Siergiej Krikalow: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m →Stacja kosmiczna Mir: pisownia łączna/rozdzielna |
|||
Linia 3:
'''Siergiej Konstantinowicz Krikalow''' (ur. [[27 sierpnia]] [[1958]] r.) - rosyjski kosmonauta. Odbył sześć [[Lot kosmiczny|lotów kosmicznych]].
Krikalow urodził się w [[
Jest rekordzistą jeśli idzie o łączny czas spędzony w przestrzeni kosmicznej. W dniu [[16 sierpnia]] [[2005]] r. o godzinie 1:44 czasu wschodnioamerykańskiego (EDT) pobił rekord [[Siergiej Awdiejew|Siergieja Awdiejewa]], wynoszący 748 dni. Podczas sześciu lotów przebywał w
Krikalow uzyskał przydomek "''ostatniego obywatela [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]''", jako że w latach 1991-1992 spędził 311 dni, 20 godzin i 1 minutę na pokładzie [[Stacja orbitalna|stacji kosmicznej]] [[Mir (stacja orbitalna)|Mir]]. Wrócił na [[Ziemia|Ziemię]] już po rozpadzie Związku Radzieckiego.
Linia 29:
W październiku 1992 r. agencja NASA ogłosiła, że w planowanej misji wahadłowca kosmicznego weźmie udział jeden z doświadczonych astronautów. Krikalow był jednym z dwóch kandydatów wytypowanych przez [[Roskosmos]] (rosyjską agencję kosmiczną) do uczestnictwa w specjalistycznym szkoleniu wraz amerykańską załogą [[STS-60]]. W kwietniu 1993 r. Krikalow został wyznaczony na głównego specjalistę misji. We wrześniu 1993 r. zdecydowano, że w szkoleniu wraz Krikalowem będzie uczestniczył [[Władymir Titow]] jako jego dubler.
Krikalow wziął udział w locie STS-60, pierwszej łączonej Amerykańsko-Rosyjskiej Misji Wahadłowca. W trakcie misji STS-60, rozpoczętej 3 lutego 1994 r., na orbitę wyniesiono platformy badawcze [[Space Habitation Module-2]] oraz [[Wake Shield Facility]]. Podczas ośmiodniowego lotu, załoga [[Discovery (wahadłowiec)|wahadłowca Discovery]] przeprowadziła szereg eksperymentów związanych z materiałoznawstwem, a także dokonała obserwacji Ziemi i badania śladów życia. Krikalow wykonał kilka zabiegów przy użyciu Systemu Zdalnej Manipulacji (''Remote Manipulator System''). Pokonawszy odległość 130 obwodów orbity ziemskiej (6,370,334 km), STS-60 wylądował w [[Centrum Kosmiczne
Po ukończeniu misji na wahadłowcu amerykańskim, Krikalow powrócił do służby w Rosji. Okresowo powracał do Centrum Kosmicznego im. Lyndona B. Johnsona w Houston, by pracować w Centrum Kontroli Lotów. Również naziemne kontrolery w Rosji wspierały łączone misje amerykańsko-rosyjskie. Do dnia dzisiejszego, Krikalow uczestniczył w kontroli lotów wahadłowców [[STS-63]], [[STS-71]], [[STS-74]] i [[STS-76]].
Linia 40:
[[Plik:Sergei Krikalev dons a training space suit.jpg|thumb|right|200px|Krikalow zakłada treningowy skafander kosmiczny]]
Krikalow był członkiem załogi biorącej udział w Ekspedycji 1. Start nastąpił 31 października 2000 r. na pokładzie statku [[Sojuz (pojazd kosmiczny)|Sojuz]], wystrzelonego z [[Bajkonur|kosmodromu Bajkonur]] w [[Kazachstan]]ie. Bez komplikacji dotarli na stację 2 listopada 2000 r. W trakcie pobytu na ISS mieli za zadanie przygotować wnętrze placówki orbitalnej dla kolejnych załóg. Otrzymali poza tym okazję przyjrzeć się rozrostowi stacji w związku z instalacją amerykańskiego panelu słonecznego ([[Ogniwo słoneczne|fotowoltanicznego]]) oraz [[Destiny (laboratorium)|modułu laboratoryjnego Destiny]]. Opuścili stację wraz załogą lotu [[STS-102]] w dniu 18 marca 2001 r. Wylądowali w Kennedy Space Center trzy dni później.
Później Krikalow dowodził lotem Ekspedycji 11. Mieszkał i pracował na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej przez sześć miesięcy. Ekspedycja 11 wystartowała z kazachskiego kosmodromu Bajkonur 14 kwietnia 2005 r. na pokładzie statku Sojuz, a do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej dotarła dwa dni później. Po 8 dniach współpracy z poprzednią załogą, Ekspedycja 11 przejęła kontrolę nad stacją. Plany misji zakładały wykonanie dwóch spacerów kosmicznych. Pierwszy odbył się w sierpniu. Załoga wyruszyła ze [[Śluza powietrzna Quest|Śluzy Powietrznej "Quest"]] w amerykańskich skafandrach. Drugi spacer kosmiczny odbył się we wrześniu 2005 r. Kosmonauci ubrani w rosyjskie skafandry opuścili stację poprzez [[Śluza powietrzna Pirs|śluzę powietrzną Pirs]].
Linia 116:
[[Plik:Hero of Russia Gold Star.png|35px|right|Bohater Federacji Rosyjskiej]]
Za swoje doświadczenie w lotach kosmicznych otrzymał liczne odznaczenia państwowe i międzynarodowe. Uhonorowano go m.in. tytułem [[Bohater Związku Radzieckiego|Bohatera Związku Radzieckiego]], [[Order Lenina|Orderem Lenina]], francuskim tytułem [[Legia Honorowa|Oficera Legii Honorowej]] oraz poradzieckim tytułem [[Bohater Federacji Rosyjskiej|Bohatera Federacji Rosyjskiej]]. Krikalow otrzymał również dwukrotnie medale za loty kosmiczne, przyznawane przez amerykańską agencję [[National Aeronautics and Space Administration|NASA]] (''NASA Space Flight Medal'').
Poprzedni rekord łącznej długości czasu spędzonego w przestrzeni kosmicznej, należący do Siergieja Awdiejewa, podbił w trakcie 11. Ekspedycji na [[Międzynarodowa Stacja Kosmiczna|Międzynarodową Stację Kosmiczną]].
| |||