Trzecia Era: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
RibotBOT (dyskusja | edycje)
AldraW (dyskusja | edycje)
Linia 13:
 
== Kalendarium Trzeciej Ery<ref>Kalendarium to oparte jest na tekście ''Kroniki Lat'', ''Dodatku B'' do trzeciego tomu ''[[Władca Pierścieni|Władcy pierścieni]]''. Ewentualne zmiany na podstawie odnotowane w przypisach.</ref> ==
'''2 rok''' [[Isildur]], syn [[Elendil]]a, umieszcza sadzonkę [[Białe Drzewo|Białego Drzewa]] w [[Minas Tirith|Minas Anor]]; władzę nad [[Gondor|Południowym Królestwem]] przekazuje bratankowi [[Meneldil]]owi. [[Bitwa na polach Gladden]] – śmierć Isildura i zaginięcie [[Jedyny Pierścień|Jedynego Pierścienia]] w wodach [[Anduina|Anduiny]].
 
'''2 rok''' [[Isildur]], syn [[Elendil]]a, umieszcza sadzonkę [[Białe Drzewo|Białego Drzewa]] w [[Minas Anor]]; władzę nad [[Gondor|Południowym Królestwem]] przekazuje bratankowi [[Meneldil]]owi. [[Bitwa na polach Gladden]] – śmierć Isildura i zaginięcie [[Jedyny Pierścień|Jedynego Pierścienia]] w wodach [[Anduina|Anduiny]].
 
'''3 rok''' [[Ohtar]] przynosi resztki miecza [[Narsil]]a do [[Rivendell|Imladris]](później nazwane Rivendell).
Linia 20 ⟶ 19:
'''10 rok''' [[Valandil (król Arnoru)|Valandil]], syn Isildura, zostaje [[Królowie Arnoru|królem Arnoru]].
'''109 rok''' [[Elrond]] poślubia [[CelebrianaCelebríana|Celebrianę]], córkę [[Celeborn]]a i [[Galadriela|Galadrieli]].
 
'''130 rok''' Narodziny synów Elronda, [[Elladan i Elrohir|Elladana]]a i [[Elladan i Elrohir|Elrohira]]a.
 
'''241 rok''' Narodziny [[Arwena|Arweny Undómiel]].
 
'''420 rok''' [[Królowie Gondoru|Król]] [[Gondor]]u [[Ostoher]] odbudowuje [[Minas Tirith|Minas Anor]].
 
'''490 rok''' Pierwszy najazd [[Easterlingowie|Easterlingów]] na Gondor.
Linia 42 ⟶ 41:
'''936 rok''' Eärnil I ginie na morzu podczas sztormu.
 
'''1015 rok''' Król Gondoru [[Ciryandil]], syn Eärnila, ginie podczas oblężenia Umbaru, zabity przez najeźdźców z [[HaradHaradwaith|Haradu]]u.
 
'''1050 rok''' [[Hyarmendacil I]], syn Ciryandila, podbija Harad. Gondor osiąga szczyt swej potęgi. Mniej więcej w tym czasie cień pada na Wielką Zieloną Puszczę, która zaczyna być nazywana [[Mroczna Puszcza|Mroczną Puszczą]]. W związku z przybyciem [[Harfootowie|Harfootów]] do [[Eriador]]u po raz pierwszy w źródłach pojawia się wzmianka o [[Hobbit (rasa)|hobbitach]].
Linia 52 ⟶ 51:
'''ok. 1150 roku''' [[Fallohidzi]] pojawiają się w Eriadorze. [[Stoorowie]] przekraczają [[Przełęcz Czerwonego Rogu]] i osiedlają się na obszarze tzw. Klin (między rzekami [[Bruinen]] a [[Mitheithel]]) oraz w [[Dunland]]zie.
 
''' ok. 1300 roku''' Zaczynają się znowu mnożyć siły zła. [[Ork]]owie coraz liczniej panoszą się w [[Góry Mgliste|Górach Mglistych]] i atakują [[Krasnolud (Śródziemie)|krasnoludów]]. Ponownie pojawiają się w Środziemiu [[Upiory Pierścienia]]. Powstaje królestwo [[Angmar]]u, załozone przez [[WódzCzarnoksiężnik Nazgûliz Angmaru|Wodza Nazgûli]] nazywanego Czarnoksiężnikiem. Hobbici wędrują dalej na zachód, wielu osiedla się w [[Bree]].
 
