Pour le Mérite: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Kelvin (dyskusja | edycje)
Kelvin (dyskusja | edycje)
poprawa grafiki, poprawa linków
Linia 3:
|awers = Pour le mérite Neilebock.jpg
|awers opis = klasy wojskowej
|awers 2 = Pour le Mérite cywilnyBluemax4.jpg
|awers 2 opis = klasy cywilnejwojskowej z liścmi dębu
|awers 3 = Pour le Mérite cywilny.jpg
|awers 3 opis = klasy cywilnej
|rewers =
|rewers opis =
Linia 21 ⟶ 23:
 
== Order wojskowy 1740-1918 ==
Order został ustanowiony przez [[Fryderyk II Wielki|Fryderyka Wielkiego]] w [[1740]] roku podczas wojny z Austrią jako najwyższe odznaczenie wojskowe. Wywodzi się z ustanowionego w [[1687]] przez [[elektorzy Rzeszy|kurfirstakurfürsta]] [[Brandenburgia|Brandenburgii]] i księcia [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]] [[Fryderyk I HohenzollernPruski|Fryderyka III (I)]] odznaczenia [[Ordre de la Générosité]]. Order ''Pour le Mérite'' był początkowo nadawany również za zasługi cywilne, otrzymał go m.in. [[Voltaire|Wolter]]. Dopiero od stycznia 1810 król [[Fryderyk Wilhelm III HohenzollernPruski|Fryderyk Wilhelm III]] przeznaczył ten order jedynie dla oficerów za wybitne zasługi wojskowe na polu bitwy. W 1816 liczba odznaczonych wynosiła ok. 1000, w XIX wieku sięgnęła kilku tysięcy. Król [[Wilhelm I Hohenzollern|Wilhelm I]] za kampanię [[1866]] roku zaczął nadawać wielki krzyż ''Pour le Mérite''.
[[Plik:Bluemax4.jpg|miniatur|Pour le Mérite z Liściem Dębowym]]
Order został ustanowiony przez [[Fryderyk II Wielki|Fryderyka Wielkiego]] w [[1740]] roku podczas wojny z Austrią jako najwyższe odznaczenie wojskowe. Wywodzi się z ustanowionego w [[1687]] przez [[elektorzy Rzeszy|kurfirsta]] [[Brandenburgia|Brandenburgii]] i księcia [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]] [[Fryderyk I Hohenzollern|Fryderyka III (I)]] odznaczenia [[Ordre de la Générosité]]. Order ''Pour le Mérite'' był początkowo nadawany również za zasługi cywilne, otrzymał go m.in. [[Voltaire|Wolter]]. Dopiero od stycznia 1810 król [[Fryderyk Wilhelm III Hohenzollern|Fryderyk Wilhelm III]] przeznaczył ten order jedynie dla oficerów za wybitne zasługi wojskowe na polu bitwy. W 1816 liczba odznaczonych wynosiła ok. 1000, w XIX wieku sięgnęła kilku tysięcy. Król [[Wilhelm I Hohenzollern|Wilhelm I]] za kampanię [[1866]] roku zaczął nadawać wielki krzyż ''Pour le Mérite''.
Ponieważ order można było uzyskać tylko raz, w wyjątkowych przypadkach przyznawano dodatkowo ''Eichenlaub'' (Liść dębu).
Linia 28 ⟶ 29:
 
== Klasa pokojowa ''Pour le Mérite'' ==
Oprócz orderu wojskowego, w [[1842]] roku pruski król [[Fryderyk Wilhelm IV HohenzollernPruski|Fryderyk Wilhelm IV]] ustanowił również tak zwaną klasę pokojową (''Friedensklasse'') orderu (''Pour le Mérite für Wissenschaften und Künste'' - za zasługi w dziedzinie nauki i sztuki). Otrzymał go m.in. [[Friedrich Carl von Savigny]], główny przedstawiciel [[historyczna szkoła prawa|historycznej szkoły prawa]].
 
Po I wojnie światowej, order ''Pour le Mérite'' przestał być odznaczeniem państwowym. Ponieważ warunki pokoju nie zezwalały na nadawanie orderów państwowych, grupa dotychczas odznaczonych pokojową klasą zorganizowała się w celu dalszego nadawania orderu za zasługi w dziedzinie nauki i sztuki. W 1924 zostało to zaaprobowane przez Ministerstwo Stanu i w ten sposób "półoficjalnie" orderem tym zostali odznaczeni m.in. twórcy jak [[Gerhart Hauptmann]] i [[Käthe Kollwitz]].