Wikipedia

Rudi Dutschke: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
VolkovBot (dyskusja | edycje)
273 422 edycje
m robot dodaje: he:רודי דוצ'קה
Kelvin (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
39 172 edycje
tech., int., poprawa linków
Linia 1:
[[Plik:Rudi.jpg|thumb|200px|right|Rudi Dutschke]]
 
'''Rudi Dutschke''', właśc. '''Alfred Willi Rudi Dutschke''' (ur. 7 marca 1940r1940 r. w [[Schönefeld (Brandenburgia)|Schönefeld]] w [[III Rzesza|Niemczech]] - zm. 24 grudnia 1979r1979 r. w [[Århus]] w [[Dania|Danii]]) był głównym rzecznikiem [[Lewica|lewicowego]] ruchu studentów niemieckich w latach 60. XX wieku. Wyłamał się spośród zwolenników radykalnej [[Frakcja Czerwonej Armii|Frakcji Czerwonej Armii]]. Popierał "''długie marsze poprzez instytucje''" władzy, które polegać miały na uczestnictwie działaczy studenckich ruchów lewicowych w aparacie władzy. Jako "integralna część maszynerii" administracyjnej, mogliby oni dokonywać radykalnych przemian w społeczeństwie. Koncepcja ta została przejęta od [[Antonio Gramsci|Antonio Gramsci'ego]] (komunisty włoskiego) oraz frankfurckiej szkoły [[Marksizm|marksizmu kulturowego]].
 
W roku 1968, Dutschke przeżył zamach na swoje życie. 12 lat później problemy zdrowotne związane z komplikacjami po postrzale przyczyniły się do jego śmierci. Studenci z kręgów radykalnych skarżyli się, że próba zabójstwa Dutschke'go została zainspirowana przez anty-studencką kampanię, prowadzoną przez wydawnictwo [[Axel Springer AG|Axela Springera]]. Oskarżenia te przyczyniły się do wydania przez rząd zakazu dystrybucji pism Springera na terenie całych [[Niemcy|Niemiec]]. Na tym tle dochodziło do ulicznych starć w miastach niemieckich.
 
Dutschke urodził się w Schönefeld (w okręgu [[Jüterbog-Luckenwalde]] w [[Brandenburgia|Brandenburgii]]). Uczęszczał do szkoły w Luckenwalde i ukończył tamtejsze gimnazjum. Nie został później przyjęty na studia w [[NRD]], ponieważ odmówił wstąpienia do armii; a poza tym przekonywał innych studentów, by również nie dali się zrekrutowaćzaciągnąć do wojska. W sierpniu 1961r1961 r. uciekł do [[Berlin Zachodni|Berlina Zachodniego]] (na jeden dzień przed wzniesieniem [[Mur Berliński|Muru Berlińskiego]]). Dutschke studiował socjologię na Wolnym [[Wolny Uniwersytet Berlina|Uniwersytecie Berlina]]. Jego wykładowcami byli m.in. [[Richard Lowenthal]] oraz [[Klaus Meschkat]]. W czasie studiów zapoznał się z alternatywnymi poglądami marksistowskimi.
 
W roku 1965 Dutschke przyłączył się do [[Niemiecki Socjalistyczny Związek Studentów|Niemieckiego Socjalistycznego Związku Studentów]] (''Sozialistischer Deutscher Studentenbund'', SDS). Od tego czasu związek ten stał się najważniejszą [[Protesty studenckie w Niemczech 1967-1968|organizacją ruchu studenckiego]]. Jego liczebność zaczęła gwałtownie wzrastać. SDS organizował liczne demonstracje przeciwko [[Wojna wietnamska|wojnie w Wietnamie]].
 
W roku 1966 Dutschke poślubił Amerykankę Gretchen Klotz. Małżeństwo to wydało na świat troje dzieci. Drugi syn Dutschke'goDutschkego, urodzony w roku 1980 Rudi-Marek jest obecnie politykiem niemieckiej [[Związek 90/Zieloni|Partii Zielonych]] oraz członkiem dziekanatu Szkoły Zarządzania Fundacji Hertie w Berlinie. Starsze rodzeństwo Rudiego-Marka Dutschke to: Hosea-Che (otrzymał imiona po starotestamentowym proroku [[Ozeasz]]u oraz po [[Che Guevara|Che Guevarze]]) oraz Polly-Nicole; oboje urodzeni w 1968r1968 r.
 
