Herb Świdnika: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne merytoryczne
Anulowanie wersji nr 22747353 autora Michalbyz - skopiowano tekst z przynajmniej jednej książki, którą w bibliografii niepotrzebnie powtórzono - tak się nie robi
Linia 16:
 
W [[1993]] roku zaistniała potrzeba uporządkowania symboliki miejskiej, w związku z czym władze miasta poprosiły lubelski Oddział Polskiego Towarzystwa Heraldycznego o pomoc. Opracowano wtedy obecną wersję herbu, którą wykonał Dariusz Dessauer z [[Lubartów|Lubartowa]]. Obok [[herb]]u opracowano również [[chorągiew (weksylologia)|chorągiew]], [[Flaga|flagę]], [[sztandar]] i [[pieczęć]] miasta, które, razem z herbem, zgodnie z [[Uchwała|uchwałą]] z [[18 marca]] [[1993]] roku stały się znakami miasta [[Świdnik]]a.
 
Tarcza
Konieczność umieszczenia znaku – godła rozpoznawczego na najbardziej widocznym miejscu sprawiła, iż najbardziej nadawała się do tego tarcza. Często kształt tarczy warunkuje wygląd godła, a także jego kształt. Umieszczenie godła w polu tarczy spowodowało, iż stronę herbu określa się z pozycji trzymającego ją (dla patrzącego strona lewa – to prawa strona heraldyczna). Kształt tarczy zmieniał się wraz ze zmianami w technice i formie walki. Gdy tarcza miała coraz mniejsze znaczenie i zastosowanie na polu walki, zamienia się w kartusz i podlega zmianom, jakie występują w sztuce w danym okresie.
Powierzchnia tarczy to pole. Niekiedy dzielono je prostokątnymi cięciami na kilka mniejszych pół. Tarcze podzieloną pionowo nazywamy dwudzielną w słup, poziomo – dwudzielną w pas. Dzielono również w skos, krzyż, gwiazdę.
Tarcza, na której umieszczono godło Świdnika nawiązuje do tarczy zwanej w heraldyce tarczą hiszpańską (z zaokrągloną podstawią). Jej pole jest niepodzielne.
Barwy heraldyczne
Klasyczna heraldyka zna następujące barwy (tynktury): metale – złoto i srebro oraz kolory – czerwień, błękit, czerń, zieleń, purpurę. Są to barwy zasadnicze. Z czasem wprowadzono także inne. Np. cielista czy naturalna. Pierwotnie barwy były barwami nasyconymi.
W polskiej heraldyce dla określenia złota zamiennie używano koloru żółtego, a dla srebra – białego. Dla oznaczenia barw od XVII wieku przyjęto system szarfowania, w którym zastąpiono barwy odpowiednimi oznaczeniami graficznymi. Pozwoliło to na łatwiejsze zaznaczenie barw np. w drukac, szczególnie w przypadku wykorzystania metody stalorytniczej. Przykładowo barwa czerwona była obrazowana kreskami pionowymi, niebieska – poziomymi, srebro pustym polem. W heraldyce średniowiecznej wyznawano zasadę, że herb powinien mieć tylko jeden metal i jedną barwę. Przestrzegano przy tym reguły alternacji zabraniającej kładzenia barwy na barwę i metalu na metal.
Barwy heraldyczne mają swoją symbolikę, np. srebro symbolizuje pokorę, uczciwość czerwień – odwagę, walczeność; błękit – wzniosłość, powietrze, niebo. Specjalne znaczenie przypisywano również kombinacjom barw np. srebrna z czerwoną oznaczała odwagę. Dominującą barwą w heraldyce polskiej jest czerwień. Zaznacza się również przewaga połączeń barwy czerwonej z srebrem. Widać tu wyraźnie wpływ herbu państwowego.
W herbie Świdnika występują trzy barwy: pole tarczy ma niebieską barwę, godło – srebrną i czerwoną.
