Darwinizm społeczny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Xqbot (dyskusja | edycje)
m robot poprawia: fi:Sosiaalidarvinismi
Zmiana tresci
Linia 1:
'''Darwinizm społeczny''' (socjodarwinizm) – pogląd w [[socjologia|socjologii]] i myśli społecznej wedle którego życie społeczne opiera się na walce między jednostkami, rasami czy narodami w podobny sposób jak ujmuje to [[Ewolucja|teoria ewolucji]] [[Charles Darwin|Darwina]]. Pod tą nazwą często rozumie się różnego typu poglądy w socjologii, zwłaszcza spotykane u różnych myślicieli w [[XIX wiek]]u, którzy często opacznie interpretowali teorię ewolucji. Forsowany był przez zwolenników [[postęp społeczny|postępu społecznego]]. Wykorzystywany był też dla przedstawiania własnego narodu jako wyższego na początku [[XX wiek]]u (np. przez polityków [[Niemcy|niemieckich]] dlajako rozwiązaniaideologiczne uzasadnienie działań zmierzających do unicestwienia narodu żydowskiego (zob. [[endlösung|kwestii żydowskiej]])).
 
Najbardziej rzetelną adaptacją osiągnięć teorii ewolucji na gruncie społecznym był darwinizm społeczny w wydaniu [[Herbert Spencer|Herberta Spencera]] i idącego tym tropem nurtu amerykańskiego ewolucyjnego naturalizmu [[William Graham Sumner|Wiliama Grahama Sumnera]], mieszczącego się w nurcie klasycznego [[liberalizm]]u. Sumner twierdził, że prawa natury obowiązują w społeczeństwie i faktu tego nie da się zmienić dekretami reformatorów. W wyniku uczciwej konkurencji najlepiej przystosowani, najskuteczniej wydzierający przyrodzie bogactwa i oferujący je innym ludziom, będą osiągali sukces, a ludzie nieskuteczni i leniwi będą skazani na biedę. Ci którzy będą próbowali zmienić ten stan rzeczy, będą w istocie uprzywilejowywać nieskuteczność, a prześladować najbardziej wartościowe jednostki, zmuszając je do dźwigania balastu gorzej przystosowanych. Według Sumnera ludzie mają prawo do poszukiwania szczęścia, a nie do gwarancji jego osiągnięcia ze strony innych. Państwo powinno pozostać neutralne, podobnie jak neutralna jest natura, powinno więc jedynie chronić warunki uczciwej konkurencji, a nie wpływać na jej wynik.