Historia Bydgoszczy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Linki, lit.
Linia 20:
W tym okresie Bydgoszcz stała się areną dla najważniejszego wydarzenia politycznego w jej historii staropolskiej – zaprzysiężenia [[traktaty welawsko-bydgoskie|traktatów welawsko-bydgoskich]], które stały się podstawą do uniezależnienia [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]] od [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczpospolitej]].
Jednak generalnie był to okres upadku miasta, który zapoczątkowały zniszczenia i zarazy podczas [[potop szwedzki|potopu szwedzkiego]]. Po krótkim okresie stabilizacji w II połowie [[XVII wiek]]u nadszedł czas największego upadku na początku [[XVIII wiek]]u w dobie [[III wojna północna|wojny północnej]].
Poprawę przyniosła druga połowa tego wieku, kiedy Bydgoszcz powoli odradzała się demograficznie i gospodarczo, została wyznaczona na siedzibę [[Trybunał Koronny|Trybunału Koronnego Wielkopolski]], a także otrzymała perspektywę budowy [[Kanał Bydgoski|kanałuKanału bydgoskiegoBydgoskiego]].
 
== Okres 1772-1806 - Wzrost znaczenia miasta ==
{{main|Historia Bydgoszczy 1772-1806}}
W tym okresie Bydgoszcz wydatnie awansowała administracyjnie o gospodarczo pod rządami pruskimi. Dwukrotnie powiększyła się liczba nieruchomości w mieście, powstały liczne [[Spichrze w Bydgoszczy|spichlerze]], manufaktury, pojawiła się perspektywa ożywionego handlu z zachodnią Europą za pośrednictwem [[Kanał Bydgoski|kanałuKanału bydgoskiegoBydgoskiego]] – następcy podupadłej po [[Rozbiory Polski|zaborach]] drogi wodnej [[Wisła|Wisły]].
Pod koniec tego okresu Bydgoszcz odrobiła zapóźnienia i osiągnęła poziom z najlepszego okresu staropolskiego. Nie ominęła również Bydgoszczy [[insurekcja kościuszkowska]] przez co urozmaicone są dzieje polityczne.
 
== Okres 1806-1815 - W Księstwie Warszawskim ==
{{main|Historia Bydgoszczy 1806-1815}}
Okres ten można ocenić jako kontynuację rozwoju z poprzedniego okresu pruskiego. Bydgoszcz utrzymała, a nawet powiększyła swoje znaczenie administracyjne, zostając stolicą rozległego [[Departament bydgoski|departamentu]] w [[Księstwo Warszawskie|Księstwie Warszawskim]]. Rozbudowany został [[Kanał Bydgoski|kanałKanał bydgoskiBydgoski]], pomyślnie rozwijał się handel i rzemiosło.
 
== Okres 1815-1920 - Pod zaborem pruskim ==
{{main|Historia Bydgoszczy 1815-1920}}
W tym okresie Bydgoszcz przeżyła największy rozwój w swojej historii. Szczególna dynamika rozwoju gospodarczego i demograficznego przypada na okres po [[1851]] r., kiedy do Bydgoszczy doprowadzono [[Pruska Kolej Wschodnia|pruską Kolej Wschodnią]] z [[Berlin]]a. Dogodne położenie komunikacyjne przy szlakach kolejowych (linia [[Pruska Kolej Wschodnia|wschodniopruska]], linia [[Kolej Warszawsko-Bydgoska|warszawsko-bydgoska]] i inne), wodnych ([[Kanał Bydgoski]], [[Brda]], [[Wisła]]) i drogowych oraz rozbudowa infrastruktury miejskiej, aby przyciągać na wschód kolonistów sprawiły, że Bydgoszcz zdystansowała w rozwoju sąsiednie miasta, wyróżniając się dynamiką w skali całej Polski. Pod koniec okresu Bydgoszcz była trzecim miastem co do wielkości w [[Zabór pruski|zaborze pruskim]] i 8-9 w Polsce.
Zbudowano praktycznie od podstaw nowe miasto – [[Śródmieście (Bydgoszcz)|Śródmieście]], wiele reprezentacyjnych gmachów municypalnych, oświatowych, kulturalnych, [[Mosty w Bydgoszczy|mostów]], a nawet dwie uczelnie wyższe. Na uwagę zasługuje unikalny w Polsce [[Bydgoski Węzeł Wodny|węzeł wodny]] z ośmioma [[Śluza wodna|śluzami]] na terenie miasta.
Na początku [[XX wiek]]u Bydgoszcz - „Mały Berlin” pod względem infrastruktury nie odbiegała zbytnio od poziomu rdzennych miast [[Cesarstwo Niemieckie|Rzeszy]], była dobrze utrzymanym miastem, czystym, słynącym z zieleni. Dziedzictwo architektury z tego okresu jest bardzo bogate i stanowi dzisiaj w coraz większym stopniu o atrakcyjności turystycznej miasta.
 
Linia 53:
== Okres po 1989 - W III Rzeczpospolitej ==
{{main|Historia Bydgoszczy po 1989 r}}
Po przełomie politycznym w [[1989]] r. Bydgoszcz funkcjonuje w obecnych warunkach społeczno-gospodarczych. Okres transformacji przebiegł dość łagodnie z powodu dużego zdywersyfikowania branżowego przemysłu bydgoskiego. Większość "sztandarowych" zakładów pracy z okresu PRL została sprywatyzowana i trafiła w ręce polskich i zagranicznych koncernów ([[Ciech|Ciech S.A.]], Telefonika Kable S.A., [[Unilever|Unilever Polska S.A.]], [[Alcatel-Lucent Technologies]] i inne). Nieliczne upadły - największe z nich to fabryka rowerów [[Romet|"Romet"]], czy fabryka obuwia "Kobra". Cechą charakterystyczną okresu po [[1989]] r. jest wzrost samorządności, rozwój usług, uczelni wyższych (trzy [[Uniwersytety w Polsce|uniwersytety]] w mieście od 2005 r.), kultury (oddana do użytku [[Opera Nova]]), odnowa zaniedbanego w okresie PRL [[Stare Miasto w Bydgoszczy|Starego Miasta]] oraz ekspansja mieszkańców na przedmieścia - zwłaszcza do gmin [[Gmina Białe Błota|Białe Błota]] i [[Gmina Osielsko|Osielsko]]. Od początku [[XXI wiek]]u Bydgoszcz jest ponadto jednym z najważniejszych w kraju ośrodków wojskowych (w tym siedzibą ośrodka szkoleniowego [[NATO]]), wyróżnia się pod względem kultury muzycznej, skali miedzynarodowych imprez sportowych oraz największego w Polsce [[Leśny Park Kultury i Wypoczynku|parku miejskiego]].
 
{{Commons|Old postcards of Bydgoszcz|Bydgoszcz na starej pocztówce}}
Linia 61:
* [[Historia kultu religijnego w Bydgoszczy]]
* [[Historia Bydgoskiego Węzła Kolejowego]]
* [[Historia Bydgoskiego Węzła Wodnego]]
* [[Stare Miasto w Bydgoszczy]]
* [[Śródmieście (Bydgoszcz)]]