== Poglądy polityczne ==
 
Pod wpływem krytycznej teorii marksizmu [[Róża Luksemburg|Róży Luksemburg]], Dutschke opracował własną teorię oraz praktyczne podstawy przemian społecznych - poprzez rozwój demokracji w procesie rewolucjonizowania społeczeństwa.
Dutschke twierdził, że transformacje w krajach zachodnich powinny iść w parze z ruchami wyzwoleńczymi w krajach "[[Trzeci Świat|trzeciego świata]]" oraz demokratyzacją państw [[Blok wschodni|środkowej i wschodniej Europy]]. Socjalizm Dutschke'goDutschkego był silnie zakorzeniony w chrześcijaństwie; uważał on [[Jezus Chrystus|Jezusa Chrystusa]] za "najwybitniejszego rewolucjonistę". Na [[Wielkanoc]] w roku 1963 napisał:
 
"''Jezus zmartwychwstał. Odbyła się decydująca rewolucja w historii świata - rewolucja miłości przezwyciężającej wszystko .Jeżeli ludzie w pełni wykorzystają tą objawioną miłość we własnym życiu - w rzeczywistości "dnia dzisiejszego", wtedy logika obłędu przestanie istnieć''."
 
Śmierć studenta [[Benno Ohnesorg]]a w roku 1967 z rąk niemieckiej policji popchnęła niektórych uczestników ruchu studenckiego w stronę przemocy i [[Ekstremizm|ekstremizmu]]; przyczyniła się do powstania Frakcji Czerwonej Armii. Użycie przemocy wobec Dutschke'goDutschkego doprowadziło do dalszej radykalizacji ruchu studenckiego. Jego działacze dopuścili się kilku zamachów bombowych oraz morderstw. Dutschke odżegnał się od tych praktyk. Obawiał się, że zaszkodzą one ruchowi studenckiemu lub doprowadzą do jego rozłamu. Zamiast stosowania przemocy i terroru, proponował wspomniane wcześniej "długie marsze przez instytucje".
 
== Od zamachu do śmierci ==
 
11 kwietnia 1968r1968 r. Rudi Dutschke został postrzelony w głowę przez [[Josef Bachmann|Josefa Bachmanna]]. Rana nie była śmiertelna. Po zamachu, Dutschke udał się wraz z rodziną do [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]], gdzie miał nadzieję się wyleczyć. W roku 1969 został przyjęty na uniwersytet [[Cambridge]], gdzie planowałaby ukończyć przerwane studia. W roku 1971 został, wraz z rodziną, wydalony z Wielkiej Brytanii na polecenie rządu Torysów[[Torysi|torysów]] (premierem był [[Edward Heath]]) jako "niepożądany cudzoziemiec", który prowadził "działalność wywrotową". Wygnanie Dutschke'goDutschkego wywołało polityczną burzę w [[Londyn]]ie. Rodzina Dutschke przeniosła się do [[Århus]] w [[Dania|Danii]].
 
Dutschke powrócił na niemiecką scenę polityczną, gdy w połowie lat 70. XX w. uaktywnił się nowy ruch polityczny, powstały po protestach przeciwko budowie [[Elektrownia atomowajądrowa|elektrowni atomowych]] w NRD. Dutschke rozpoczął współpracę z dysydentami stojącymi w opozycji do rządów komunistycznych w: [[NRD]], [[Polska|Polsce]], [[Jugosławia|Jugosławii]], [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]] oraz na [[Węgry|Węgrzech]]. Utrzymywał kontakty m.in. z: [[Robert Havemann|Robertem Havemannem]], [[Wolf Biermann|Wolfem Biermannem]], [[Mihailo Petković|Mihailo Petkoviciem]], [[Milan Horáček|Milanem Horáčkiem]], [[Adam Michnik|Adamem Michnikiem]] i [[Ota Šik|Otą Šikiem]].
 
Z powodu nasilającej się [[Encefalopatia|encefalopatii]], będącej skutkiem zamachu, Rudi Dutschke zmarł 24 grudnia 1979r1979 r. w AarhusÅrhus, w Danii. Podczas kąpieli doznał ataku [[Epilepsja|epilepsji]] i utonął.
 