'''1356 rok''' [[Królowie Arthedainu|Król]] Arthedainu [[Argeleb I]], syn [[Malvegil]]a, ginie w wojnie z Rhudaurem i Angmarem. W tym mniej więcej czasie Stoorowie opuszczają Klin, a część z nich powraca do [[Rhovanion|Dzikich Krajów]].
Linia 58 ⟶ 57:
'''1409 rok''' Czarnoksiężnik Angmaru napada na Arthedain. Śmierć króla [[Arveleg I|Arvalega I]], syna Argeleba, i zniszczenie wieża [[Amon Sûl]]. Obrona [[Fornost]]u i [[Kurhany (Śródziemie)|Tyrn Gortad]] przez [[Araphor]]a.
 
'''1432 rok''' Umiera król Gondoru, [[Valacar]], rozpoczyna się wojna domowa, [[Wydarzenia z historii Śródziemia#Waśń Rodzinna|Waśń Rodzinna]].
 
'''1437 rok''' [[Eldacar (król Gondoru)|Eldacar]], syn Valacara, zostaje pokonany przez buntowników, którzy zdobywają [[Osgiliath]]. Wtedy to ginie najważniejszy [[palantír]], [[Palantír|Kryształ Osgiliath]]. Eldacar ucieka do [[Rhovanion]]u, torm objemuje [[Castamir|Castamir Samozwaniec]].
 
'''1447 rok''' [[Wydarzenia z historii Śródziemia#Bitwa u brodów na Erui|Bitwa]] u [[Brody na Erui|brodów]] na [[Erui]]. Eldacar powraca na tron, obalając Castamira Samozwańca. Oblężenie [[Pelargir]]u.
 
'''1448 rok'''. Buntownicy wymykają się z Pelargiru i zajmują Umbar, stając się [[Korsarze z Umbaru|Korsarzami]].
Linia 70 ⟶ 69:
'''1551 rok''' [[Hyarmendacil II]], syn Aldamira, gromi Haradrimów.
 
'''1601 rok''' Wielu hobbitów opuszcza Bree, zaś król [[Argeleb II]], syn Araphora, daje im ziemię za [[BrandywinaBaranduina|Brandywiną]], późniejszy [[Shire (Śródziemie)|Shire]].
 
'''ok. 1630 roku''' Stoorowie z Dunlandu dołączają do swoich pobratymców.
Linia 76 ⟶ 75:
'''1634 rok''' Korsarze napadają i zdobywają Pelargir. W walce z nimi ginie król [[Minardil]], syn Hyarmendacila.
 
'''1636 rok''' [[Wydarzenia z historii Śródziemia#Wielki Mór|Wielki Mór]] spada na Gondor. Umierają król [[Telemnar]], syn Minardila i jego dzieci. W Minas Anor usycha Białe Drzewo. Zaraza rozprzestrzenia się na północ i zachód; duże obszary Eriadoru pustoszeją. Hobbitom za Brandywiną udaje się przetrwać chorobę, ale i pośród nich straty są wysokie.
 
'''1640 rok''' Król Gondoru [[Tarondor (król Gondoru)|Tarondor]], bratanek Telemnara, przenosi stolicę do Minas Arnor i zasadza tam nowy szczep Białego Drzewa. Osgiliath zaczyna popadać w ruinę. Gondor przestaje pilnować Mordoru.
Linia 84 ⟶ 83:
'''1851 rok''' Gondor zaczynają najeżdżać [[Woźnicy]].
 
'''1856 rok''' Utrata wschodnich prowincji Gondoru prócz [[Ithilien]]. Król [[Narmacil II]], syn Telumehtara, ginie w [[bitwaWydarzenia z historii Śródziemia#Bitwa na Równinach|bitwie na Równinach]].
 
'''1899 rok''' W [[Wydarzenia z historii Śródziemia#Bitwa na Dagorlad (1899)|bitwie]] na [[Dagorlad]] król [[Calimehtar (król Gondoru)|Calimehtar]], syn Narmacila, gromi Woźników.
 
'''1900 rok''' Calimehtar buduje w Mins Anor [[Biała Wieża|Białą Wieżę]].
Linia 92 ⟶ 91:
'''1940 rok''' Ponowne nawiązanie kontaktów między Gondorem i Arthedainem oraz zawarcie sojuszu. [[Arvedui]], syn [[Araphant]]a króla Arthedainu, poślubia [[Fíriel (córka Ondohera)|Fíriel]], córkę [[Ondoher]]a z Gondoru.
 