Godło
W heraldyce występuje wiele rodzajów godeł: zwierzęta, uzbrojenie, elementy architektoniczne, rośliny, ciała niebieskie, znaki literowe, figury powstałe dzięki zastosowaniu różnego rodzaju pola, a także kombinacji barw itp.
Symbolika godła stanowi nawiązanie do okoliczności z historii oraz warunków życia miasta.
Świdnik posiada godło związane z uwarunkowaniami gospodarczych podstaw życia jego społeczności, z uwzględnieniem najbardziej charakterystycznego fakt zbudowania tutaj fabryki samolotów. Jednocześnie godło nawiązuje do pierwszej nazwy miasta. „Wirujące śmigło w kształcie litery Ś” na niebieskim polu, symbolizującym niebo, przestworza – nieodparcie kojarzy się z lotniczym miastem. Godło to wykracza poza dotychczasową konwencję heraldyki. Z jednej strony prezentuje i narzuca patrzącemu wrażenie dynamiki, siły i ruchu, z drugiej – poprzez odpowiednie zestawienie barwy srebrnej i czerwonej – wyraźnie ukazuje literę „Ś”, zwieńczoną, zamiast akcentem, lot skrzydła.
W heraldyce funkcjonuje specjalny język opisu herbów zwany blazowaniem. W sposób zwięzły i krótki opisuje on herb. Na tyle zrozumiale i jasno, by na jego podstawie można było go narysować. Słownictwo używane przy blazowaniu należy do języka staropolskiego, a znane jest z dawnych opisów herbów. Blazowanie herbu Świdnika nie należy do rzeczy łatwych. W intencji autora projektu: „herb jest niejako ruchomy – ma śmigło i ruch rysujący literę „Ś”. Herbarz miast polskich autorstwa Andrzeja Plewako i Józefa Wanaga, opisuje herb Świdnika następująco: „w polu błękitnym biała stylizowana duża litera „Ś” z czerwonym podbiciem” 1. Autor propozycji blazowania herbu, przyjętej przez Rade Miasta Świdnik w uchwale z 18 marca 1993 roku prof. Józef Szymański opisał herb w inny sposób: „w polu błękitnym kula srebrna i czerwona z taż lotką, przy czym barwa srebrna układa się w kształt litery Ś” 2.
Niestety pomimo poprawek w roku 1993 herb jest nadal niepoprawnie skonstruowany:
1. Nakładają się na siebie barwy i metale. Barwy to błękit tła i czerwień skrzydła, metal to srebrny inicjał S. W zasadzie jest tak, że można umieścić barwę na metalu lub metal na barwie. Nigdy barwa na barwie i metal na metalu
2. Przedmioty heraldyczne w polu tarczy wprawdzie nie dotykają jej krawędzi (i nie powinny), ale można się przyczepić do tego, że są proporcjonalnie za duże w stosunku do pola tarczy. Odległość od krawędzi tarczy powinna wynosić mniej więcej 1/7 jej
długości. Na oko widać, że od czoła i od podstawy (czyli od góry i od dołu) jest mniej niż 1/7.
3. Nałożenie na siebie skrzydła i S sprawia, że godło jest nieczytelne, zwłaszcza czerwone skrzydło, a czytelność i związana z nią komunikatywność herbu, to jego podstawowe funkcje.
 
 
== Bibliografia ==
* P. Jankowski, A. Mieczkowski, S. Myk (red.), ''Nasz Świdnik. 50 lat miasta Świdnika'', Urząd Miasta Świdnik, Świdnik, 2004.
* M.Gumowski, Herby miast polskich, Warszawa 1960.
* Nasz Świdnik. 50 lat miasta Świdnika, pod red. P. Jankowskiego, A. Mieczkowskiego, S. Myka, Świdnik 2004.
* A. Plewako, J. Wanag, Herbarz miast polskich, Warszawa 1994.
*
 
 
== Zobacz też ==