Convair B-58 Hustler: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawiono bełkot tłumaczony z en-wiki
rozwinięcie
Linia 69:
Convair wykonał szereg projektów w ramach GEBO II, opierając się na swoim doświadczeniu w konstrukcji myśliwców o skrzydłach delta (trójkątnych), poczynając od [[Convair F-92|XF-92A]]. Pierwotnie badano konfiguracje ze skrzydłami skośnymi lub pół-delta, lecz ostatecznie zdecydowano się na skrzydła trójkątne. Finalną propozycją Convaira o oznaczeniu FZP-110, był zaawansowany bombowiec o dwuosobowej załodze napędzany przez silniki General Electric J53. Osiągi szacowano na 1600 km/h prędkości i 4800 km zasięgu.<ref name= "Miller"/>
 
USAF wybrała projekty Boeing (MX-1712) i Convair do wykonania studium Fazy 1. Convair MX-1626 ewoluował następnie w bardziej dopracowany projekt MX-1964, który wygrał w konkurencji na nowo planowany naddźwiękowy bombowiec (SAB-51, od Supersonic Aircraft Bomber) i naddźwiękowy samolot rozpoznawczy (SAR-51), na podstawie pierwszych na świecie wymagań operacyjnych (''General Operational Requirement'', GOR) na bombowiec naddźwiękowy.<ref name= "Miller"/> Dzięki [[tankowanie w powietrzu|tankowaniem w powietrzu]], samolot miał mieć promień działania 7400 km, a bez tankowania 4250 km<ref name=cz1> E.F. Rybak, J. Gruszczyński, cz.1</ref>.
[[Plik:Convair B-58 Hustler USAF.jpg|thumb|left|B-58 Hustler nr 59-2458, "Cowtown Hustler", [[National Museum of the United States Air Force]] w [[Wright-Patterson AFB]], [[Ohio|OH]]]]
 
== Rozwój konstrukcji ==
W 1953 dowództwo lotnictwa podpisało z firmą Convair umowę na opracowanie projektu technicznego samolotu, który otrzymał oznaczenie B-58, a później nazwę Hustler (pol. oszust), która początkowo była używana jedynie nieoficjalnie przez konstruktorów. Przez najbliższe kilka lat trwały prace nad awangardową konstrukcją samolotu<ref name=cz1/>.
 
Konstrukcja odznaczała się skrzydłami delta, o skosie krawędzi natarcia 60° i cienkim profilu (3%), bez usterzenia poziomego. Trzyosobowa załoga zajmowała miejsca w kabinie w nosie kadłuba, w układzie jedno za drugim, w celu zminimalizowania oporów. W ostatecznej konfiguracji zastosowano 4 nowo opracowane silniki turboodrzutowe General Electric J79, w pojedynczych gondolach pod skrzydłami (początkowo rozważano podwójne gondole). Kadłub zaprojektowano zgodnie z [[reguła pól|regułą pól]]. Nowością było to, że pod kadłubem umieszczono zasobnik bojowy, w którym znajdował się ładunek bojowy i dodatkowe zbiorniki paliwa. Po zużyciu paliwa z zasobnika, samolot miał zrzucić go nad celem<ref name=cz1/>.
 
Pierwszy prototyp '''XB-58A''' (nr 55-660) został oblatany 11 listopada [[1956]] w bazie [[Carswell]] (koło portu lotniczego [[Dallas]]-[[Fort Worth]] w [[Teksas]]ie). Próby przebiegały pomyślnie i 30 grudnia 1956 przekroczył on [[prędkość dźwięku]]. Z powodu obaw na etapie projektowania, że samolot nie będzie osiągał wystarczającego zasięgu lotu, początkowo zamówiono w 1955 jedynie 13 przedseryjnych egzemplarzy dla celów doświadczalnych (łącznie z dwoma prototypami), lecz piętrzące się trudności z rozwojem programu naddźwiękowego bombowca [[North American XB-70 Valkyrie|XB-70 Valkyrie]] oraz dobre rokowania co do B-58 spowodowały, że Dowództwo Lotnictwa Strategicznego (''Strategic Air Command'') ponownie wyraziło zainteresowanie tym samolotem. Dwa dni po pierwszym locie zamówienie maszyn przedseryjnych zwiększono do 30. 16 lutego 1957 oblatano drugi prototyp XB-58A. W toku prób kolejnych samolotów testowano m.in. zrzucany zasobnik, system walki radioelektronicznej, działko, a także eksploatację w warunkach zimowych na Alasce. Samoloty przedseryjne były oznaczone YB/RB-58A, gdyż samolot miał pełnić także funkcje rozpoznawcze<ref name=cz1/>.
 
