Wersja z 13:39, 9 paź 2009 edytuj JAnDbot (dyskusja \| edycje) 115 771 edycji m robot poprawia: de:Domäne (Biologie) ← poprzednia edycja		Wersja z 22:24, 24 lut 2010 edytuj anuluj edycję Ark (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 54 696 edycji częściowo przeredagowany w oparciu o tekst źródłowy; +grafika, niestety, po angielsku następna edycja →
Linia 1: {{disambigR\|pojęcia bologicznego\|[[Domena\|inne znaczenia tego słowa]]}} [[Plik:Phylogenetic tree.svg\|300px\|right\|thumb\|Filogenetyczne drzewo życia w oparciu o koncepcję trzech domen wg Woese et al.]] W [[systematyka (biologia)\|systematyce]] świata żywego, którą zaproponował [[Carl Woese]], domena stanowi najwyższą jednostkę ([[kategoria systematyczna]]), mogącą obejmować [[królestwo (biologia)\|królestwa]]. Woese wyróżnił trzy [[takson]]y o randze '''domeny''': '''Domena''' (''dominium'') – [[kategoria systematyczna]] wyższa od [[królestwo (biologia)\|królestwa]], stosowana w [[klasyfikacja biologiczna\|klasyfikacji biologicznej]], zaproponowana w 1990 roku przez [[Carl Woese\|Carla Woese]], [[Otto Kandler]]a i [[Mark Wheelis\|Marka L. Wheelisa]] jako kategoria najwyższego poziomu (o najwyższej randze taksonomicznej). == Uzasadnienie autorów == Woese i inni<ref>{{cytuj pismo\|autor=Woese, C.R., Kandler, O. & Wheelis, M.L\|tytuł=Towards a natural system of organisms: proposal for the domains Archaea, Bacteria, and Eucarya\|czasopismo=Proceedings of the National Academy of Science\|wolumin=87\|strony=4576-4579\|issn=0027-8424\|język=en\|data=1990\|doi=10.1073/pnas.87.12.4576}} [http://www.pnas.org/content/87/12/4576.full.pdf (pdf)]</ref> stwierdzili, że dotychczasowy podział systematyczny organizmów na pięć [[królestwo (biologia)\|królestw]] nie odzwierciedlał ówczesnego stanu wiedzy. Na podstawie badań molekularnych uznali, że [[życie]] na [[Ziemia\|Ziemi]] powinno być [[systematyka organizmów\|systematyzowane]] w trzech grupach, którym nadali taksonomiczną rangę '''domeny''' i nazwali: Bacteria, Archaea i Eucarya. Domenę uważali za najwyższą kategorię systematyczną obejmującą, jako kategorie bezpośrednio podrzędne, królestwa dotychczasowe oraz nowe, które – ich zdaniem – powinny zostać jeszcze opisane. Wprowadzenie nowej kategorii wyższej rangi miało na celu uniknięcie burzenia tradycyjnie utrwalonego podziału na królestwa. W pracy z 1990 roku autorzy nie określili królestw dla Bacteria i Eucarya, ograniczając się jedynie do stwierdzenia, że będzie ich wiele, a ich zdefiniowanie wymaga dalszych analiz. Natomiast dla domeny Archaea zaproponowali podział na [[Euryarchaeota]] i [[Crenarchaeota]]. == Podział organizmów na trzy domeny == * [[bakterie]] (Bacteria) ** poza właściwymi bakteriami obejmującą też [[sinice]] i [[prochlorofity]] * [[~~archeowce~~archeony]] (Archaea) -– obejmującą organizmy prokariotyczne o budowie wyraźnie odmiennej od bakterii * [[jądrowce]] (~~Eukarya~~Eucarya) -– obejmującą ok. 60 niezależnych linii rozwojowych zgrupowanych ''prowizorycznie'' w 4 [[Królestwo (biologia) \|królestwa]]: [[~~Protisty\|~~protisty]] (Protista) [[grzyby]] (Fungi) ** [[rośliny]] (Plantae) Linia 13 ⟶ 20: Podział ten został dokonany jedynie na podstawie porównania sekwencji [[rRNA]], ale następnie znaleziono liczne fakty pasujące do niego. Z punktu widzenia biochemii i fizjologii komórek [[archeowce]] są bardzo odmienne od bakterii właściwych. Niektóre cechy zbliżają je do [[jądrowce\|jądrowców]]. == Alternatywne podziały == Istnieją też alternatywne podziały na [[cesarstwo (biologia) \|cesarstwa]] lub [[nadkrólestwo (biologia)\|nadkrólestwa]]. Niektórzy systematycy są zdania, że rozdzielanie [[prokarionty \| prokariontów]] na dwa taksony wysokiej rangi nie jest wystarczająco uzasadnione (np. [[Lynn Margulis]]), bo mimo znaczących różnic biochemicznych są one jednak znacznie bardziej podobne do siebie niż do organizmów [[jądrowce\| jądrowych]]. Wynika to z uznania planu budowy komórki za istotniejszą cechę systematyczną niż cechy biochemiczne – szczególnie że cechy biochemiczne mogą być „wymieniane” między nawet odlegle spokrewnionymi organizmami poprzez [[Transfer genów\|poziomy transfer genów]]. {{Przypisy\|stopień = ===}} === Zobacz też === * [[Drzewo życia (biologia)\|Drzewo życia]]. [[Kategoria:~~taksonomia~~Taksonomia]] [[af:Domein (biologie)]]

Domena (biologia): Różnice pomiędzy wersjami