Amédée-François Lamy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m kat.
Edk (dyskusja | edycje)
m -kateg., WP:SK
Linia 1:
[[GrafikaPlik:CommandantLamy.jpg|thumb|150px|Amédée-François Lamy]]
[[GrafikaPlik:Mort du Commandant Lamy.jpg|thumb|150px|Śmierć Lamy'ego pod Kousséri]]
'''Amédée-François Lamy''' (ur. [[7 lutego]] [[1858]] w [[Mougins]], w departamencie [[Alpy Nadmorskie (departament)|Alpes-Maritimes]], zm. [[22 kwietnia]] [[1900]] pod [[Kousséri]] w [[Kamerun]]ie) – [[Francja|francuski]] wojskowy i podróżnik.
 
Lamy od najmłodszych lat chciał zostać żołnierzem; jako dziesięciolatek wstąpił do [[Prytanée National Militaire]], gdzie uzyskał pierwszą lokatę z [[geografia|geografii]], co mogło zapowiadać jego dalszą karierę w [[Kolonia (geografia polityczna)|koloniakoloniach]]ch. W [[1877]] rozpoczął naukę w akademii wojskowej w [[École Spéciale Militaire de Saint-Cyr|Saint-Cyr]].
 
W [[1879]], jako [[podporucznik]], podjął służbę w 1. pułku piechoty [[Algieria|algierskiej]]. Z jednostką tą przemierzył pustynię [[Sahara|Saharę]] w [[Afryka|Afryce]], biorąc udział w akcji zajęcia [[Tunezja|Tunezji]]; w [[1884]] został wysłany do [[Tonkin]]u, gdzie przebywał do [[1886]], po czym wrócił do Algierii, gdzie został ''aide-de-camp'' dowódcy dywizji i mógł poświęcić się badaniom Sahary i poznać jakość ''meharystów'', kawalerii na wielbłądach. Zafascynowany pustynią uczył się ówczesnej wersji [[Sztuka przetrwania|sztuki przetrwania]], czyli sztuki jak dać sobie radę i przeżyć w ekstremalnych warunkach: ''"Osobiście byłbym szczęśliwym móc żyć zupełnie bez jedzenia i bez picia. Właśnie próbuję to robić, ale z mizernymi rezultatami. Ciągle jeszcze muszę zjadać więcej niż sześć [[Daktylowiec właściwy|daktyldaktyli]]i dziennie: to straszne!"'' – pisał w jednym z listów do rodziców.
 
W [[1893]] wziął udział w wyprawie Le Châteliera do basenu rzeki [[Kongo (rzeka)|Kongo]], podczas której zajmował się pracami nad projektem linii kolejowej pomiędzy [[Brazzaville]] i wybrzeżem, a także studiami z pogranicza [[Botanika|botanikbotaniki]]i, [[geologia|geologii]] i [[geografia|geografii]]. Przez Châteliera poznał Foureau, z którym rozpoczął wyprawę '''Foureau-Lamy''' w [[1898]]; wraz z dwiema innymi ekspedycjami, Gentila i Voulet-Chanoine'a, miały doprowadzić do podporządkowania Francji [[Czad]]u i połączenia wszystkich kolonii francuskich w [[Francuska Afryka Zachodnia|Francuską Afrykę Zachodnią]]. Foureau i Lamy przeszli z [[Algier]]u przez Saharę, spotykając się z dwiema pozostałymi wyprawami o charakterze wojskowym w miejscowości [[Kousséri]] 21 kwietnia [[1900]].
 
Następnego dnia zjednoczone kolonialne wojska francuskie starły się z siłami [[Rabih az-Zubayr|Rabiha az-Zubayra]], [[Sudan|sudańskiego]] watażki, który ogłosił się [[sułtan]]em i stworzył imperium na terytorium dzisiejszego Czadu i północnej [[Nigeria|Nigerii]]. Podczas tej wygranej przez Francuzów bitwy Lamy, który dowodził oddziałem strzelców, poległ od przypadkowej kuli. Na jego cześć pierwszy francuski gubernator Czadu, Émile Gentil, nazwał stolicę nowej kolonii [[Fort Lamy]], przemianowanej na [[Ndżamena|N'Djamena]] w roku [[1973]].
Linia 20:
 
{{DEFAULTSORT:Lamy, Amédée-François}}
[[Kategoria:Historia Afryki]]
[[Kategoria:Historia Czadu]]
[[Kategoria:Francuscy podróżnicy i odkrywcy]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1858]]