Bitwa pod Penangiem: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
ulepszenia |
poprawki i uzup. |
||
Linia 14:
|dowódca1 = nieznani
|dowódca2 = [[Karl von Müller]]
|siły1 = 1 [[krążownik
|siły2 = 1 [[krążownik lekki]]
|straty1 = 1 krążownik
|straty2 =
}}
{{Bitwy morskie 1WŚ}}
'''Bitwa pod Penang''' miała miejsce [[28 października]] [[1914]] podczas [[I wojna światowa|I wojny światowej]]. Niemiecki krążownik lekki [[SMS Emden (1909)|SMS "Emden"]] wtargnął do portu na wyspie [[Penang (wyspa)|Penang]] leżącej w [[Cieśnina Malakka|Cieśninie Malakka]] i zatopił dwa
== Tło bitwy ==
W czasie I wojny światowej [[Penang (wyspa)|Penang]] był częścią [[Kolonia (geografia polityczna)|koloni]] brytyjskiej [[Straits Settlements]]. Penang jest wyspą leżącą w niewielkiej odległości od zachodniego wybrzeża [[Malezja|Malezji]] (w tamtym czasie nazywanej [[Malaje|Malajami]]). Głównym miastem na Penang jest [[George Town]], które położone jest nad zatoką. W początkowym okresie wojny była ona intensywnie wykorzystywana przez alianckie okręty i statki.
Krótko po wybuchu wojny [[Niemiecka Eskadra Wschodnioazjatycka]] opuściła swoją chińską bazę w Tsingtao ([[Qingdao]]) i skierowała się na wschód, do Niemiec, ale [[SMS Emden (1909)|"Emden"]] dowodzony przez komandora podporucznika [[Karl von Müller|Karla von Müllera]] został wysłany na samodzielną misję [[rajder|rajderską]].
W składzie okrętów ochraniających żeglugę i poszukujących niemieckich rajderów znajdował się między innymi rosyjski niewielki krążownik lekki "[[Żemczug]]", oddany do dyspozycji sojuszniczej eskadry działającej w południowo-wschodniej Azji. Był on starszy od niemieckiego okrętu i nieco mniejszy oraz słabiej opancerzony, mimo to dysponujący nawet nieco silniejszym uzbrojeniem (8 lepiej rozmieszczonych dział 120 mm wobec 10 dział 105 mm; oba okręty były z konstrukcyjnego punktu widzenia [[krążownik pancernopokładowy|krążownikami pancernopokładowymi]]). Jego dowódca, komandor porucznik baron I. Czerkasow, jednak nie przedsiębrał należytych środków ostrożności i nie wymagał tego od załogi, a ponadto wysyłał co jakiś czas przez radio nieszyfrowane i możliwe do przechwycenia informacje o swojej pozycji do krążownika "[[Askold]]"<ref name=mk>W.W. Chromow (op.cit.)</ref>. Co gorsza, po zawinięciu do George Town, załoga przystąpiła do czyszczenia 13 z 16 kotłów okrętu, a pod parą pozostawał tylko jeden, co nie zapewniało pracy wszystkich mechanizmów pomocniczych, m.in. dostarczania amunicji z komór, nie wystawiono też wystarczających [[wachta|wacht]]. Sam dowódca z kolei wieczorem 27 października zszedł na ląd do hotelu, aby spotkać się z żoną, którą informował o postojach okrętu<ref name=mk/>.
== Przebieg bitwy ==
Wczesnym rankiem [[28 października]] [[1914]] "Emden" przypłynął pod [[George Town]] i zaatakował okręty stojące w zatoce. Komandor von Müller, poprzez dodanie fałszywego czwartego komina, zakamuflował swój okręt na brytyjski krążownik. Pomimo braku odpowiedzi na sygnały z niszczyciela patrolującego przed portem, nie podniesiono alarmu<ref name=mk/>. Dopiero po wpłynięciu do zatoki Müller podniósł banderę niemiecką
== Po bitwie ==
Dowódca rosyjskiego krążownika, baron Czerkasow, który zszedł na noc z okrętu, został 11 września 1915 skazany przez sąd wojenny za zaniedbania na 3 i pół roku więzienia, degradację i wydalenie ze służby. Skazany został także na półtora roku więzienia jego zastępca, starszy oficer kapitan Kulibin, który pozostał na okręcie w noc jego zatopienia. Car jednak zmienił wyroki na skierowanie na front w stopniu marynarza (obaj później odznaczyli się w walkach, byli dekorowani [[Krzyż Zasługi Wojskowego orderu Świętego Jerzego|krzyżami św. Jerzego]] i awansowali)<ref name=mk/>.
"Emden" kontynuował swoją rajderską misję jeszcze przez kilka kolejnych tygodni, do momentu zatopienia go przez australiski krążownik [[HMAS Sydney (1913)|HMAS "Sydney"]] w [[Bitwa koło Wysp Kokosowych|bitwie koło Wysp Kokosowych]].
{{Przypisy}}
== Bibliografia ==
{{Bibliografia start}}
* {{cytuj książkę | nazwisko=Strumph Wojtkiewicz | imię=Stanisław | tytuł=Korsarze Wilhelma II | wydanie=1 | wydawca=Wydawnictwo MON | miejsce=Warszawa | seria=Sensacje XX wieku | rok=1965 | strony=44-54 | isbn= | język=pl}}
*{{lang|ru}} W.W. Chromow (В.В. Хромов), ''Kriejsiera tipa "Żemczug"'' (''Крейсера типа «Жемчуг»''), Morskaja Kollekcja 1/2005
{{Bibliografia stop}}
| |||