Bór sosnowy: Różnice pomiędzy wersjami

== Charakterystyka ==

Widny, wysokopienny [[las]] z dominacją [[sosna zwyczajna|sosen]], zwykle z domieszką [[brzoza|brzóz]]. Warstwa [[krzew|krzewów]]ów jest luźna i złożona z podrostów brzóz i [[Jałowiec|jałowca]]. [[Runo leśne|Runo]] jest ubogie i w zależności od [[warunki siedliskowe|warunków siedliskowych]] tworzą je głównie [[borówka|borówki]] i [[wrzos]]. W miejscach suchych warstwę tę tworzą [[Mchy|mchy]] i [[porosty]], niekiedy dość obficie występują [[Wiechlinowate|trawy]] i [[orlica pospolita]].

; '''Gleba''': Bory sosnowe występują na [[gleba]]ch ubogich i skrajnie ubogich ([[oligotrofia|oligotroficznych]] i [[mezotrofia|mezotroficznych]]), kwaśnych, wytworzonych z [[piasek|piasków]] luźnych lub słabo gliniastych, ale także [[torfowisko]]wych. Poziom zalegania [[woda gruntowa|wody gruntowej]] jest zróżnicowany - od [[siedlisko (biologia)|siedlisk]] suchych po bagienne, bardzo mała mineralizacja wód.

; '''Światło''': Dopływ energii promienistej do dna lasu jest w borach sosnowych duży od 40 do 90% w [[bór suchy|borach chrobotkowych]]. Specyficzną cechą oświetlenia borów sosnowych jest jego względna jednorodność przestrzenna, wynikająca z wielokrotnego rozproszenia światła na igłach w koronach sosen. Ta duża świetlistość wpływa kojąco, gruntując w człowieku poczucie bezpieczeństwa. Sosny są [[rośliny światłolubne|światłolubne]], więc często na otwartych terenach tworzy się [[Nalot (leśnictwo)|nalot]] sosnowy. Ich [[naturalne odnowienie lasu|naturalne odnowienia]] są jednak możliwe tylko przy zachowanych warunkach świetlnych. W warunkach naturalnych nierzadko zacienienie wzrasta na tyle, że odnawiać się mogą tylko bardziej cienioznośne gatunki, np. [[świerk]], co ma wpływ na kilkusetletnie cykle drzewostanu.

; '''[[Powietrze]]''': Wilgotność powietrza jest różna. Nierzadko jest mała bądź bardzo mała. Duże przewietrzanie spowodowane znaczną ruchliwością powietrza, wymiana mas powietrza między warstwą koron, a dnem jest znaczna. W borach sosnowych jest niska czasami średnia produkcja tlenu to znaczy, że w drzewostanach dojrzałych wytwarzane jest w ciągu roku 5 ton tlenu na obszarze 1 ha. W młodnikach produkcja ta jest wyższa i wynosi 10-12 ton. Powietrze szczególnie w porannych godzinach zawiera [[ozon (chemia)|ozon]] (średnio 0,015 mg/m³). [[Fitoaerozole]] w borach sosnowych zawierają głównie [[monoterpeny]] z niewielką domieszką [[seskwiterpeny|seskwiterpenów]], [[terpenoidy|terpenoidów]] i innych substancji chemicznych. Zawartość [[aeroplankton|aeroplanktonu]]u jest nieduża dzięki bakteriobójczym i grzybobójczym własnościom monoterpenów i ozonu.

; '''Własności terapeutyczne''': Bory sosnowe są typem środowiska oddziałującym leczniczo na choroby układu oddechowego. Substancje lotne, poza silnym działaniem dezynfekcyjnym, obniżają [[ciśnienie krwi]] i wpływają tonizująco na układ nerwowy.

; Występowanie: Borealno-kontynentalny obszar niżowy [[Europa|Europy]] (jej północno-wschodnia część) w tym niemal cały obszar [[Polska|Polski]], w wyjątkiem gór. Drzewostan sosnowy bywa nasadzany także w miejscach, niebędących naturalnym siedliskiem borów sosnowych.

; [[Charakterystyczna kombinacja gatunków]]:

: '''ChCl.''':<small> [[widłoząb miotlasty]] (''Dicranum scoparium''), [[rokietnik pospolity]] (''Pleurozium schreberi''), [[gajnik lśniący]] (''Hylocomium splendens''), [[pszeniec zwyczajny]] (''Melampyrum pratense''), [[piórosz pierzasty]] (''Ptilium crista-castrensis''), [[gruszyczka mniejsza]] (''Pyrola minor''), [[gruszyczka okrągłolistna]] (''Pyrola rotundifolia''), [[pawężnica brodawkowata]] (''Peltigera aphthosa''), [[siódmaczek leśny]] (''Trientalis europaea''), [[borówka czarna]] (''Vaccinium myrtillus''), [[borówka bagienna]] (''Vaccinium uliginosum''), [[borówka brusznica]] (''Vaccinium vitis-idaea'')</small>

: '''ChO.''':<small> [[sosna zwyczajna]] (''Pinus sylvestris''), [[chrobotek reniferowy]] (''Cladonia rangiferina''), [[chrobotek leśny]] (''Cladonia arbuscula''), [[widłoząb ciemny]] (''Dicranum fuscescens''), [[widłoząb kędzierzawy]] (''Dicranum polysetum'')</small>

: '''ChAll.''':<small> [[pomocnik baldaszkowy]] (''Chimaphila umbellata''), [[widlicz spłaszczony]] (''Diphasiastrum complanatum''), [[korzeniówka pospolita]] (''Monotropa hypopitys''), [[gruszyczka zielonawa]] (''Pyrola chlorantha''), [[jemioła pospolita|jemioła pospolita rozpierzchła]] (''Viscum album'' ssp. ''austriacum'')</small>

* ''Dicrano-Pinenion'' Seibert in Oberd. (ed.) 1992 em. - bory sosnowe na glebach mineralnych i bory mieszane

: '''DSAll.''':<small> [[kosmatka owłosiona]] (''Luzula pilosa''), [[Pszeniec zwyczajny]] (''Melampyrum pratense''), [[jarząb pospolity]] (''Sorbus aucuparia'')</small>

* ''Piceo-Vaccinienion uliginosi'' Seibert in Oberd. (ed.) 1992 em. - bagienne bory sosnowe i brzeziny

: '''DSAll.''':<small> [[borówka bagienna]] (''Vaccinium uliginosum''), [[kruszyna pospolita]] (''Frangula alnus'') (obficie), [[pszeniec zwyczajny]] (''Melampyrum pratense'' ssp. ''paludosum''), [[trzęślica modra]] (''Molinia caerulea'') (obficie), [[wierzba uszata]] (''Salix aurita''), [[torfowiec błotny]] (''Sphagnum palustre'') oraz gatunki z klasy ''[[Oxycocco-Sphagnetea]]''</small>

; '''Zespoły leśne należące do związku [[bór sosnowy|borów sosnowych]] ''Dicrano-Pinion''''':