Czernica (ptak): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
TXiKiBoT (dyskusja | edycje)
dodatkowe dane
Linia 24:
'''Czernica (kaczka czernica)''' (''Aythya fuligula'') – [[gatunek (biologia)|gatunek]] średniego [[ptaki|ptaka]] wodnego z [[rodzina (biologia)|rodziny]] [[kaczkowate|kaczkowatych]] (Anatidae). Zamieszkuje północną [[Eurazja|Eurazję]] w pasie od [[Islandia|Islandii]] i [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] po [[Kamczatka|Kamczatkę]]. Na południu osiąga [[Europa Środkowa|Europę Środkową]], północną [[Mongolia|Mongolię]] i [[Hokkaidō|Hokkaido]] - zasadniczo jest to pas pomiędzy 70°N a 48°N.
 
PółnocnePopulacje populacjezachodnioeuropejskie są koczujące lub osiadłe, a północne wędrowne, przeloty w marcu - maju i sierpniu - grudniu. Zimują w północno-zachodniej Europie (dołączając do populacji osiadłej), basenie [[Morze Śródziemne|Morza Śródziemnego]], na [[Bliski Wschód|Bliskim Wschodzie]], w subsaharyjskiej [[Afryka|Afryce]], [[Azja|Azji]] Środkowej, subkontynencie [[Indie|indyjskim]], południowo-wschodniej Azji oraz w [[Japonia|Japonii]] i na [[Filipiny|Filipinach]]. Sporadycznie pojawia się na [[Alaska|Alasce]] i zachodnim wybrzeżu [[Ameryka Północna|Ameryki Północnej]].
 
W [[Polska|Polsce]] gnieździ się na całym [[Niż Polski|niżu]], miejscami dość liczna. Zimuje na wybrzeżu [[Morze Bałtyckie|Bałtyku]] i nad większymi rzekami na zachód od [[Wisła|Wisły]]. Od [[XIX wiek|XIX]] wieku zwiększa się jej liczebność i kolonizuje nowe obszary. Na początku XX wieku zasiedliła Europę Środkową, gdzie stała się jednym z najliczniejszych gatunków kaczek. Od początku lat dziewięćdziesiątych notuje się zasiedlanie południowych części tej części Starego Kontynentu - czernica pojawiła się w Austrii i na Półwyspie Bałkańskim.
 
 
; '''Cechy gatunku''' : Samiec w szacie godowej i spoczynkowej ma czarne ciało z metalicznym, fioletowym połyskiem na głowie, szyi i piersi. Boki, brzuch i lusterko białe w szacie godowej, a brudnobiałe w spoczynkowej. Dziób szary z czarnym końcempaznokciem. Samica ciemnobrązowa z jasnym brzuchem i jasnąbiałym plamąwąskim paskiem wokół nasady dzioba. Zarówno samiec, jak i samica mają z tyłu głowy czub, który jest dłuższy u samca, złożony ze zwisających, lśniących czarnych piór ozdobnych. Młodociane podobne do samicy. Upierzenie spoczynkowe obu płci podobne. Mają żółtą tęczówkę, a w locie na skrzydłach widać pas białych lotek z czarną otoczką na tylnej krawędzi. W czasie toków kaczor wydaje zduszone "gui gui", a kaczka chrapliwe "karr".
; '''Wymiary średnie''' :
*Długość ciała ok. 40 - 47 cm
*Rozpiętość skrzydeł ok. 72 cm
*Masa ok. 500 - 1400 g
; '''Biotop''' : Słodkowodne zbiorniki wodne stojące lub o słabym prądzie, o gęsto zarośniętych brzegach i otwartym lustrze wody. Spotyka się ją jednak również na niewielkich, dość zarośniętych stawach, torfowiskach i mniej zarośniętych gliniankach. W większych europejskich miastach jak Hamburg i Londyn zasiedlają też miejskie sadzawki w parkach.
[[Plik:Tufted Duck ducklings.jpg|left|thumb|Kaczęta w ciemnym puchu]]
; '''Gniazdo''' : W różnorodnych miejscach: na lądzie tuż przy brzegu, na zwałach trzciny lub pływającej platformie.
; '''Gniazdo''' : Pary dobierają się jeszcze na zimowisku. Czernice wracają na lęgowiska stadami od marca do kwietnia. Gniazda zakładają w różnorodnych miejscach, ale blisko wody: na lądzie tuż przy brzegu, na zwałach trzciny lub pływającej platformie, a również na wysepkach, zbudowane ze świeżych roślin. Gnieździ się dość późno, bo dopiero od czerwca do lipca.
; '''Jaja''' : W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w maju - czerwcu 3 do 20 oliwkowo- lub zielonkawoszarych jaj o średnich wymiarach 59 x 41 mm i średniej masie 56 g.
; '''WysiadywanieOkres lęgowy''' : Jaja wysiadywane są przez okres 23 do 28 dni przez samicę. Pisklęta opuszczają gniazdo po około 12 godzinach, a usamodzielniają się po 45 do 50 dniach. Kaczęta mają ciemny puch. Potrafią latać po 7 tygodniach. Jesienne przeloty rozpoczynają się we wrześniu, a najintensywniej zachodzą w październiku.
; '''Pożywienie''' : Drobne zwierzęta, głównie [[mięczaki]], uzupełnione przez rośliny, głównie nasiona. Żeruje nurkując do 2-3 metrów głębokości.
; '''Ochrona''' : W Polsce gatunek łowny od 15 sierpnia do 21 grudnia.
 
Linia 50 ⟶ 52:
 
{{przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę |nazwisko=Stastny |imię=Karel, |tytuł=Ptaki wodne|wydawca=Delta |miejsce=Warszawa |rok=1993 |id= |isbn= 83-85817-10-7}}
 
{{Zwierzęta łowne w Polsce}}