Jubea okazała: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
D'ohBot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: ru:Юбея
Selso (dyskusja | edycje)
uźródłowienie, syst. APG II, WP:SK, drobne redakcyjne
Linia 1:
{{RoślinaTakson infobox
|nazwa=Jubaea chilensis
|obrazek=Jubaea chilensis 3.jpg
|systematyka_ref=<ref name=apweb>{{cytuj stronę |url=http://www.mobot.org/MOBOT/research/APweb/ | tytuł=Angiosperm Phylogeny Website | data dostępu=2010-02-15 | autor = Stevens P.F. | rok=2001... | język=en}}</ref>
|opis obrazka=
|domena=[[jądrowce]]
|system=Reveala
|królestwo=[[rośliny]]
|podkrólestwo=[[naczyniowe]]
|klad1= [[rośliny naczyniowe]]
|nadgromada=[[nasienne]]
|klad3= [[rośliny nasienne]]
|gromada=[[okrytonasienne]]
|klasa= [[jednoliścienneokrytonasienne]]
|rządklad5= [[arekowcejednoliścienne]]
|rodzina rząd = [[arekowatearekowce]]
| rodzina = [[arekowate]]
|rodzaj=jubea
|łacina=Jubaea chilensis
|autor=(Molina) Baillon
|commons=Jubaea chilensis
|cytat=Hist. pl. 13:397, in adnot. 1895
|commons=Category:Jubaea chilensis
}}
[[GrafikaPlik:Jubaea chilensis seeds.jpg|250px|right|thumb]|Owoce]]
'''Jubea''' (''Jubaea chilensis'') – [[gatunek (biologia)|gatunek]] rośliny z rodziny [[arekowate|arekowatych]] (dawniej nazywanych palmami). Pochodzi z południowo-zachodniego obszaru [[Ameryka_PołudniowaAmeryka Południowa|Ameryki Południowej]] i jest [[endemit|endemicznym]] [[Gatunek_Gatunek (biologia)|gatunkiem]] obszaru [[Chile|chilijsko]] - [[Patagonia|patagońskiego]]<ref>{{Cytuj stronę |url=http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxgenform.pl?language=en |tytuł=Germplasm Resources Information Network (GRIN)|data dostępu = 2010-02-05}}</ref>.
[[GrafikaPlik:Jubaea chilensis Hyères gross.jpg|thumb|left]]
=== Morfologia ===
; Pokrój: Jest bardzo imponującą palmą osiągającą ponad 30 metrów wysokości, [[kłodzina|kłodzina]] u podstawy może osiągnąć do 1,5 m średnicy. Kłodzina jest krępa, szara i gładka. Obwód korony osiąga do dziewięciu metrów.
; [[Liście]]: Pierzaste [[liść|liście]] mają długość od dwóch do czterech metrów.
; [[Owoce]]: Małe, okrągłe, o średnicy około 2-3 cm średnicy. Owoce te, zwane są również „miniaturowym [[kokos]]em” z uwagi na podobieństwo w budowie do owoców [[Palma_kokosowaPalma kokosowa|palmy kokosowej]].
=== Biologia i ekologia ===
Palma ta rośnie bardzo wolno - jest jedną z najwolniej rosnących palm na świecie. Zakwita i owocuje dopiero po 60 latach. Dorosła palma w odpowiednim klimacie przyrasta do 20 [[centymetr|cm]] rocznie. W klimacie umiarkowanym uprawa jubei jest możliwa, roślina przyrasta jednak znacznie wolniej (ok. 10 cm rocznie). Jest tolerancyjna do około -15 ° C, co czyni ją jedną z najbardziej odpornych na zimno palm z pierzastymi liśćmi. Ponieważ w swoim środowisku rośnie aż do wysokości 1400 metrów nad poziomem morza, nie wymaga gorących okresów letnich. W stanie naturalnym, palma występuje prawie wyłącznie na stromych stokach wąwozów.
=== Zastosowanie ===
Zwana jest również palmą miodową z uwagi na pozyskiwanie soku („miodu palmowego”) służącego do produkcji [[cukier|cukru]] oraz tzw. [[wino|wina]] palmowego. Ponieważ sok zbiera się poprzez ścięcie pnia, to masowa eksploatacja doprowadziła do znacznego zmniejszenia liczebności gatunku. Obecnie palma ta znajduje się pod ścisłą ochroną, a produkcja wina palmowego z jubei jest ściśle kontrolowana. Wielkość światowej populacji szacuje się na około 100 tysięcy egzemplarzy. Poza [[Chile]] rośnie też w [[Kalifornia|Kalifornii]], w [[USA]], w nielicznych ogrodach [[Anglia|Anglii]], [[Szwajcaria|Szwajcarii]], [[Chorwacja|Chorwacji]] i w północnej części [[Włochy|Włoch]].
 
{{Przypisy|stopień= ===}}
=== Linki zewnętrzne ===
=== Bibliografia ===
* [http://www.botgard.ucla.edu/html/membgnewsletter/volume5number4/Thechileanwinepalm.html Artykuł o jubei (''ang.''')]
{{Bibliografia start}}
*# {{Cytuj stronę | tytuł = The Chilean Wine Palm | url = [http://www.botgard.ucla.edu/html/membgnewsletter/volume5number4/Thechileanwinepalm.html Artykuł| odata jubeidostępu (''ang.''')]= 2010-02-17}}
# {{Cytuj książkę |nazwisko=zbiorowe |tytuł=Rośliny ogrodowe |wydawca=Könemann |data=2005 |isbn=978-3-8331-1916-3 }}
{{Bibliografia stop}}
 
[[Kategoria:Arekowate]]