Biała gwardia: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, wikizacja, kat.
Linia 1:
{{DisambigR|''powieści Michaiła Bułhakowa|'''[[Biała Armia]]''' - rosyjski ruch polityczny i wojskowy''}}
 
'''Biała gwardia''' (ros. Белая гвардия) - powieść rosyjskiego pisarza [[Michaił Bułhakow|Michaiła Bułhakowa]] napisana w latach [[1922 w literaturze|1922]]-[[1924 w literaturze|1924]]. Tłumaczenie polskie - Irena Lewandowska i Witold Dąbrowski, [[Państwowy Instytut Wydawniczy]], [[Warszawa]] [[1974]]; [[Prószyński i S-ka]], Warszawa [[1998]]; Wydawnictwo Muza, Warszawa [[2002]].
WFragmenty powieści zostały opublikowane w latach 1924-1925 w wychodzącym w [[Berlin]]ie czasopiśmie "Nakanunie" zostały opublikowane fragmenty powieści. W [[1925 roku]] dwie części ''Białej Gwardiigwardii'' ukazały się w czasopiśmie "RosijaRossija", które następnie zostało zamknięte. Na motywach "Białej Gwardii" Bułhakow napisał sztukę ''[[Dni Turbinów]]''. W ZSRR wolno było ją grać tylko w [[Moskwa|Moskwie]] i tylko w jednym teatrze.
 
Na motywach "Białej gwardii" Bułhakow napisał sztukę ''[[Dni Turbinów]]''. W ZSRR wolno było ją grać tylko w [[Moskwa|Moskwie]] i tylko w jednym teatrze.
==Przegląd treści==
 
== Treść ==
Akcja powieści rozgrywa się w [[Kijów|Kijowie]] w grudniu [[1918]]. Rodzina Turbinów żyje jeszcze wspomnieniami o matce - Annie Władimirownie, której pogrzeb niedawno się odbył. Na [[Ukraina|Ukrainie]] władzę sprawuje hetman [[Pawło Skoropadski]], ale jego rządy opierają się na sile niemieckich wojsk stacjonujących jeszcze na tych terenach po zakończeniu [[I wojna światowa|I wojny światowej]]. Zaczyna się jednak powszechny chaos. Niemcy wycofują się, a pod miasto podchodzą oddziały [[Strzelcy Siczowi|Strzelców Siczowych]] [[Symon Petlura|Petlury]]. Na północy i wschodzie panują [[bolszewicy]]. Tylko nad [[Don]]em organizuje się [[Siły Zbrojne Południa Rosji|"biała" armia]] gen. [[Anton Denikin|Denikina]]. Na wieść o upadku Skoropadskiego i wycofaniu się Niemców Siergiej Talberg, oficer hetmański, ucieka do "białych". Jego żona Helena oraz jej bracia Nikołka i Aleksiej pozostają w Kijowie. [[14 grudnia]] bracia postanawiają poprzeć hetmana i zaciągają się do jego armii. Nie wiedzą, że to już ostatnie godziny jego władzy. Wiedzą natomiast, że miasta trzeba bronić przed Petlurą. Wywiązuje się krótka i nierówna walka, w której hetmańskie oddziały ponoszą klęskę, nie wiedząc nawet, że wódz je opuścił i uciekł w przebraniu niemieckiego [[major]]a. Nikołka idąc za rozkazem dowódcy ucieka przed nadchodzącymi wojskami [[Dyrektoriat (Ukraina)|Dyrektoriatu]] i chroni się w domu. Również Aleksiej dociera do domu. Jest ranny. Wkrótce zapada również na tyfus. W domu Turbinów chroni się też kilku przyjaciół, którzy też pragną przeczekać nawałnicę historii. Po 47 dniach wojska Petlury muszą opuścić Kijów. Władzę przejmują bolszewicy.
 
== Znaczenie ==
W książce bardzo plastycznie opisana jest bitwa o Kijów między oddziałami wiernymi hetmanowi a armią Petlury. Autor doskonaleumiejętnie oddaje atmosferę niesamowitego zamętu panującego w wojsku Skoropadskiego, realistycznie opisuje ucieczkę hetmana oraz bardzo sugestywnie ukazuje zwykły ludzki lęk. Wiele miejsca poświęca analizie przeżyć i przemyśleń bohaterów. Często mamy do czynienia z retrospekcją. Ciekawa jest analiza wydarzeń towarzyszących budzeniu się świadomości narodowej na Ukrainie oraz ocena tego zeod strony przedstawicieli rosyjskiej inteligencji, którzy zamieszkują Kijów od pokoleń, a teraz czują się niechciani i wyobcowani.
 
=== Bohaterowie= ==
* Turbinowie:
** Aleksiej - lekarz, lat 28;
** Helena - jego siostra, lat 24;
** Nikołka - najmłodszy z rodzeństwa, lat 17 i pół;
 
* Wiktor Myszłajewski - przyjaciel domu, porucznik hetmański;
* Aniuta - dziewczyna wychowana w domu Turbinów;
* Łarion Surżański - kuzyn męża Heleny, uciekinier z [[Żytomierz]]a;
* Wasyl Lisowicz ("Wasylisa") - sąsiad Turbinów.
 
== Wydanie polskie ==
Autorami polskiego przekładu powieści są [[Irena Lewandowska]] i [[Witold Dąbrowski]]. Tłumaczenie ukazało się nakładem [[Państwowy Instytut Wydawniczy|PIW]]-u w [[Warszawa|Warszawie]] w [[1974]]. Kolejne wydania: [[Prószyński i S-ka]], Warszawa [[1998]]; Wydawnictwo Muza, Warszawa [[2002]].
 
{{Wikicytaty|z Białej gwardii|Biała gwardia}}
Linia 25 ⟶ 31:
 
[[Kategoria:Powieści Michaiła Bułhakowa]]
[[Kategoria:Rosyjskie powieści]]
 
[[en:The White Guard]]