Shaanxi: Różnice pomiędzy wersjami

'''{{wymowa|zh-Shaanxi.ogg|Prowincja Shaanxi}}''' ([[Uproszczone pismo chińskie|chiń. upr]]: 陕西; [[Tradycyjne pismo chińskie|chiń. trad]]: 陝西; [[Hanyu pinyin|Pinyin]]: ''Shǎnxī'', [[Wade-Giles]]: ''Shan-hsi'', Inne pisownie: ''Shensi'') - [[Podział administracyjny ChRL|prowincja]] w północno-środkowej części [[Chińska Republika Ludowa|ChRL]]. Teren prowincji obejmuje część [[Wyżyna Lessowa|Wyżyny Lessowej]]. Od południa ograniczone górami [[Qin Ling]].

Jej nazwa pochodzi od historycznego powiatu Shǎn (陕) i znaczy tyle, co ''"Na Zachód od Shan"''. Zapisuje się ją jednak przez podwójne "a" dla odróżnienia od prowincji [[Shanxi]], której nazwa w transkrypcji [[Hanyu pinyin|pinyin]] brzmi ''Shānxī''.

Tereny prowincji Shaanxi są uznawane za kolebkę [[CywilizacjaHistoria chińskaChin|cywilizacji chińskiej]]. Stolica prowincji [[Xi'an]] była siedziba władców 13 chińskich dynastii w okresie od [[XI wiek p.n.e.|XI wieku p.n.e.]] - [[X wiek|X wieku n.e.]]. W prowincji tej zaczynał się również [[jedwabny szlak]].

Prowincja rozciąga się południkowo szerokim pasem na przestrzeni ponad 800 km, w związku z czym na jej obszarze występuje znaczne zróżnicowanie warunków naturalnych. Przecinające prowincję w poprzek góry [[Qin Ling]] tworzą wyraźną barierę klimatyczną i komunikacyjną, przekraczającą 4000 m [[n.p.m.]] ([[Taibai Shan]], 4113 m). Niższe, sięgające 2700 m, góry [[Daba Shan]] stanowią granicę z prowincją [[Syczuan]]. Między tymi pasmami ciągnie się gęsto zaludniona górna część doliny rzeki [[Han Shui]], dopływu [[Jangcy]]. Panują tu warunki klimatyczne zbliżone do podzwrotnikowych - rozwija się uprawa [[ryż]]u, [[bawełnaBawełna (roślina)|bawełny]] i [[herbata|herbaty]]. Góry pokryte są rozległymi lasami - częściowo wiecznie zielonymi, z występowaniem drzewa tungowego, a częściowo, w wyższych rejonach, iglastymi. Jest to jeden z ważniejszych rejonów eksploatacji lasów w Chinach.

Na północ od gór Qin Ling, między nimi a krawędzią [[Wyżyna Lessowa|Wyżyny Lessowej]], ciągnie się równoleżnikowo [[Hanzhong Pendi|Kotlina Hanczuńska]], odwadniana przez rzekę [[Wei He]]. Ta szeroka podłużna kotlina jest jednym z najstarszych ośrodków osadnictwa rolniczego w Chinach i najgęściej zaludnioną częścią prowincji. Dzięki urodzajnym [[gleby aluwialneMady|glebom aluwialnym]] i stosunkowo ciepłemu klimatowi rozwinęła się tu intensywna uprawa ryżu i bawełny. Doliną Wei He przebiega na zachód stara droga handlowa - [[jedwabny szlak]], wzdłuż którego przeprowadzono linię kolejową [[Zhengzhou]] - [[Xi'an]] - [[Lanzhou]]. Tu też znajdują się najważniejsze ośrodki miejskie prowincji.