Emil Czech: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, kat. |
uzupełnienie, źródła/przypisy, wikizacja |
||
Linia 1:
'''Emil Czech''' (ur. [[8 sierpnia]] [[1908]] w [[miejscowość|m.]] Borowa, w [[powiat gorlicki|pow. gorlickim]], zm. [[26 sierpnia]] [[1978]]) - [[plutonowy]] [[Wojsko Polskie II RP|Wojska Polskiego]], [[Trąbka|trębacz]].
== Młodość ==
W 1927 powołany został do słuzby wojskowej w 1 Pułku Saperów Kolejowych w Krakowie. Przed wybuchem [[II wojna światowa|wojny]] miał przydział do orkiestry wojskowej 1 baonu saperów kolejowych w [[Kraków|Krakowie]], w której często grywał też i hejnał mariacki.▼
Był synem Józefa i Marii z domu Szubrawskiej. Ukończył 6 klas [[gimnazjum]] i trzyletnią szkołę przemysłową. Do wybuchu [[II wojna światowa|wojny 1939]] roku był pracownikiem umysłowym.
▲W 1927 powołany został do słuzby wojskowej w 1 Pułku Saperów Kolejowych w Krakowie. Przed wybuchem [[II wojna światowa|wojny]] miał przydział do orkiestry wojskowej 1 baonu saperów kolejowych w [[Kraków|Krakowie]], w której często grywał też i hejnał mariacki<ref name = kombat>skior.gov.pl/kombatant/200211.pdf Adam Khunen, ''Sławny trębacz. Emil Czech (1908-1978)'']</ref>.
== Udział w II wojnie światowej ==
18 maja 1944, gdy do jego jednostki, 3 Karpackiego Batalionu Saperów, dotarł meldunek, że Polacy zajęli wzgórze 593, kluczowe dla obrony góry klasztornej i potem gdy nad [[Monte Cassino]] pojawił się proporczyk [[12 Pułk Ułanów Podolskich|12 Pułku Ułanów Podolskich]] i biało-czerwona flaga, z [[rozkaz]]u generała [[Bolesław Bronisław Duch|Bronisława Ducha]], odegrał w południe [[hejnał Mariacki]] na dopiero co zdobytych ruinach klasztoru Monte Cassino. ▼
W [[Kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej 1939 r.]] walczył na odcinku [[Stryj]], Krupsko, Skulsko i Wodjatycze. 20 września wraz ze swoją jednostką przekroczył granicę węgierską, następnie do 1940 r. przebywał w obozie dla [[Internowanie|internowanych]] żołnierzy polskich. W ramach organizowanych przerzutów, przez Jugosławię, Grecję, Turcję i Syrię, przedostał się do Palestyny i został wcielony do [[Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich|Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich]]. Szlak bojowy Emila Czecha prowadził przez Aleksandrię, Tobruk, aż na wzgórze pod El Ghazal. Na przełomie lat 1943 i 1944, "[[3 Dywizja Strzelców Karpackich|Karpatczyków]]" przerzucono do Włoch nad rzekę Sangro. W kwietniu 1944 r. nastąpiła koncentracja jednostek pod [[Monte Cassino]]<ref name = kombat/>.
== Hejnał Mariacki na Monte Cassino ==
By wykonać rozkaz musiał pokonać w niespełna dwie godziny kilkunastokilometrowy dystans, w górach i pod niemieckim ostrzałem. Ostatnim odcinkiem drogi była wspinaczka po skałach. Na szczyt wzgórza wszedł tuż przed godziną 12:00. Tam, pod masztem z polską flagą, w towarzystwie plutonowego Chomy oraz w obecności angielskich i amerykańskich korespondentów wojennych, ponad złomami ruin i skał, w samo południe odegrał na [[kornet (instrument)|kornecie]] C powszechnie znane pięć dźwięków rozłożonego trójdźwięku durowego.▼
18 maja 1944, gdy do jego jednostki, 3 Karpackiego Batalionu Saperów, dotarł meldunek, że Polacy zajęli wzgórze 593, kluczowe dla obrony góry klasztornej i potem gdy nad Monte Cassino pojawił się
▲
▲By wykonać rozkaz
Jednym z 20 pytań III edycji Wielkiego Testu z historii pt. "1939. Zaczęło się w Polsce", zorganizowanego przez [[Telewizja Polska|Telewizję Polską]], odbywającego się i emitowanego w dniu [[31 sierpnia]] [[2009]] r., dotyczyło epizodu odegrania hejnału na Monte Cassino<ref>[http://www.tvp.pl/historia/rocznice-i-wydarzenia/wielki-test-z-historii/galeria/wielki-test-z-historii-iii-edycja Wielki Test z Historii: III edycja, TVP.pl]</ref>. Brzmiało ono: ''Jaki utwór na trąbce zagrał polski żołnierz na szczycie Monte Cassino?''▼
== Po wojnie ==
'''Zobacz też'''▼
Emil Czech wrócił do kraju z Anglii w 1947 r. i osiedlił się w [[Kłodzko|Kłodzku]], podejmując pracę w PKP, gdzie pracował ponad dwadzieścia lat, aż do przejścia na emeryturę. Był członkiem orkiestry kolejowej, [[ławnik]]iem sądowym, członkiem zarządu oddziału [[Związek Bojowników o Wolność i Demokrację|ZBoWiD]] w Kłodzku. Był prelegentem w szkołach kłodzkich opowiadając młodzieży o swym wojennych doświadczeniach, w szczególności o bitwie pod
Monte Cassino<ref name = kombat/>.
== Odznaczenia ==
Emil Czech był odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Gwiazdą za Wojnę 1939–1945, Gwiazdą Afryki i Gwiazdą Italii, Medalem Za Obronę Imperium Brytyjskiego 1939–1945, krzyżem pamiątkowym Monte Cassino, odznaką Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, odznaką Za Poniesione Rany z Jedną Gwiazdą oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski<ref name = kombat/>.
== Telewizyjny Wielki Test z historii ==
▲
* [[Bitwa pod Monte Cassino]]
* [[3 Dywizja Strzelców Karpackich]]
Linia 17 ⟶ 32:
== Bibliografia i linki zewnętrzne ==
{{Bibliografia start}}
* [http://www.udskior.gov.pl/kombatant/200211.pdf Adam Khunen, ''Sławny trębacz. Emil Czech (1908-1978)''], "Kombatant" Biuletyn Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Nr 11 (141) z listopada 2002
* [http://wyborcza.pl/1,76842,5222827,18_maja_1944_r__No_to_gramy_.html?as=3&ias=3&startsz=x ''18 maja 1944 r. No to gramy!'', Włodzimierz Kalicki, Gazeta Wyborcza, 20.05.2008 r.]
{{Bibliografia stop}}
Linia 28 ⟶ 43:
[[Kategoria:Uczestnicy kampanii włoskiej 1943-1945]]
[[Kategoria:Trębacze]]
[[Kategoria:Ludzie związani z Kłodzkiem]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1908]]
[[Kategoria:Zmarli w 1978]]
| |||