O wolnej woli: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
uzupełnienie treści |
drobne redakcyjne |
||
Linia 4:
Jednym z głównych tematów dzieła jest analiza roli ''wolnej woli'' (''voluntas libera'') w [[grzech pierworodny|upadku]] pierwszych rodziców [[Adam i Ewa|Adama i Ewy]].
Augustyn prowadzi swą refleksję o doskonałości stanu pierwotnej niewinności poprzez analizę obecnego stanu człowieka po grzechu. Mógł on z wielką łatwością zachować swą [[sprawiedliwość]] i [[świętość]], skoro jego potomstwu udaje się przezwyciężyć jej brak:
{{Cytat|Stwórca wszechrzeczy ukazuje, z jaką łatwością zachować mógł człowiek – gdyby tylko chciał – stan, w jakim został stworzony, skoro jego potomstwu udało się przezwyciężyć stan, w jakim zostało zrodzone<ref>''Etiam sic enim rerum Creator ostendit quanta facilitate potuisset homo, si voluisset, retinere quod factus est, cum proles eius potuit etiam superare quod nata est''(Ks. III, 11.34; [[Corpus Christianorum|CCL]] 29,295).</ref>}}
Sprawiedliwość człowieka polegała na doskonałej rozumności, której nic nie zakłócało. Nie miał wtedy [[Mądrość|mądrości]], gdyż ''co innego jest mieć zdolność rozumowania, a co innego mieć mądrość''. Tę ostatnią zdobywa się przez ''zachowywanie przykazania''<ref>''Aliud est enim esse rationalem, aliud esse sapientem. (…) Sicut autem natura rationis praeceptum capit, sic praecepti observatio sapientiam'' (Ks. III, 25.72; CCL 29,320)</ref>.
By wola zwróciła się ku jakiemuś dobru, musi najpierw je dostrzec ''spojrzeniem ducha'' (''intentio animae''). Pośród całej hierarchii bytów, jedynie Bóg zasługuje, by kosztować i cieszyć się w pełni Jego dobrocią (''frui''), byty materialne, jako stojące niżej od człowieka, są po to, by z nich korzystać (''uti'') -
{{Cytat|Przeto pożądliwy akt woli jest przyczyną wszelkiego zła (…) Lecz jeśli spytałbyś się o przyczynę tego korzenia, jak mogłaby ona pozostać jeszcze korzeniem wszelkiego zła?<ref>ks. III, 17.48:''Ergo improba voluntas, malorum omnium causa est.(...)Tu autem si huius radicis causam requiris, quomodo erit ista radix omnium malorum?''</ref>}}
Był to wolny akt niedoskonałości, braku (''defectivus''). Był on możliwy dlatego, że stworzenie powstało z niebytu (''ex nihilo'') i może zwrócić się ku nicości – ''omnis autem defectus ex nihilo est'' (Ks. 2,20.54)<ref>Por. S. MacDonald, ''Primal Sin'', w: ''The Augustinian Tradition'', G. B. Mathews (red.), Berkley-Los Angeles-London: University of California Press 1999, s. 111-112 ISBN 0-520-20999-0</ref>.
Linia 18:
* ''[http://www.augustinus.it/latino/libero_arbitrio/index.htm O wolnej woli]'' w oryginale łacińskim dostępne w internecie.
{{Przypisy|2}}▼
▲{{Przypisy}}
[[Kategoria:Dzieła Augustyna z Hippony]]
[[Kategoria:Etyka]]
|