił u wybrzeża Tunezji konwój 5 statków i 3 włoskie niszczyciele "[[niszczyciele typu Navigatori\|Luca Tarigo]]", "Baleno" i "Lampo" (tzw. [[konwój Tarigo]]), w czym aktywny udział miał "Janus". Po starciu, "Janus" dobił artylerią ciężko uszkodzony i opuszczony przez załogę niszczyciel HMS "Mohawk". W nocy 23/24 kwietnia "Janus" wziął udział w akcji Zespołu K (z "Jervis", "[[HMS Juno (1939)\|Juno]]" i "[[HMS Jaguar (1939)\|Jaguar]]") na poszukiwanie konwoju, która doprowadziła do zatopienia (przez "Juno") włoskiego statku "Egeo".<ref>http://www.naval-history.net/xDKWW2-4104-31APR02.htm</ref> Od połowy maja 1941 "Janus" uczestniczył w [[~~Desant~~bitwa nao ~~Krecie~~Kretę\|bitwie o Kretę]] i następnie ewakuacji z wyspy. Podczas niej, w nocy 21 maja zespół brytyjski (krążowniki HMS [[HMS Dido (1940)\|"Dido"]], [[HMS Ajax\|"Ajax"]], [[HMS Orion\|"Orion"]] i niszczyciele HMS "Janus", "Hasty", "Hereward" i [[HMS Kimberley\|"Kimberley"]]) przechwyciły koło [[Chania\|Chani]] niemiecki konwój desantowy 20 małych statków pod eskortą włoskiego torpedowca "Lupo" i zniszczyły 10 statków, zginęło 297 żołnierzy<ref>http://www.wlb-stuttgart.de/seekrieg/41-05.htm</ref>. W czerwcu 1941 "Janus" brał udział w [[operacja Exporter\|kampanii syryjskiej]] przeciw kolonialnym rządom [[Francja Vichy\|Francji Vichy]] i został 9 czerwca 1941 poważnie uszkodzony i unieruchomiony w walce z francuskimi wielkimi niszczycielami [[Valmy (1930)\|"Valmy"]] i "[[~~Guepard~~Guépard]]" (uszkodzono trzema pociskami kotłownię i mostek, 13 zabitych, 13 rannych)<ref name=janus/>. Okręt został odholowany do Hajfy przez [[HMS Kimberley]] i był następnie remontowany w [[Simonstad\|Simon's Town]] w Południowej Afryce, do lutego [[1942]].<ref>http://www.naval-history.net/xDKWW2-4106-33JUN01.htm</ref> Po remoncie "Janus" działał nadal od kwietnia 1942 na Morzu Śródziemnym, z Aleksandrii, lecz już 4 czerwca odniósł uszkodzenia od bliskiego wybuchu miny akustycznej. Po prowizorycznej naprawie w Suezie, przybył w styczniu [[1943]] na dalszy remont do Tyne w Wielkiej Brytanii (naokoło Afryki). Remont trwał do lipca 1943, a następnie działał w składzie 10. Flotylli Niszczycieli floty [[Home Fleet]] z bazy [[Scapa Flow]].<ref name=janus/> Skierowany ponownie do 14. Flotylli Niszczycieli na Morze Śródziemne, dotarł tam 26 grudnia 1943 i w styczniu [[1944]] został skierowany do wspierania operacji na [[~~Adriatyk~~Morze Adriatyckie\|Adriatyku]]u. 3 stycznia wspierał wojska lądowe, bombardując [[Pesaro]]. 4 stycznia zatopił trzy włoskie statki żaglowe. 5 i 6 stycznia w dalszym ciągu ostrzeliwał cele naziemne. 18 stycznia ostrzeliwał [[Gaeta]] z krążownikiem HMS "Orion", niszczycielami "Jervis", "Faulknor" i "Laforey". Wziął udział w [[Operacja Shingle\|desancie pod Anzio]] (operacji ''Shingle''), w składzie Północnego Zespołu Uderzeniowego. 22 stycznia ostrzeliwał cele naziemne na przyczółku.<ref name=janus/> 23 stycznia 1944 został zatopiony przez niemieckie lotnictwo pod Anzio, na pozycji {{koordynaty\|41\|26\|N\|12\|38\|E\|umieść=w tekście}}<ref>http://uboat.net/allies/warships/ship/4450.html </ref> (zginęło 158 ludzi, uratowano 94)<ref name=janus/>. Okoliczności zatopienia nie są jasne - jako sprawca wskazywana jest torpeda lotnicza<ref name=janus/> lub bomba szybująca [[Henschel Hs 293]], spotyka się też mało prawdopodobną wersję o trafieniu bombą kierowaną [[Ruhrstahl SD 1400 X\|Fritz X]]<ref>Zob. http://en.wikipedia.org/wiki/Fritz_X</ref> == Dane techniczne == Linia 62: * 1 działo plot '''102 mm''' QF Mk V na podstawie HA Mk III (od 1940/41 do 1942/43, zamiast aparatu torpedowego) ** długość lufy: L/45, kąt podniesienia +80°, masa pocisku 14,06 kg * 4 automatyczne armaty przeciwlotnicze '''40 mm''' [[Armata przeciwlotnicza 40 mm Mark ~~VIII‎~~VIII\|Vickers Mk VIII]] ("pom-pom") poczwórnie sprzężone na podstawie Mk VII (1xIV) * 2-10 automatycznych działek plot '''20 mm''' [[Oerlikon 20 mm]] (od 1941, ilość stopniowo wzrastała, 2xI do 6xI, później 4xII i 2xI)) * 8 [[wielkokalibrowy karabin maszynowy\|wkm]] plot '''12,7 mm''' Vickers Mk III (2xIV) (do 1941) * 10 [[wyrzutnia torpedowa\|wyrzutni torpedowych]] 533 mm w dwóch aparatach torpedowych PR Mk II (2xV), 10 torped Mk IX (pomiędzy 1940/41 a 1942/43 - 5 wyrzutni) * 1 zrzutnia na 6 bomb i 2 [[miotacz bomb głębinowych\|miotacze bomb głębinowych]] (20-45 [[bomba głębinowa\|bomb głębinowych]]) '''Wyposażenie''' * hydrolokator [[~~Asdic~~ASDIC]] * system kierowania ogniem artylerii: dalocelownik (DCT) i główny dalmierz (na nadbudówce dziobowej) * [[radar]] dozoru ogólnego Typ 286 (od 1941, na głównym maszcie), później Typ 291 * radar kierowania ogniem plot Typ 285 (od 1941, na stanowisku dalmierza) {{Przypisy}} == Źródła == Linia 78 ⟶ 80: * [http://www.naval-history.net/xGM-Chrono-10DD-37J-Janus.htm Geoffrey B. Mason, ''HMS JANUS - J-class Destroyer''] w serwisie NAVAL-HISTORY.NET ~~{{przypisy}}~~ {{Niszczyciele typu J, K i N}}

HMS Janus (1938): Różnice pomiędzy wersjami