Jan Janowski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
-zbędne
bardzo duże uzupełnienie
Linia 4:
|miejsce urodzenia = [[Kielce]]
|data śmierci = [[3 kwietnia]] [[1998]]
|miejsce śmierci = [[Kraków]]
|grafika =
|funkcja = [[Stronnictwo Demokratyczne|Prezes Stronnictwa Demokratycznego]]
Linia 20:
 
== Życiorys ==
Urodził się w rodzinie inteligenckiej. W czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] zatrudniony w Biurze Transportowym w [[Kraków|Krakowie]], następnie w fabryce "Kryształ" tamże.
W 1952 ukończył studia na [[Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie|Akademii Górniczo-Hutniczej]] w [[Kraków|Krakowie]]. W 1972 został [[profesor]]em tej uczelni, w latach 1987–1993 pełnił funkcję jej [[rektor]]a.
 
W 1952 ukończył studia na [[Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie|Akademii Górniczo-Hutniczej]] w [[Kraków|Krakowie]]. W 1972 został [[profesor]]em tej uczelni. W latach 1972–1978 sprawował funkcję dziekana Wydziału Metalurgii i Inżynierii Materiałowej, był jednocześnie dyrektorem Instytutu Metalurgii (1975–1978), następnie zaś prorektorem AGH (1978–1981) i kierownikiem Zakładu Wielkopiecownictwa Instytutu Metalurgii (1980–1987). W 1987 objął funkcję rektora uczelni, którą sprawował do 1993. W latach 1991–1995 zasiadał w Radzie ds. Nauki przy Prezydencie RP.
Od 1965 należał do [[Stronnictwo Demokratyczne|Stronnictwa Demokratycznego]]. W latach 1976–1991 przez cztery kadencje sprawował mandat posła na Sejm. Od 12 września 1989 do 14 grudnia 1990 zajmował stanowisko [[wicepremier]]a i ministra – kierownika Urzędu Postępu Naukowo-Technicznego i Wdrożeń w [[rząd Tadeusza Mazowieckiego|rządzie Tadeusza Mazowieckiego]]. Od 1993 do śmierci był prezesem SD.
 
Od 1965 należał do [[Stronnictwo Demokratyczne|Stronnictwa Demokratycznego]]. Sprawował wysokie i odpowiedzialne funkcje partyjne, m.in. przewodniczącego Miejskiego Komitetu SD w Krakowie (1968–1975). W latach 1969–1976 zasiadał w Centralnej Komisji Rewizyjnej SD, następnie w Prezydium Centralnego Komitetu (1976–1981). Od 1975 pozostawał prezesem Krakowskiego Komitetu SD.
Był działaczem sportowym, m.in. Międzynarodowej Federacji Koszykówki i [[Polski Komitet Olimpijski|Polskiego Komitetu Olimpijskiego]]. Odznaczony Krzyżem Komandorskim i Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]], jak również medalem ruchu olimpijskiego.
 
W 1973 objął funkcję wiceprzewodniczącego Rady Narodowej miasta Krakowa z ramienia SD, którą sprawował do końca lat 80. W latach 1976–1989 wykonywał mandat posła na Sejm PRL VII, VIII i IX kadencji. Był członkiem Komisji Spraw Zagranicznych, Nauki i Postępu Technicznego oraz Edukacji Narodowej i Młodzieży. W 1982 jako jeden z pięciu posłów SD opowiedział się przeciwko prawu zakładającemu likwidację [[NSZZ "Solidarność"]]<ref>''Rozwiązanie "Solidarności"'', w: [[Jerzy Łojek]], ''Kalendarz historyczny. Polemiczna historia Polski'', Warszawa 1996, s. 690</ref>.
Został pochowany na [[Cmentarz Rakowicki|Cmentarzu Rakowickim]].
 
W 1989 wziął udział w obradach [[Okrągły Stół (historia Polski)|okrągłego stołu]]. W tym samym roku został wybrany posłem SD z poparciem NSZZ "Solidarność", uzyskując w pierwszej turze 23,57% głosów<ref>(red. Tomasz Gąsowski), ''Wybory '89 w Krakowie: wspomnienia, relacje i dokumenty z kampanii wyborczej Małopolskiego Komitetu Obywatelskiego "Solidarność"'', "Księgarnia Akademicka", Kraków 1999, s. 133</ref>. Przez krótki okres pełnił obowiązki przewodniczącego Klubu Poselskiego SD w Sejmie X kadencji. Od 12 września 1989 do 14 grudnia 1990 zajmował stanowisko [[wicepremier]]a oraz ministra – kierownika Urzędu Postępu Naukowo-Technicznego i Wdrożeń w [[rząd Tadeusza Mazowieckiego|rządzie Tadeusza Mazowieckiego]]. Był zwolennikiem udziału SD w koalicji rządzącej, opowiadając się zarazem za zachowaniem przez partię własnego szyldu.
 
