Zbigniew Gluza: Różnice pomiędzy wersjami

Zbigniew Gluza (ur. [[1955]] w, [[WarszawieWarszawa]]) - [[redaktor]], [[animator]] życia społecznego. W czasie studiów na [[Politechnice Warszawskiej]] działał w środowisku [[teatru alternatywnego]], autor „Ósmego dnia” — dokumentalnej [[monografii]] [[Teatru Ósmego Dnia]] (1975–81) wydanej w podziemnym wydawnictwie KRĄG w początku [[stanu wojennego]] (rok 1982, a potem już legalnie w [[Wydawnictwo]] KARTA (rok 1994). Po studiach podjął pracę redaktora w miesięczniku „Informatyka”, gdzie po kilku latach inicjował pierwsze w Polsce „pismo” mikrokomputerowe — dodatek „Mikroklan”. Latem 1981 przygotowywał, jako redaktor naczelny, nowe, niezależne pismo społeczne „Odmowa”, którego pierwszy numer miał ukazać się w końcu grudnia [[1981]].

[[Stan wojenny]] zmienił plany: 4 stycznia [[1982]] powołał wraz z grupą przyjaciół (w tym późniejszą żoną Alicją Wancerz) podziemną gazetkę „Karta”, która po (wydaniu 19 numerów, po 31 sierpnia [[1982]] przekształciła się w „książkowy” almanach poświęcony tematyce „wolności w świecie dyktatur”. Przez cały czas był jej redaktorem naczelnym. Od [[1984]] roku planował stworzyć podziemne pismo „Obieg”, krytyczne wobec jakości [[II obiegu]], a zarazem dokumentujące ten stan podziemnych wydawnictw – stąd gromadzenie wszystkich możliwych publikacji podziemnych i próba przygotowywania bibliografii druków podziemnych. 4 marca [[1985]] został aresztowany (w miesiąc po ślubie z [[Alicją Wancerz]]) z dużą ilością „bibuły”[[bibuły]]; przez ponad pół roku więziony w areszcie śledczym na Rakowieckiej. Po uwolnieniu, wyrzucony ze swojej dotychczasowej – nie mógł znaleźć pracy, ostatecznie zatrudniony został dzięki pomocy przyjaciół jako redaktor biuletynu w [[Polskim Towarzystwie Psychologicznym]].

W [[1987]] roku [[inicjator]] ogólnopolskiego, niezależnego [[Archiwum Wschodniego]], którego był odtąd szefem. Kierował tworzoną przez Archiwum „Biblioteką Wschodnią” (pięć tytułów podziemnych publikacji – pierwsze w Polsce znaczące publikacje dotyczące represji na Wschodzie).

W podziemiu opublikował autorskie książki „Ósmy dzień” („Krąg”, 1982), „Epizod — dziennik zamknięcia” — listy do żony Alicji pisane w więzieniu („Przedświt”, 1988) oraz jako redaktor prowadzący „W stanie” („Przedświt” 1984, II wyd. „Karta” 1991) i „Polityczni” („Przedświt”<ref>http://pl.wikipedia.org/wiki/Wydawnictwo_Przedświt</ref> 1988, 1989). Laureat nagrody ''[[Polcul Foundation'']] (1986).

Po roku [[1989]] [[inicjator]], a następnie prezes dwóch fundacji (Fundacji Archiwum Wschodniego i Fundacji KARTA), które obecnie, po połączeniu, jako [[Fundacja Ośrodka KARTA]] prowadzi [[Ośrodek KARTA]] ([[organizacja pożytku publicznego]]). Jest redaktorem naczelnym pisma (obecnie kwartalnika) historycznego „Karta”, inicjatorem programów, takich jak „Wspólne Miejsce — Europa Wschodnia”, „Indeks Represjonowanych” czy „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”, pomysłodawcą konkursów „Historia Bliska”, Słownika biograficznego „Opozycja w PRL”, Słownika dysydentów, portalu <ref>www.XXwiek.pl</ref>, współinicjatorem [[Domu Spotkań z Historią w Warszawie]], a po jego powstaniu — przewodniczącym Rady Programowej DSH. Członek Kolegium Programowo-Historycznego [[Europejskiego Centrum „Solidarności”Solidarności]] w Gdańsku. Inicjator działań związanych z archiwistyką społeczną w Polsce.

W grudniu [[2001]] został odznaczony przez redakcję [[Tygodnika Powszechnego]] [[Medalem św. Jerzego]] za „walkę z niepamięcią”. W listopadzie [[2002]] uhonorowany wraz z [[Ośrodkiem KARTA]] Nagrodą „Rzeczpospolitej” im. [[Jerzego Giedroycia]] „za działalność w imię polskiej [[racji stanu”stanu]]”.

W listopadzie [[2009]] odebrał w imieniu Ośrodka „Nagrodę Dwudziestolecia Odrodzenia Niepodległej Polski — [[Pro Publico Bono]]”, którą uhonorowano trzy polskie [[organizacje pozarządowe]] spośród 60 tysięcy.