[[Plik:Hatay flag.svg|thumb|left|Flaga Republiki Hatay]]
Sprzyjająca sytuacja powstała w latach poprzedzających II wojnę światową, po podpisaniu [[20 lipca]] [[1936]] roku [[konwencja z Montreux|konwencji z Montreux]], regulującej kluczową dla Turcji sprawę kontroli nad [[Bosfor]]em i [[Dardanele|Dardanelami]]. [[9 września [[1936]] Turcja złożyła u władz francuskich i w [[Liga Narodów|Lidze Narodów]] skargę na naruszenie praw Turków zamieszkujących okręg, żądając zapewnienia okręgowi autonomii. Po mediacji Ligi Narodów Francja (jako [[mandatariusz]] Syrii) i Turcja zawarły [[29 maja]] [[1937]] roku porozumienie, mocą którego okręg otrzymał autonomię w ramach mandatowej Syrii i został [[demilitaryzacja|zdemilitaryzowany]]. W [[1938]] roku doszło do zamieszek między Turkami i Arabami, wskutek czego, znów przy pośrednictwie Ligi Narodów, renegocjowano status okręgu - na mocy porozumienia francusko-tureckiego z 3 lipca [[1938]] miał się stać niepodległym państwem pod militarną kontrolą Francji i Turcji. 2 września 1938 powstałapowstało [[RepublikaPaństwo Hatay]], którejktórego prezydentem został [[Tayfur Sökmen]], a premierem - [[Abdurrahman Melek]]. Po przeprowadzeniu wyborów do lokalnego parlamentu w sierpniu [[1938]] roku przeważająca większość deputowanych opowiedziała się za przyłączeniem Republiki do Turcji. Stanowisko takie zajęli nie tylko deputowani tureccy, lecz również arabscy alawici[[Alawici (wyznanie)|Alawici]], obawiający się prześladowań religijnych ze strony sunnickiej większości Syryjczyków (alawiciAlawici stanowili większość arabskich mieszkańców okręgu). Niepodległość Republiki Hatay nosiła widoczne dla wszystkich znamię tymczasowości - prezydent i premier Republiki uczestniczyli w wyborach do tureckiego parlamentu w marcu [[1939]] roku jako kandydaci z okręgów Gaziantep i Antalya. [[23 czerwca [[1939]] roku Francja (jako mandatariusz Syrii) i Turcja zawarły porozumienie o przyłączeniu Republiki do Turcji. [[29 czerwca [[1939]] parlament Republiki uchwalił przyłączenie jej do Turcji i sam się rozwiązał. [[7 lipca [[1939]] odnośny dekret wydały władze tureckie. [[23 lipca]] [[1939]] roku w antiocheńskich koszarach nastąpiło oficjalne przekazanie okręgu Turkom przez Francuzów. Turkom.
Zdarzenie to wywołało ogromny sprzeciw w Syrii, doprowadziło do kryzysu politycznego we francuskim mandacie i opóźniło nadanie Syrii niepodległości o 10 lat. Na zmianę postawy Francji, która początkowo nie chciała oddać okręgu Turcji, wpłynęła atmosfera poprzedzająca II wojnę światową - Francja zapewniła sobie w ten sposób przychylność Turcji w nadchodzącej wojnie. Faktem jest, że Francja, jako mandatariusz Syrii, nie miała prawa do dysponowania syryjskim terytorium. Niepodległa Syria, dla której okręg Hatay był oknem na świat (port w [[Aleksandretta|Aleksandretcie]]), nie uznała jego przyłączenia do Turcji. Fakt ten stał się zarzewiem ciągnących się do dziś konfliktów między Turcją i Syrią. Chcąc zmusić Turcję do zwrotu okręgu władze Syrii udzielały cichego poparcia terrorystom [[Kurdowie|kurdyjskim]] (aczkolwiek tu akurat bardziej prawdopodobnym motywem wrogości wydaje się wpływ [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]: Syria, wieloletni klient ZSRR, dążyła do utrzymania napięcia w stosunkach z prozachodnią Turcją).
