Dytyramb: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Wspomagane przez robota ujednoznacznienie: Przegląd zagadnień z zakresu literatury - Zmieniono link(i) Wikipedia:Skarbnica Wikipedii/Przegląd zagadnień z zakresu literatury; zmiany kosmetyczne |
poprawa linków do przek., WP:SK, -przegląd |
||
Linia 1:
'''Dytyramb''' ({{greka|διθύραμβος}} ''dithyrambos'') – [[oda (literatura)|oda]] lub [[pieśń (gatunek literacki)|pieśń]] pochwalna o charakterze patetycznym, wzniosłym, niekiedy tragicznym; z czasem nabrał cech patetycznej [[poezja|poezji]] emocjonalnej. Współcześnie występuje zarówno w tonacji poważnej, jak i [[parodia|parodystycznej]]
== Dytyramb w literaturze starożytnej ==
Dytyramb był w greckiej [[liryka|liryce chóralnej]] pieśnią pochwalną na cześć [[Dionizos]]a, opiewającą jego cierpienia i radości, patetyczną, a zarazem pełną entuzjazmu, śpiewaną podczas świąt dionizyjskich przez chór. Prawdopodobnie w przebraniu kozłów-satyrów przy akompaniamencie [[Aulos (muzyka)|aulosu]], w połączeniu z tańcami wokół ołtarza.
Gatunkiem poezji artystycznej uczynił dytyramb [[Arion|Arion z Koryntu]] (ok. 600 p.n.e.), który ustalił także sposób jego wykonywania. Wprowadzenie [[solo|śpiewów solowych]] i wzrastająca rola [[koryfeusz]]a [[chór]]u sprzyjały krystalizowaniu się w obrębie dytyrambu formy dramatycznej; stąd przypuszcza się, że z dytyrambu wyrosły zarówno tragedia, jak i komedia. Rozkwit gatunku przypada na IV-V w. p.n.e. ([[Lasos z Hermiony]], [[Symonides|Simonides z Keos]], [[Bakchylides]], [[Pindar]]). W następnych stuleciach uległ on konwencjonalizacji i schematyzacji, równocześnie zaś [[muzyka]] wzięła w nim górę nad słowem poetyckim.
== Zobacz też ==
* [[pean (muzyka)|pean]]
|