'''1944 rok''' Ondoher wraz z synami ginie w [[Wydarzenia z historii Śródziemia#Bitwa na Dagorlad (1944)|bitwie]] na Dagorlad z Woźnikami, ale [[Eärnil II|Eärnil]] zwycięża ostatecznie nieprzyjaciół w [[Wydarzenia z historii Śródziemia#Bitwa o Obóz|Bitwie o Obóz]]. Arvedui domaga się dla siebie korony Gondoru. Jego pretensje zostają odrzucone przez [[Rada Gondoru|radę królestwa]].
 
'''1945 rok''' Na tronie Gondoru zasiada [[Eärnil II]].
Linia 98 ⟶ 97:
'''1974 rok''' Koniec [[Arthedain|Królestwa Północy]]. Czarnoksiężnik podbija Arthedain i zdobywa Fornost. Król Arvedui ucieka na północ.
 
'''1975 rok''' Arvedui tonie w [[Zatoka Forochel|Zatoce Forochel]]; przepadają [[palantirPalantír|palantiry]]y [[Kryształ AnnúminasPalantír|Annúminas]] i [[Kryształ Amon SûlPalantír|Amon Sûl]]. [[Eärnur]], syn Eärnila, przypływa z flotą Gondoru do [[Lindon]]u. Czarnoksiężnik przegrywa [[Wydarzenia z historii Śródziemia#Bitwa pod Fornostem|bitwę o Fornost]], a osaczony na [[Wrzosowiska Etten|Ettenmoors]] umyka z północy. Upadek królestwa Angmaru.
 
'''1976 rok''' [[Aranarth]] zostaje [[Wodzowie Dúnedainów|Wodzem Dúnedainów Północy]]. Dziedziczne skarby królów Arnoru ([[Narsil]], [[Pierścień Barahira]], [[Berło Annúminas]]) oddane zostają na przechowanie Elrondowi.
Linia 110 ⟶ 109:
'''1981 rok''' Ginie [[Náin I]], syn Durina. Krasnoludowie opuszczają Morię. Wielu [[Elfy Leśne|Elfów Leśnych]] uchodzi z [[Lothlórien]] na południe. zaginięcie [[Amroth]]a i [[Nimrodel]].
 
'''1999 rok''' [[Thráin I]], syn Náina, przybywa z [[Plemię Durina|plemieniem]] do [[EreborSamotna Góra|Ereboru]]u i zakłada Królestwo pod Górą.
 
'''2000 rok''' Nazgûle opuszczają Mordor i oblegają [[Minas Morgul|Minas Ithil]].
 
'''2002 rok''' Upadek Minas Ithil, zwanej odtąd [[Minas Morgul]]. Nazgûle przechwytują [[Kryształ Ithilu|palantír]].
 
'''2043 rok''' Eärnur zostaje królem Gondoru. Wódz Nazgûle wyzywa go na pojedynek.
 
'''2050 rok''' Wyzwanie ponowione. Eärnur jedzie pod bramy Minas Morgul, by już nie powrócić. [[Mardil]] staje się pierwszym [[NamiestnikNamiestnicy Gondoru|Namiestnikiem]] rządzącym królestwem „do powrotu króla”.
 
'''2060 rok''' Rośnie potęga Dol Guldur. Mędrcy obawiają się, że [[Sauron]] powrócił do Śródziemia
 
'''2063 rok''' [[Gandalf (czarodziej)|Gandalf]] udaje się do Dol Guldur. Sauron ucieka i chroni się na wschodzie. Rozpoczyna się [[Wydarzenia z historii Śródziemia#Niespokojny Pokój|Niespokojny Pokój]]. Nazgûle zaszywają się w Minas Morgul.
 
'''2210 rok''' [[Thorin I]], syn Thráina, opuszcza Erebor i udaje się na północ w [[Ered Mithrin|Góry Szare]], gdzie gromadzą się najliczniej członkowie plemienia [[Durin]]a.
Linia 130 ⟶ 129:
'''2460 rok''' Koniec Niespokojnego Pokoju. Potężniejszy niż przedtem Sauron powraca do Dol Guldur.
 
'''2463 rok''' Powstaje [[Biała Rada]]. Mniej więcej w tym czasie [[Déagol]] znajduje [[Jedyny Pierścień]] i zostaje zamordowany przez [[SméagolGollum|Sméagola]]a, który zabiera Pierścień.
 
'''2470 rok''' W okolicach tego roku [[Gollum|Sméagol-Gollum]] chroni się we wnętrzu Gór Mglistych.
 
'''2475 rok'''. Po okresie spokoju kolejny najazd na Gondor. Ostateczne zniszczenie Osgiliath i kamiennego mostu. [[Uruk-hai]] zostają jedank pokonani przez [[Boromir (namiestnik Gondoru)|BoromirBoromira]]a, syna [[Denethor I|Denethora I]].
 