== Publikacje ==
* "''Mój długi marsz: Przemówienia, publikacje i pamiętniki z dwudziestu lat''" ("''Mein langer Marsch: Reden, Schriften und Tagebücher aus zwanzig Jahren.''.") Rowohlt, Hamburg 1980
* "''Niech każdy żyje na swój sposób''" ("''Jeder hat sein Leben ganz zu leben''") - pamiętniki Rudi'egoRudiego Dutschke z lat 1963-79, pod redakcją Gretchen Dutschke; Kiepenheuer & Witsch, Kolonia 2003. ISBN 3-462-03224-0
* "''Nie jest łatwo iść prosto''". TELOS 52 (Summer 1982). Nowy Jork: Telos Press
 
== Nawiązania w literaturze i muzyce ==
Piosenka pt. "''Rot''" autorstwa [[Markus Henrik|Markusa Henrika]] opowiada o Rudim Dutschke. Jego sylwetka pojawia się również w wideoklipie. Dutschke jest w tym utworze symbolem aktywizmu politycznego w Niemczech w latach 60. i 70. XX w.▼
 
▲Piosenka pt. "''Rot''" autorstwa [[Markus Henrik|Markusa Henrika]] opowiada o Rudim Dutschke. Jego sylwetka pojawia się również w wideoklipie. Dutschke jest w tym utworze symbolem aktywizmu politycznego w Niemczech w latach 60. i 70. XX w.
 
Istnieje również fińska piosenka o Rudim Dutschke autorstwa [[Eero Ojanen]]a. Oparta jest na słowach ułożonych przez [[Wolf Biermann|Wolfa Biermanna]].
 
Wolf Biermann napisał piosenkę pt. "''Drei Kugeln auf Rudi Dutsc''hkeDutschke "
 
Dutschke pojawia się w powieści s-f pt. "''Warlord of the Air''" - pod postacią pruskiego szlachica, sympatyzującego z anarchistami -– hrabiego Rudolfa von Dutschke. Jest to pierwsza część trylogii [[Michael Moorock|Michaela Moorocka]] pt. "''Koczownik Strumieni Czasu''", przedstawiającej alternatywną wersję historii. W powieści rewolucjonista socjalistyczny hrabia von Dutschke przyjaźni się z wiekowym [[Lenin|Włodzimierzem Iljiczem Uljanowem]] (do którego zwraca się per "''wujek Władymir''"). W alternatywnej wizji historii Moorocka, [[rewolucja październikowa]] nigdy nie miała miejsca.
 
== Źródła ==
* Ulrich Chaussy: ''Die drei Leben des Rudi Dutschke. Eine Biographie''; Zürich: Pendo, 1999 (19831), ISBN 3-85842-532-X.
* Gretchen Dutschke-Klotz: ''Rudi Dutschke – Wir hatten ein barbarisches, schönes Leben. Eine Biographie''; Köln: Kiepenheuer & Witsch, 1996, ISBN 3-462-02573-2.
* Michaela Karl: ''Rudi Dutschke – Revolutionär ohne Revolution''; Frankfurt a. M.: Verlag Neue Kritik, 2003, ISBN 3-8015-0364-X.
* Wolfgang Kraushaar: ''Rudi Dutschke und der bewaffnete Kampf''; in: Karin Wieland, Jan Philipp Reemtsma (Hrsg.): ''Rudi Dutschke, Andreas Baader und die RAF''; Hamburg: Hamburger Edition, 2005, ISBN 3-936096-54-6.
* Gerd Langguth: ''Mythos ‘68 – Die Gewaltphilosophie von Rudi Dutschke – Ursachen und Folgen der Studentenbewegung''; München: Olzog, 2001, ISBN 3-7892-8065-8.
* Gerd Langguth: ''Propaganda der Tat – Wer war Rudi Dutschke''; in: Frankfurter Allgemeine Zeitung, 14. November 2006, Nr. 265, S. 7. Online auf www.gerd-langguth.de
* Jürgen Miermeister: ''Ernst Bloch. Rudi Dutschke''; Hamburg: Europäische Verlagsanstalt, 1998, ISBN 3-434-50207-6.
* Jürgen Miermeister: ''Rudi Dutschke''; Rororo Bildmonographien; Reinbek bei Hamburg: Rowohlt, 1986 (und weitere Auflagen), ISBN 3-499-50349-2.
* Bernd Rabehl: ''Rudi Dutschke – Revolutionär im geteilten Deutschland'', Edition Antaios, Dresden 2002, ISBN 3-935063-06-7.
* Rainer Rappmann (Hrsg.): ''Denker, Künstler, Revolutionäre – Beuys, Dutschke, Schilinski, Schmundt – Vier Leben für Freiheit, Demokratie u. Sozialismus'', FIU-Verlag, Wangen 1996, ISBN 3-928780-13-1
{{Link FA|de}}
 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Rudi_Dutschke”