Junkers Ju 52: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Louve (dyskusja | edycje)
m →‎Służba w Luftwaffe: poprawa linków
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Bot: Dodanie tytułów do linków w przypisach (patrz FAQ)
Linia 72:
Kiedy lotnictwo niemieckie zaczęło otrzymywać nowe typy bombowców, wykorzystywało nadal Ju 52 w wersji pasażerskiej i transportowej. W trakcie służby samolot doczekał się licznych przeróbek. Produkowano go m.in. jako holownik szybowców i transporter skoczków spadochronowych, samolot kurierski, sanitarny, konferencyjny i do niszczenia [[mina morska|min]] magnetycznych.
 
Od początku produkcji do zakończenia jej w połowie [[1944]] r. zbudowano w Niemczech łącznie 4835 sztuk<ref name=autonazwa2>[http://www.aviastar.org/air/germany/ju-52.php Junkers Ju-52/3m - passenger, transport, bomber<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref> tego samolotu. Produkowano je również na Węgrzech, a także po wojnie we Francji (AAC.1 ''Toucan'') i w Hiszpanii ([[Construcciones Aeronáuticas SA|CASA]] C-352-L).
 
== Użycie w lotnictwie ==
Linia 82:
Niemieckie Junkersy Ju 52 zainaugurowały swa karierę bojową w czasie [[hiszpańska wojna domowa|wojny domowej w Hiszpanii]]. [[20 lipca]] [[1936]] roku cywilny samolot ''Lufthansy'' D-APOK rozrzucił ulotki propagandowe nad wyspą [[Gran Canaria]]. Na czas tego lotu był on tymczasowo zarekwirowany przez wojska nacjonalistów gen. [[Francisco Franco|Franco]]. Od końca lipca do października 1936 roku niemieckie Junkersy, działając na rzecz nacjonalistów, przewiozły z [[Maroko Hiszpańskie|Maroka]] do Hiszpanii 13 528 żołnierzy i ponad 270 ton ładunków. Był to pierwszy most powietrzny w historii lotnictwa.
 
Jednocześnie, od sierpnia 1936, niemieckie Ju 52 wyposażone w kontenery bombowe, rozpoczęły prowadzenie nalotów bombowych na cele republikańskie. Dziewięć samolotów otrzymało lotnictwo sił frankistowskich. Pierwszą akcję bojową przeprowadziły one [[14 sierpnia]] 1936 roku. Jednym z najaktywniejszych pilotów niemieckich tamtego okresu był porucznik von Moreau. [[21 sierpnia]] 1936, lecąc przy świetle dziennym, dostarczył on niemal dwie tony zaopatrzenia dla załogi oblężonej twierdzy ''Alkazar'' w [[Toledo (Hiszpania)|Toledo]], zrzucając cały ładunek na dziedziniec o wymiarach 60 na 70 metrów<ref name=autonazwa1>Marek J. Murawski ''Samoloty Luftwaffe. Tom II'', Warszawa 1999, ISBN 83-86776-47-1</ref>.
 
Po utworzeniu ''[[Legión Cóndor|Legionu Condor]]'' powstała ''Kampfgruppe 88'', skupiająca pilotowane przez pilotów niemieckich bombowe Ju 52. Jednak od lutego [[1937]] roku Ju 52 były stopniowo zastępowane w roli bombowców przez [[Heinkel He 111|He 111]] i [[Dornier Do 17|Do 17]]. Wycofywane z linii Ju 52 były przekazywane frankistom, gdzie służyły jako bombowce nocne. Ostatnią akcją bombową był przeprowadzony [[26 marca]] [[1939]] roku nalot na [[Belmez]].
Linia 95:
W ramach [[Kampania francuska 1940|operacji Fall Gelb]] przewidziano użycie niemal 500 samolotów transportowych Ju 52. Maszyny z KGr.z.b.V. 1 posłużyły za holowniki szybowców [[DFS 230]], mających za zadanie opanowanie [[grupa warowna Eben-Emael|fortu Eben-Emael]] w [[Belgia|Belgii]]. Inne samoloty z tej jednostki umożliwiły desantowanie strzelców spadochronowych w okolicy mostu w [[Moerdijk]], podobne desanty wykonano pod [[Dordrecht]] i na lotnisku [[Waalhaven]] pod [[Rotterdam]]em. W ciągu następnych dni desanty przeprowadzone przez jednostki wyposażone w Ju 52 umożliwiły zajęcie kolejnych lotnisk w rejonie [[Haga|Hagi]].
 