'''ok. 2480 roku''' Orkowie w tajemnicy zaczynają budować warownie w Górach Mglistych. Sauron zaludnia Morię swymi podwładnymi.
Linia 160 ⟶ 159:
'''2740 rok''' Orkowie znowu podejmują napaści na [[Eriador]].
 
'''2747 rok''' [[Bandobras "Bullroarer" Tuk|Bandobras Tuk]] pokonuje hordę orków w [[Północna Ćwiartka|Ćwiartce Północnej]], w [[Bitwa na Zielonych Polach|bitwie na Zielonych Polach]].
 
'''2758 rok''' Rohan, zaatakowany z zachodu i wschodu, zostaje zdobyty przez [[DunlendingowieDunland|Dunlendingów]] i Easterlingów. Król Rohanu [[Helm Żelaznoręki]] chroni się w [[Helmowy Jar|Helmowym Jarze]]. [[Wulf]] zdobywa Edoras. Flota [[Korsarze z Umbaru|korsarska]] napada na Gondor.
 
'''lata 2758-2759''' Przychodzi [[Wydarzenia z historii Śródziemia#Długa Zima|Długa Zima]]. Wysoka śmiertelność wśród ludności Eriadoru i Rohanu. Gandalf spieszy z pomocą mieszkańcom Shire'u.
 
'''2759 rok''' Śmierć Helma. [[Fréaláf]], jego siostrzeniec, pokonuje Wulfa i daje początek drugiej dynastii królów [[Rohan (Środziemie)|Marchii]]. [[Saruman]] osiedla się w [[Isengard]]zie.
Linia 170 ⟶ 169:
'''2770 rok''' Smok [[Smaug]] atakuje Erebor. [[Dal (Śródziemie)|Dale]] zostaje przez niego zniszczone. Thrór ucieka z synem [[Thráin II|Thráinem]] i garstką współplemieńców na południe.
 
'''2790 rok'''. Thrór zabity przez [[Azog]]a, wodza orków z Morii. Krasnoludowie szykują się do odwetu . Rodzi się [[Gerontius Stary Tuk|Gerontius]], później znany jako Stary Tuk.
 
'''2793 rok''' Początek [[Wydarzenia z historii Śródziemia#Wojna krasnoludów z orkami|wojny]] między orkami i krasnoludami.
 
'''2799 rok''' [[Bitwa w dolinie Azanulbizar|Bitwa w Nanduhirion]] u wschodniej bramy Morii i zwycięstwo krasnoludów. [[Dáin II Żelazna Stopa|Dáin Żelazna Stopa]] zabija Azoga i powraca w Żelazne Wzgórza. [[Thráin II]] wraz z synem [[Thorin II Dębowa Tarcza|Throinem]] wędrują na zachód.
Linia 178 ⟶ 177:
'''lata 2800-2864'''. Orkowie z Gór Mglistych nękają Rohan i Gondor. W starciu z nimi ginie król [[Walda]].
 
'''2802 rok''' Thráin II osiedla się w [[Góry Błękitne (Śródziemie)|Ered Luin]].
 
'''2841 rok''' Thráin II udaje się do Ereboru, ale przez cały czas prześladują go słudzy Saurona.
Linia 190 ⟶ 189:
'''2872 rok''' W Gondorze umiera namiestnik [[Belecthor II]]. Usycha Białe Drzewo i nie udaje się odnaleźć sadzonki, pozostawione więc zostaje [[Martwe Drzewo]]<ref>W ''Dodatkach'' do ''Władcy pierścieni'' (w dwóch różnych miejscach) podaje się odmienne daty śmierci: '''2872''' i '''2852''' rok (ta datę podaje ''Kronika Lat'') . Ostatecznie na korzyść drugiej z tych dat przemawia zapiska z tomu XII ''[[Historia Śródziemia|Historii Śródziemia]]''.</ref>.
 
'''2885 rok''' [[Haradrimowie]], podjudzani przez emisariuszy Saurona, przekraczają [[Poros (Śródziemie)|Poros]] i atakują Gondor. W zwycięskiej [[Wydarzenia z historii Śródziemia#Bitwa u brodów na Porosie|bitwie]] z najeźdźcami giną synowie króla Rohanu [[Folcwine|Folcwine'a]].
 
''' 22 września 2890 rok''' W Shire przychodzi na świat [[Bilbo Baggins|Bilbo]], syn [[Bungo Baggins|Bunga Bagginsa]] i [[Belladonna TukBaggins|Belladonny Tuk]].
 
