Unia Demokratyczna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WP:SK, drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
dr red.
Linia 13:
|adres siedziby =
}}
 
'''Unia Demokratyczna''' ('''UD''') – [[polska]] [[partia polityczna]] o charakterze [[centrum (opcja polityczna)|centrowym]], powstała z inicjatywy [[Tadeusz Mazowiecki|Tadeusza Mazowieckiego]], działająca w latach 1991–1994.
 
Linia 20 ⟶ 19:
Unia Demokratyczna została powołana jako jednolite ugrupowanie po [[wybory prezydenckie w Polsce w 1990 roku|wyborach prezydenckich w 1990]] przez wywodzące się z [[Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność"|"Solidarności"]] środowiska wspierające kandydaturę premiera [[Tadeusz Mazowiecki|Tadeusza Mazowieckiego]], który przegrał w pierwszej turze z [[Lech Wałęsa|Lechem Wałęsą]] i [[Stanisław Tymiński|Stanem Tymińskim]].
 
Trzon organizacyjny stworzyły struktury komitetu wyborczego byłego premiera, do których dołączyły [[Forum Prawicy Demokratycznej]] (z którego wyłamała się niewielka grupa, tworząc [[Koalicja Republikańska|Koalicję Republikańską]]) oraz [[Ruch Obywatelski Akcja Demokratyczna]] (z którego odszedł [[Zbigniew Bujak]], powołując [[Ruch Demokratyczno-Społeczny]]). Przewodniczącym ugrupowania został Tadeusz Mazowiecki, który po przegranych wyborach zrezygnował z funkcji premiera. Funkcję tę sprawował przez cały okres działalności partii. Kongres zjednoczeniowy odbył się w maju [[1991]]. UD stała się partią politycznego centrum, skupiającą polityków postsolidarnościowych o szerokim spectrum politycznych poglądów od lewicowo-socjaldemokratycznych, przez socjalliberalne i [[chrześcijańska demokracja|chadeckie]] po liberalno-chrześcijańskie i [[konserwatyzm|konserwatywne]].
 
=== Wybory 1991 ===
W [[wybory parlamentarne w Polsce w 1991 roku|wyborach parlamentarnych]] w [[1991]] Unia Demokratyczna zajęła pierwsze miejsce z wynikiem 12,3%. W wyniku niewielkiej przewagi nad kolejnymi komitetami, rozdrobnienia na ówczesnej scenie politycznej i stosowania jako przelicznika [[Metoda Hare'a-Niemeyera|metody Hare-Niemeyera]] UD zdobyła jedynie 62 mandaty (o dwa więcej od [[Sojusz Lewicy Demokratycznej|SLD]]), przy czym o jeden z nich na skutek nieprecyzyjnych przepisów ordynacji wyborczej przez parę miesięcy trwał spór z [[Chrześcijańska Demokracja (koalicja)|Chrześcijańską Demokracją]]. W [[Senat Rzeczypospolitej Polskiej|Senacie]] I kadencji znalazło się 21 przedstawicieli UD, wkrótce dołączyło do nich dwóch senatorów niezależnych.
 
Na skutek dojścia do porozumienia przez kilka ugrupowań prawicowych politycy zwycięskiej partii nie znaleźli się w [[Prezydium Sejmu]] ani [[Prezydium Senatu]], a powierzona przez ówczesnego [[Prezydent RPRzeczypospolitej Polskiej|Prezydenta]] [[Lech Wałęsa|Lecha Wałęsę]] [[Bronisław Geremek|Bronisławowi Geremkowi]] misja sformowania rządu zakończyła się niepowodzeniem. UD znalazła się w opozycji do [[rząd Jana Olszewskiego|rządu Jana Olszewskiego]]. Wkrótce rozpoczęła bliską współpracę z [[Kongres Liberalno-Demokratyczny|Kongresem Liberalno-Demokratycznym]] i [[Polski Program Gospodarczy|Polskim Programem Gospodarczym]], tworząc tzw. małą koalicję.
 
=== Rząd Hanny Suchockiej ===
Po odwołaniu gabinetu [[Jan Olszewski|Jana Olszewskiego]] i nieudanej próbie stworzenia rządu przez [[Waldemar Pawlak|Waldemara Pawlaka]] prezydent powołał nową [[Rada Ministrów w Polsce|Radę Ministrów]] pod kierownictwem posłanki Unii Demokratycznej, [[Hanna Suchocka|Hanny Suchockiej]]. W skład [[rząd Hanny Suchockiej|rządu]] poza Unią Demokratyczna i [[Kongres Liberalno-Demokratyczny|KLD]] weszły niewielkie ugrupowania centroprawicowe ([[Partia Chrześcijańskich Demokratów|PChD]] i [[Stronnictwo Ludowo-Chrześcijańskie|SLCh]]), a także partie prawicy narodowej ([[Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe|ZChN]] i [[Polskie Stronnictwo Ludowe - Porozumienie Ludowe|PSL-PL]]). Nieznaczną większość w Sejmie zapewniało początkowo poparcie m.in. posłów "Solidarności" i małych kół poselskich.
 
Jesienią 1992 część działaczy tworzących w ramach UD Frakcję Prawicy Demokratycznej na czele z [[Aleksander Hall|Aleksandrem Hallem]] (w tym sześciu posłów) opuściło partię, tworząc [[Partia Konserwatywna (polska)|Partię Konserwatywną]]. Tym samym klub poselski Unii Demokratycznej przestał być największą frakcją w Sejmie, ustępując miejsca [[Sojusz Lewicy Demokratycznej|Sojuszowi Lewicy Demokratycznej]].
 
29 maja 1993 Sejm uchwalił głosami m.in. [[Sojusz Lewicy Demokratycznej|SLD]], [[Polskie Stronnictwo Ludowe|PSL]], [[Konfederacja Polski Niepodległej|KPN]], [[Porozumienie Centrum|PC]], [[Ruch dla Rzeczypospolitej|RdR]] i części posłów NSZZ "S" [[wotum nieufności]] dla rządu Hanny Suchockiej. [[Lech Wałęsa]], nie przyjmując dymisji rządu, rozwiązał parlament.
Linia 40 ⟶ 39:
 
=== Zjednoczenie z KLD ===
W 1994 UD połączyła się z [[Kongres Liberalno-Demokratyczny|Kongresem Liberalno-Demokratycznym]]. W wyniku fuzji powstały partia i [[Klub (parlament)|klub parlamentarny]] o nazwie [[Unia Wolności]].
 
== Źródła ==
* {{Cytuj książkę | nazwisko=Paszkiewicz | imię=Krystyna | autor=Krystyna Paszkiewicz | autor link= | inni= | tytuł=Partie i koalicje polityczne III Rzeczypospolitej | data=2000 | wydawca=Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego | miejsce=Wrocław | isbn = 8322920512 | strony=}}
 
[[Kategoria:Partie i ugrupowania III RP]]