Po zaangażowaniu się [[Włochy|Włoch]] w [[wojna grecko-włoska 1940-1941|walki przeciwko Grecji]] dowództwo ''Luftwaffe'' utworzyło dywizjon transportowy celem wspomożenia wojsk włoskich na tym odcinku frontu. W ciągu 50 dni trwania pomocy lotniczej na korzyść Włoch samoloty tej jednostki przewiozły ok. 30 tys. żołnierzy i 4700 ton zaopatrzenia, transportując w drodze powrotnej do Włoch 8346 rannych<ref>Marek J.name=autonazwa1 Murawski ''Samoloty Luftwaffe. Tom II'', Warszawa 1999, ISBN 83-86776-47-1</ref>. Ju 52 wzięły następnie czynny udział w [[plan Marita|ataku wojsk niemieckich na Grecję]], zapewniając desantowanie spadochroniarzy w rejonie [[Kanał Koryncki|Kanału Korynckiego]] [[26 kwietnia]] [[1941]] roku. Następną operacją desantową ''Luftwaffe'' przeprowadzoną na tym teatrze działań wojennych była [[bitwa o Kretę|operacja Merkur]] – desant na [[Kreta|Kretę]]. Pomimo różnych błędów przy przeprowadzeniu desantowania i desperackiego oporu [[British Army|wojsk brytyjskich]], Kreta wpadła w ręce [[państwa Osi|Osi]] [[31 maja]] 1941. Straty zwycięzców były bardzo wysokie, wyniosły około 6600 zabitych i rannych, oraz 271 samolotów Ju 52<ref>Tadeusz Królikiewicz ''Szybowce transportowe'', Warszawa 1985, ISBN 83-11-07162-4</ref>.
 
W trakcie [[Atak Niemiec na ZSRR|ataku na Związek Radziecki]] Ju 52 były używane głównie do interwencyjnych dostaw paliwa i zaopatrzenia w amunicję wysuniętych jednostek ''[[Wehrmacht]]u''. Prowadzona jednocześnie [[II wojna światowa w Afryce#Przybycie Afrika Korps|ofensywa w Afryce Północnej]] wymagała zaangażowania coraz to nowych jednostek transportowych. W związku z tym rozpoczęto produkcję samolotów Ju 52 w zakładach [[Amiot]] we [[Francja|Francji]]. Na początku [[1942]] roku, na skutek ofensywy [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] i przerwania frontu na styku pomiędzy [[Grupa Armii Środek|Grupami Armii Środek]] i [[Grupa Armii Północ]], powstała konieczność zaopatrywania z powietrza odciętych jednostek armii niemieckiej pod [[Demjańsk]]iem. W okresie do deblokady Demjańska lotnictwo transportowe ''Luftwaffe'' wykonało ponad 14 tys. lotów, podczas których zrzucono około 25 tys.ton zaopatrzenia, paliwo i ponad 15 tys. żołnierzy, ewakuując jednocześnie 22 tys. rannych, za cenę 265 straconych samolotów<ref>Marek J.name=autonazwa1 Murawski ''Samoloty Luftwaffe. Tom II'', Warszawa 1999, ISBN 83-86776-47-1</ref>.
 
Pod koniec 1942 roku jednostki transportowe ''Luftwaffe'' stanęły przed niezwykłym wyzwaniem: odcięcie [[6 Armia (III Rzesza)|6. Armii]] pod [[Wołgograd|Stalingradem]] spowodowało konieczność zaopatrzenia jednostek armii [[Friedrich Paulus|feldmarszałka Paulusa]], pomimo panujących bardzo ciężkich warunków atmosferycznych. Ofensywa Armii Czerwonej, utrata kolejnych lotnisk polowych w rejonie Stalingradu i kontrakcję lotnictwa radzieckiego spowodowały stratę ponad 490 samolotów transportowych ''Luftwaffe'' do stycznia [[1943]] roku. Większość stanowiły Ju 52.
Linia 109:
 
=== Po II wojnie światowej ===
Ju 52, budowane przez wytwórnię [[Amiot|Ateliers Aeronautiques de Colombes]] we [[Francja|Francji]] jako AAC.1 ''Toucan'' były używane w latach [[1949]] – [[1950]] przeciwko wojskom [[Viet Minh]] w walkach we [[Indochiny Francuskie|francuskich Indochinach]]. Także [[Hiszpania|hiszpańska]] wytwórnia [[Construcciones Aeronáuticas SA|Constructiones Aeronauticas SA]] wyprodukowała po wojnie 170 maszyn oznaczonych jako C-352-L, używanych przez ''[[Hiszpańskie Siły Powietrzne|Ejercito del Aire]]'' jeszcze w latach 70.<ref>http: name=autonazwa2 //www.aviastar.org/air/germany/ju-52.php</ref> XX wieku.
 
Także siły powietrzne [[Szwajcaria|Szwajcarii]] używały ostatnich samolotów Ju 52 pod koniec lat 70.