Bitwa pod Sedanem: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne techniczne |
m Bot: Dodanie tytułów do linków w przypisach (patrz FAQ); zmiany kosmetyczne |
||
Linia 10:
|przyczyna =
|terytorium =
|strona1 = [[
|strona2 = [[
|dowódca1 = [[Napoleon III Bonaparte]], [[Patrice Mac-Mahon]]
|dowódca2 = feldmarszałek [[Helmut Karl Bernhard von Moltke|Helmut von Moltke]]
|siły1 = ok. 120 000 żołnierzy,<br /> 564 działa
|siły2 = ok. 200 000 żołnierzy,<br /> 774 działa
|straty1 = 3 000 zabitych,<br /> 14 000 rannych,<br /> 21 000 jeńców,<br /> 82 000 poddało się,<br /> (łącznie 120 000)
|straty2 = 2 320 zabitych,<br /> 5 980 rannych,<br /> 700 zaginionych,<br /> (łącznie 9 000)
}}
{{Wojna francusko-pruska}}
'''Bitwa pod Sedanem''' została stoczona podczas [[Wojna francusko-pruska|wojny francusko-pruskiej]] [[1 września]] [[1870]] roku. Jej konsekwencją była kapitulacja cesarza [[Napoleon III|Napoleona III]] wraz z jego armią i praktycznie zdecydowała o zwycięstwie [[Królestwo Prus|Prus]] i ich sprzymierzeńców, chociaż walka była kontynuowana przez nowy rząd [[Francja|francuski]]. Bitwa została wyróżniona przez [[Edgar Vincent D'Abernon|Edgara Vincenta D'Abernon]] jako jedna z 18. bitew decydujących o losach świata.<ref>[http://tleszkowicz.wordpress.com/2007/04/01/18-decydujacych-bitew-w-dziejach-swiata/ 18 decydujących bitew w dziejach świata? « Rozważania pewnego miłośnika historii<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>
120-tysięczna, francuska Armia "[[Châlons]]", dowodzona przez marszałka [[Patrice Mac-Mahon|Patrice'a Mac-Mahona]] w towarzystwie cesarza Francuzów [[Napoleon III|Napoleona III]] próbowała przerwać oblężenie [[Metz]]. Jednakże pruskie armie "Moza" i 3 Armia, dowodzone przez feldmarszałka [[Helmut Karl Bernhard von Moltke|Helmuta von Moltke]] w towarzystwie pruskiego króla [[Wilhelm I Hohenzollern|Wilhelma I]] i pruskiego kanclerza [[Otto von Bismarck|Ottona von Bismarcka]] [[Manewr okrążający|okrążyły]] wojska Mac-Mahona w [[Sedan (miasto)|Sedanie]]. Marszałek [[Patrice Mac-Mahon]] został ranny podczas starć, a dowództwo zostało przekazane generałowi [[Auguste-Alexandre Ducrot]].
Linia 27:
Wraz z klęską Armii Renu w [[Bitwa pod Gravelotte|bitwie pod Gravelotte]], wojsko [[François Achille Bazaine|marszałka Bazaine]] zostało zmuszone do wycofania się do [[Metz]], gdzie było [[Oblężenie Metz|oblegane]] przez ponad 150-tysięczne pruskie oddziały z Pierwszej i Drugiej Armii. Cesarz Napoleon III, razem z marszałkiem MacMahonem, sformował nową Armię "Châlons" w celu ofensywy na Metz i uratowania marszałka Bazaine. Napoleon III (w obecności marszałka MacMahona) osobiście dowodził armią, którą prowadził w lewoskrzydłowym marszu na północny wschód w kierunku granicy [[Belgia|belgijskiej]], by uniknąć pruskich oddziałów przed uderzeniem na południe w celu połączenia z marszałkiem Bazaine.
Było to posunięcie niefortunne, gdyż Prusacy wielokrotnie wymanewrowali Francuzów w ciągu swoich zwycięstw do sierpnia 1870 r., a ponadto marsz zarówno zmniejszył siły francuskie, jak i odsłonił obie flanki. Prusacy pod dowództwem feldmarszałka Helmuta von Moltke wykorzystali ten manewr do okrążenia Francuzów. Pozostawiając 1 i 2 Armię Pruską oblegające Metz, Moltke zabrał 3 Armię i Armię Mozy w kierunku północnym, gdzie dogonił Francuzów pod [[Beaumont
[[
Przegrupowawszy się w mieście, Armia "Châlons" rozlokowała I Korpus w celu powstrzymania pruskiego natarcia, który został natychmiast odseparowany przez skupiające się pruskie armie. Nie mogli dokonać odwrotu z powodu zmęczenia oddziałów i kończącej się amunicji. Tyły Francuzów były osłaniane przez fortecę w Sedanie, oferującą pozycję obronną na Calvaire d'Illy, które posiadało zarówno wzniesienia, jak i lasy zapewniające dodatkową osłonę dla obrony.
Linia 35:
== Bitwa ==
[[
Bitwę rozpoczęła Armia "Châlons" z 202 batalionami [[Piechota|piechoty]], 80 szwadronami [[Kawaleria|kawalerii]] oraz 564 działami [[Artyleria|artyleryjskimi]], atakując okrążającą siły francuskie pruską 3 Armię i Armię "Moza", w sumie 222 bataliony piechoty, 186 szwadronów kawalerii i 774 dział artyleryjskich.
Linia 48:
== Zakończenie bitwy i jej następstwa ==
[[
Do końca dnia, bez nadziei na ucieczkę, Napoleon III odwołał wszystkie ataki. Francuzi stracili ponad 17 000 ludzi, zabitych i rannych, oraz 21 000 jeńców. Wojska pruskie oszacowały swoje straty na 2 320 osób zabitych, 5 980 rannych i 700 pojmanych lub zaginionych.
| |||