Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian |
m poprawa linków do przek., WP:SK, drobne redakcyjne |
||
Linia 7:
|p2_flaga = FlagRoyalMNEcorr.gif
|p3 = Państwo Słoweńców, Chorwatów i Serbów
|p3_flaga =
|p4 =
|p4_flaga =
Linia 14:
|lata_istnienia = 1918-1929
|n1 = Królestwo Jugosławii
|n1_flaga =
|n2 =
|n2_flaga =
Linia 54:
|powierzchnia_wód =
|powierzchnia_miejsce =
|ludność = 11 984 911
|gęstość = 48,4
|ludność_rok = [[1921]]
Linia 63:
|utworzenie_data = [[31 października]] [[1918]]
|likwidacja_sposób = przemianowanie na [[Królestwo Jugosławii|Jugosławię]]
|przez_kogo = przez [[Aleksander I Karadziordziewić|króla Aleksandra I]]
|likwidacja_data = [[6 stycznia]] [[1929]]
|religia_dominująca =
|waluta_nazwa = [[dinar serbski]]
|waluta_symbol = RSD
|UTC = +1 – zima<br />
|hymn = [[Hymn Serbii|Bože pravde]] + [[Hymn Chorwacji|Lijepa naša domovino]] + [[Hymn Słowenii|Naprej zastava slave]] = [[Hymn pierwszej Jugosławii|Hymn Królestwa SHS]]
|hymn_nazwa_polska =
Linia 80:
|uwagi =
}}
'''Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców''' (skr. "Królestwo SHS"; [[język serbsko-chorwacki|serb.-chorw.]] ''Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca'', Краљевина Срба, Хрвата и Словенаца) – [[państwo]] [[Europa|europejskie]] powstałe [[1 grudnia]] [[1918]] po zakończeniu [[I wojna światowa|I wojny światowej]] i po rozpadzie [[Austro-Węgry|Austro-Węgier]]. W obiegu nieoficjalnym nazywane "Jugosławią"
▲'''Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców''' (skr. "Królestwo SHS"; [[język serbsko-chorwacki|serb.-chorw.]] ''Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca'') – [[państwo]] [[Europa|europejskie]] powstałe [[1 grudnia]] [[1918]] po zakończeniu [[I wojna światowa|I wojny światowej]] i po rozpadzie [[Austro-Węgry|Austro-Węgier]]. W obiegu nieoficjalnym nazywane "Jugosławią" - krajem południowych Słowian. W [[1929]] formalnie przemianowane na [[Jugosławia|Jugosławię]].
W skład Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców weszły niepodległe dotychczas [[Królestwo Serbii]] i [[Królestwo Czarnogóry]] oraz należące do Austro-Węgier [[Bośnia i Hercegowina]], austriackie [[Królestwo Dalmacji]], [[Księstwo Krainy]], południowa [[Księstwo Styrii|Styria]], węgierskie [[Trójjedyne Królestwo Chorwacji, Slawonii i Dalmacji|Królestwo Chorwacji-Slawonii]] i południowe skrawki [[Królestwo Węgier|Królestwa Węgier]] ([[Prekmurje]], [[Medimurje]], południowa [[Baranja]], [[Baczka]] i zachodni [[Banat]]). Dalmacja, Chorwacja-Slawonia, Bośnia, Hercegowina i tereny zamieszkane przez Słoweńców tworzyły wcześniej efemeryczne [[Państwo Słoweńców, Chorwatów i Serbów]] ([[28 października]] – [[1 grudnia]] [[1918]]).
Linia 98 ⟶ 97:
[[1 grudnia]] [[1918]] proklamowano zjednoczone Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców (SHS) pod berłem [[regent]]a [[Serbia|Serbii]] – [[Aleksander I Karadziordziewić|Aleksandra I Karadziordziewicia]]. Komitet Jugosłowiański zaprzestał działalności.
W latach [[1918]]–[[1919]], po klęsce [[Austria|Austrii]] w [[I wojna światowa|I wojnie światowej]], prowadzone są bezskuteczne wysiłki opanowania [[Karyntia|Karyntii]] przez Królestwo SHS. W [[1919]] [[Słowenia]] otrzymała niewielką część [[Karyntia|Karyntii]]. Południowy, również niewielki skrawek, uzyskały [[Włochy]], pozostała część na mocy plebiscytu w [[1920]], wcielona została do
W [[1920]] na mocy [[Traktaty w Rapallo|Traktatu w Rapallo]] między Królestwem SHS a [[Włochy|Włochami]] uregulowano częściowo spory terytorialne. [[Włochy]] zrzekły się pretensji do [[Dalmacja|Dalmacji]], otrzymując prawie całą [[Istria|Istrię]] z [[Triest]]em, pas wybrzeża łączący [[Włochy]] z [[Rijeka|Rijeką (Fiume)]], miasto Zara ([[Zadar]]) i kilka wysp u wybrzeża [[Dalmacja|Dalmacji]]. Oba państwa zobowiązały się przeciwdziałać restauracji [[Habsburgowie|Habsburgów]] na [[Węgry|Węgrzech]] i w [[Austria|Austrii]]. [[Rijeka]] uznana została wolnym miastem (od [[1924]] należy do [[Włochy|Włoch]]).
W latach [[1920]]-[[1921]] Królestwo SHS utworzyło wraz z [[Czechosłowacja|Czechosłowacją]] i [[Rumunia|Rumunią]] [[Mała Ententa|Małą Ententę]] w celu wspólnego przeciwstawiania się terytorialnym roszczeniom
W [[1921]] nastąpiła [[koronacja]] [[Aleksander I Karadziordziewić|Aleksandera I
W [[1928]] poseł z
=== Podział administracyjny ===
Linia 124 ⟶ 123:
* [[Kragujevac]]
* [[Kruševac]]
* [[
* [[Maribor]]
* [[Mostar]]
Linia 134 ⟶ 133:
* [[Sarajewo]]
* [[Smederewo]]
* [[
* [[Skopje]]
* [[Šabac]]
* [[
* [[Travnik]]
* [[Tuzla]]
| |||