'''2901 rok''' Wypady Uruk-hai z Mordoru powodują, że większość mieszkańców opuszcza [[Ithilien]]. Powstaje sekretny schron [[Henneth Annûn]].
Linia 198 ⟶ 197:
'''2907 rok''' Narodziny [[Gilraena|Gilraeny]], matki [[Aragorn|Aragorna II]].
 
'''2911 rok''' [[Wydarzenia z historii Śródziemia#Sroga Zima|Sroga Zima]]. Zamarza Brandywina i inne rzeki. Z północy atakują Eriador białe wilki.
 
'''2912 rok''' Wielka powódź pustoszy [[Enedwaith]] i [[Minhiriath]]. Zrujnowany [[Tharbad]] zostaje porzucony przez mieszkańców.
Linia 231 ⟶ 230:
wobec Gandalfa, każe śledzić każde jego poruszenie i odkrywa zainteresowanie czarodzieja Shirem. Wkrótce słudzy Sarumana pojawiają się w Bree oraz w Ćwiartce Południowej.
 
'''2954 rok''' [[Góra Przeznaczenia|Orodruina]] znowu zaczyna płonąć. Ostatni mieszkańcy Ithilien uciekają na drugi brzeg Anduiny.
 
''' lata 2957-2980'''. Aragorn w nieustannych podróżach i sekretnych misjach przeciw Sauronowi. Incognito służy w Rohanie Thenglowi, a w Gondorze Ecthelionowi II.
Linia 241 ⟶ 240:
'''2977 rok''' [[Bain]], syn Barda, zostaje królem Dale.
 
'''2978 rok''' Narodziny [[Boromir (brat Faramira)|Boromir]]a, starszego syna Denethora II.
 
'''2980 rok''' Aragorn odwiedza Lothlórien i spotyka się z Arweną, której daje pierścień Barahira, po czym oboje na wzgórzu [[Cerin Amroth]] przysięgają sobie wierność. W okolicach tego roku Gollum dociera do granic Mordoru i zawiera znajomość z [[Szeloba|Szelobą]]. Théoden zostaje królem Rohanu.
 
'''2983 rok''' Przychodzi na świat młodszy syn Denethora II, [[Faramir (brat Boromira)|Faramir]]. Narodziny [[Samwise Gamgee|Samwise'a]], jednego z synów [[Hamfast Gamgee|Hamfasta Gamgee]] i [[BellaLista Goodchildhobbitów#B|Belli Goodchild]].
 
'''2984 rok''' Śmierć Ectheliona II. Namiestnikiem Gondoru zostaje Denethor II.
Linia 259 ⟶ 258:
'''2995 rok''' Narodziny [[Éowina|Éowiny]], Pani Rohanu.
 
'''ok. 3000 roku''' Wydłuża się cień Mordoru. Saruman ośmiela się skorzystać z [[Kryształ OrthankuPalantír|palantíru]] [[Orthank]]u, ale zostaje zniewolony przez Saurona, który włada [[Kryształ IthiluPalantír|Kryształem Ithilu]]. Ostateczna zdradza Białą Radę. Szpiedzy donoszą Sarumanowi, ze Shire jest pilnie strzeżony przez [[Strażnicy Północy|Strażników Północy]].
 
'''3001 rok''' Pożegnalne przyjęcie Bilba. Gandalf podejrzewa, iż jego Pierścień jest Jedynym Pierścieniem. Frodo panem [[Bag End]]. Wzmocnione zostają straże wokół Shire'u. Gandalf zaczyna poszukiwać Golluma, prosząc o pomoc Aragorna.
Linia 275 ⟶ 274:
'''3017 rok''' Gollum, wypuszczony z Mordoru, zostaje schwytany przez Aragorna na [[Martwe Bagna|Martwych Bagnach]] i przekazany [[Thranduil]]owi w Mrocznej Puszczy. Gandalf odwiedza Minas Tirth i odczytuje manuskrypt Isildura.
 
'''lata 3018-3019''' Gandlaf przekonuje się iż Frodo posiada Jedyny Pierścień. [[Wojna o Pierścień]]. Misja [[Drużyna Pierścienia (dziewięciu wędrowców)|Drużyny Pierścienia]]. Zniszczenie klejnotu i pokonanie Saurona. Śmierć Upiorów Pierścienia, Golluma, króla Théodena, Boromira, namiestnika Denethora, Sarumana. Aragorn królem Gondoru jako Elessar. Poślubia Arwenę.
 
'''3021 rok''' Powiernicy Trzech Pierścieni odpływają za morze. Koniec Trzeciej Ery.
 
== {{Przypisy ==}}
 
<references/>
 
[[Kategoria:Historia Śródziemia]]