Narodowa Służba Wywiadowcza (Albania): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne
Linia 1:
'''Narodowa Służba Wywiadowcza''' ([[język albański|alb.]] Shërbimi Informativ Kombëtar), znana bardziej pod [[akronim]]em ShIK - [[Albania|albańska]] agencja wywiadowcza, działająca w latach 1992-1999.
 
Narodową Służbę Wywiadowczą ShIK powołał do życia parlament albański [[2 lipca]] [[1991]] (ustawa 7495), w miejsce istniejącej w okresie komunistycznym - [[Sigurimi]]. Celem agencji miało być przeciwdziałanie zagrożeniom wewnętrznym o charakterze politycznym i ochrona przedstawicieli nowych władz. Na czele ShIK stanął w 1992 [[Bashkim Gazidede]]. Według szacunków w ShIK służyło w 1996 około 3 tysięcy agentów, określanych w tym czasie jako ''pretorianie Berishy''<ref>Biljana Vankovska, Håkan Wiberg, ''Between Past and Future: Civil-military Relations in Post-communist Balkan States'', I.B.Tauris, 2002, s.56</ref>. Większość funkcjonariuszy ShIK pochodziła z północno-wschodniej części kraju, skąd pochodził ówczesny prezydent Albanii - [[Sali Berisha]]. W opinii Christophera Deliso w 1995 ShIK współpracowała z [[CIA]] w akcji zatrzymywania i deportowania islamskich radykalistów, przebywających w Albanii, w tym pochodzącego z [[Egipt]]u [[Abu Omar|Abu Omara]].<ref>Ch. Deliso, ''The coming Balkan caliphate: the threat of radical Islam to Europe and the West'', Greenwood Publishing Group, 2007, s.33.</ref>
 
W czasie zamieszek, do których doszło w Albanii wiosną 1997 ShIK miał odegrać decydującą rolę w operacji przywracania porządku na południu kraju. Kilku funkcjonariuszy zginęło w czasie ataku demonstrantów na budynek policji we [[Wlora|Wlora]] w początkach marca 1997. W dniu 14 marca 1997, kiedy fala anarchii dotarła do Tirany, patrole złożone z funkcjonariuszy ShIK patrolowały dzielnicę rządową.<ref>Ian Jeffries, ''Eastern Europe at the Turn of the Twenty-first Century: A Guide to the Economies in Transitions'', Routledge 2002, s.88</ref>
 
1 kwietnia 1997 nowy premier rządu albańskiego - [[Bashkim Fino]] oświadczył, że działalność ShIK, jako policji politycznej poprzedniego reżimu zostaje zawieszona. Do dymisji podał się dyrektor Shik - Bashkim Gazidede, jak też jego zastępca [[Bujar Rama]]. Nowym dyrektorem ShIK został [[Arben Karkini|Arbena Karkini]]. Po zwycięstwie socjalistów w wyborach w lipcu 1997, na czele ShIK stanął [[Fatos Klosi]], który także miał nadzorować restrukturyzację służ, we współpracy z grupą ekspertów z [[CIA]]. Klosi był dawnym funkcjonariuszem [[Sigurimi]], odsuniętym ze służby w 1992. Przejęcie przez niego kontroli nad ShIK odbierano w Albanii jako przejaw powrotu do służb dawnych agentów komunistycznych. W 1998 prowadzono śledztwo na temat ukrytych źródeł finansowania ShIK, w okresie rządów [[Sali Berisha|Berishy]]. Jeden z deputowanych Gramoz Pashko sugerował, że znaczna część dochodów służb mogła pochodzić z działalności przestępczej, w tym z przemytu.
 
Po zakończeniu procesu restrukturyzacji w listopadzie 1999 Narodowa Służba Wywiadowcza została przemianowana na Państwową Służbę Wywiadowczą (Shërbimi Informativ Shtetëror ShISh).