Od 1993 do śmierci pozostawał przewodniczącym Stronnictwa Demokratycznego. W [[Wybory prezydenckie w Polsce w 1995 roku|1995]] był rozważany jako kandydat SD na urząd prezydenta, jednak w związku z trudną sytuacją ugrupowania wycofał się z rozgrywki, a Stronnictwo udzieliło poparcia [[Lech Wałęsa|Lechowi Wałęsie]]. Jako prezes SD pozostawał zwolennikiem współpracy z [[Unia Wolności|Unią Wolności]] oraz niewielkimi ugrupowaniami konserwatywno-liberalnymi. W [[Wybory parlamentarne w Polsce w 1997 roku|wyborach 1997]] miał zamiar kandydować z listy krajowej Unii Wolności, jednak w związku ze złym stanem zdrowia zrezygnował z ubiegania się o mandat<ref>[[Waldemar Żebrowski]], ''Stronnictwo Demokratyczne w warunkach demokratyzacji ustroju politycznego'', Wydawnictwo Olsztyńskiej Szkoły Wyższej, Olsztyn 2003</ref>.
 
Był działaczem sportowym, m.in. Międzynarodowej Federacji Koszykówki i [[Polski Komitet Olimpijski|Polskiego Komitetu Olimpijskiego]]. Pozostawał honorowym członkiem TS "Wisła". Był członkiem oraz działaczem [[Związek Nauczycielstwa Polskiego|Związku Nauczycielstwa Polskiego]], [[Front Jedności Narodu|Frontu Jedności Narodu]] oraz [[Patriotyczny Ruch Odrodzenia Narodowego|Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego]].
 
Odznaczony [[Złoty Krzyż Zasługi|Złotym Krzyżem Zasługi]], [[Medal Komisji Edukacji Narodowej|Medalem Komisji Edukacji Narodowej]], Medalem i Odznaką Tysiąclecia Państwa Polskiego, a także Krzyżami Komandorskim i Oficerskim [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]] (1982) oraz Komandorskim z Gwiazdą (1988). Uhonorowany medalem ruchu olimpijskiego.
 
ZostałZmarł w Krakowie, został pochowany na [[Cmentarz Rakowicki|Cmentarzu Rakowickim]].
 
{{Przypisy}}
 
== Źródła ==
{{Bibliografia start}}
* ''Stronnictwo Demokratyczne w Polsce Ludowej. T. 6, Udział Stronnictwa w pracach Sejmu PRL VIII Kadencji. Cz. 1.'', Wydawnictwo "Epoka", Warszawa 1983, s. 28-29 (nota biograficzna ze zdjęciem)
* ''Encyklopedia Krakowa'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 2000, s. 336 (nota biograficzna ze zdjęciem)
* ''Kto jest kim w Polsce 1984'', Warszawa 1984, s. 330
* ''Pogrzeb prof. Jana Janowskiego'', "[[Gazeta Wyborcza]]" (Kraków) z 9 kwietnia 1998
* [http://orka.sejm.gov.pl/ArchAll2.nsf/67021600f180f322c125681600312192/c97492ee04762940c1256815004db9dd?OpenDocument Strona sejmowa posła X kadencji]
{{Bibliografia stop}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* {{Ludzie nauki|37391}}
 
{{Rząd Tadeusza Mazowieckiego}}
Linia 38 ⟶ 58:
[[Kategoria:Absolwenci Akademii Górniczo-Hutniczej]]
[[Kategoria:Doktorzy honoris causa Akademii Górniczo-Hutniczej]]
[[Kategoria:Ludzie związani z Kielcami]]
[[Kategoria:Ministrowie nauki III RP]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1944-1989)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski]]
[[Kategoria:Odznaczeni Medalem Komisji Edukacji Narodowej]]
[[Kategoria:Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi]]
[[Kategoria:Pochowani na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie]]
[[Kategoria:Politycy Stronnictwa Demokratycznego]]
Linia 49 ⟶ 70:
[[Kategoria:Posłowie z okręgu Kraków (PRL)]]
[[Kategoria:Posłowie z okręgu Kraków Podgórze (PRL)]]
[[Kategoria:Radni Rady Narodowej miasta Krakowa]]
[[Kategoria:Rektorzy AGH]]
[[Kategoria:Uczestnicy Okrągłego Stołu]]