Kępa Mieszczańska: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
nbox |
→XIX – XX wiek: link do elektrowni |
||
Linia 16:
Od połowy XIX wieku znaczenie przemysłowe Kępy Mieszczańskiej zaczęło się zmniejszać, również jej militarna rola (koszary i place ćwiczeń) traciła powoli znaczenie. Rola przeładunkowa portu na Kępie ustępowała nowym portom, mającymi terminale kolejowe, koło [[Wrocław Nadodrze|dworca Nadodrze]] oraz na [[Popowice (Wrocław)|Popowicach]] i [[Kleczków|Kleczkowie]]. Na Kępie Mieszczańskiej zaczęto stawiać wpierw wille, później także wysokie kamienice mieszkalne i budynki administracyjne, zachowano jednak chaotyczną strukturę przestrzenną zabudowy. Z brzegami rzeki Kępa połączona była mostami tylko na wschodnim cyplu; w zachodniej części funkcjonowały w 1. połowie XIX wieku trzy promy, jeden na Odrze Północnej, w miejscu dzisiejszego [[mosty Mieszczańskie|mostu Mieszczańskiego]], dwa na Odrze Południowej – łączący ul. Žižki z ul. Długą oraz położony w dół rzeki od dzisiejszego [[most Dmowskiego|mostu Dmowskiego]], wykorzystywany wyłącznie do transportów wojskowych z koszar na poligon i strzelnicę. W latach [[1874]]-[[1876]] zbudowano mosty [[most Sikorskiego|Sikorskiego]] i [[mosty Mieszczańskie|Mieszczański]], likwidując prom na Odrze Północnej, wkrótce poprowadzono przez nie [[tramwaje we Wrocławiu|linię tramwajową]]. Prom przy ul. Žižki działał aż do XX wieku. Część zabudowań koszarowych, które w poprzednich dwóch stuleciach znajdowały się m.in. w trójkącie Dmowskiego – Jagiełły – Witolda (dziś – 2006 – jest to niemal pusty plac z restauracją [[McDonald's]] i stacją benzynową [[PKN Orlen|Orlenu]]) znalazła inne zastosowanie, m.in. do [[II wojna światowa|II wojny światowej]] znajdował się tam ''Finanzamt Nord'' – Urząd Podatkowy "Północ".
[[Plik:Elektrownia polnocna.jpg|thumb|200px|Elektrownia wodna przy północnym brzegu Kępy, koło mostu Pomorskiego]]
Obecny kształt Kępy Mieszczańskiej zasadniczo utrwalił się ostatecznie pod koniec [[XIX wiek|XIX]] i na początku [[XX wiek|XX]] wieku, kiedy likwidując drewniane mosty Długi i [[mosty Pomorskie|Pomorski]]<ref>dzisiejsze [[mosty Uniwersyteckie|mosty Pomorskie]] nosiły [[język niemiecki|niem]]. nazwę ''Werderbrücke'' – "most Kępiński" lub "Kępowy"; aż do roku 1930 przeprawa istniała tylko w miejscu, w którym znajduje się dziś most Pomorski Środkowy (zastąpiony kamiennym w [[1879]]) i Południowy (zastąpiony kamiennym w [[1904]])</ref> przeniesiono je nieco i zastąpiono żeliwnymi kratownicowymi [[mosty Uniwersyteckie|mostami Uniwersyteckimi]] ([[1867]]) oraz kamiennymi [[mosty Pomorskie|Pomorskimi]] ([[1879]]-[[1904]]) i kiedy (w [[lata 20. XX wieku|latach 20. XX wieku]]) ostatecznie zlikwidowano istniejące tu młyny (Przedni, Średni, Nowy, Na Kępie i Pomorski) i folusze, a na ich miejscu wybudowano dolny stopień wodny na Odrze oraz dwie elektrownie wodne – na południowej i północnej odnogach rzeki, opływających Kępę z obu stron. Elektrownie te – [[Elektrownia Wodna Wrocław II|elektrownia północna]] (z dwiema turbinami po 500 kVA) i [[Elektrownia Wodna Wrocław I|elektrownia południowa]] (2×800 kVA) funkcjonują do dziś. W [[1930]] przerzucono z Kępy Mieszczańskiej na północny brzeg rzeki (obok elektrowni północnej) jeszcze jeden most – Pomorski Północny, a krótko potem poszerzono most Uniwersytecki, nadając mu formę spłaszczonych łuków [[blachownica|blachownicowych]].
[[Plik:KepaMieszczanska-Witolda-policja.jpg|200px|thumb|left|były Gł.Urząd Celny (''Hauptzollamt''),<br />dziś jeden z budynków oddziałów prewencji policji przy ul.Ks.Witolda]]
| |||