W [[1958]] lotnictwo amerykańskie planowało zakupić 260 samolotów B-58, lecz wkrótce zmieniono plany z powodu przewartościowania roli lotnictwa strategicznego. Gdy zdano sobie sprawę z dynamicznego rozwoju [[Rakietowy pocisk przeciwlotniczy |rakiet przeciwlotniczych]], zdecydowano skupić się na bombowcach [[Boeing B-52 Stratofortress]] przenoszących pociski skrzydlate odpalane z dużej odległości, a z drugiej strony, na misjach na małej wysokości, gdzie trudniej wykryć bombowiec. B-58 okazał się zdolny do lotów na małej wysokości, lecz mógł na nich rozwijać jedynie prędkość poddźwiękową – ok. Ma 0,95 z uwagi na wytrzymałość konstrukcji i rosło zużycie paliwa. Prędkość dźwięku mógł przekraczać na wysokości ponad 7000 m. Postanowiono więc kontynuować zamówienie samolotów w mniejszej ilości, z założeniem, że w zależności od sytuacji, B-58 będzie wykonywać misje na dużym pułapie, albo na wysokości 100-150 m, z prędkością do 1100 km/h.
 
Ostatecznie łącznie z prototypami zbudowano 116 samolotów (13 zamówione w 1955, 17 w 1956, 36 w 1959, 20 w 1960 i 30 w 1961)<ref name=cz1/>. Produkcja seryjna trwała do 1962. Zbudowano 86 samolotów seryjnych w jedynej wersji '''B-58A''', lecz ponieważ pięć się rozbiło jeszcze do 1962 roku, doprowadzono do takiego standardu także 10 samolotów przedseryjnych<ref name=cz2> E.F. Rybak, J. Gruszczyński, cz.2</ref>.
 
W celu ułatwienia przeszkalania załóg, 8 samolotów przedseryjnych przebudowano w latach 1960-63 na [[samolot szkolno-treningowy|szkolno-treningowe]] [[dwuster]]y '''TB-58'''. Miejsce dla instruktora umieszczono zamiast nawigatora, przesuwając jego fotel nieco w prawo dla zapewnienia minimalnej widoczności do przodu (fotel pilota był w B-58 przesunięty nieco w lewo)<ref name=cz2/>.
 
{{przypisy}}
 
== Bibliografia ==
*E.F. Rybak, J. Gruszczyński: ''Zapomniany bombowiec strategiczny Convair B-58 Hustler. Cz.I'', w: nowa Technika Wojskowa 2/1999, s. 31-37
*E.F. Rybak, J. Gruszczyński: ''Zapomniany bombowiec strategiczny Convair B-58 Hustler. Cz.II'', w: nowa Technika Wojskowa 3/1999, s. 37-44
* Miller, Jay. "History of the Hustler." ''Airpower, Vol. 6, No. 4, July 1976''.
 
== Zobacz też ==
Linia 80 ⟶ 100:
* [[Tupolev Tu-22|Tupolev Tu-22 'Blinder']]
 
{{przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* Donald, David and Lake, Jon, eds. ''Encyclopedia of World Military Aircraft''. London: AIRtime Publishing, 1996. ISBN 1-880588-24-2.
* Gunston, Bill. ''Bombers of the West''. London: Ian Allan Ltd., 1973, p. 185-213. ISBN 0-7110-0456-0.
* Higham, Robin, Williams, Carol and Siddall, Abigail, eds. ''Flying Combat Aircraft of the USAAF-USAF (Vol.1)''. Andrews AFB, Maryland: Air Force Historical Foundation, 1975. ISBN 0-8138-0325-X.
* Miller, Jay. "History of the Hustler." ''Airpower, Vol. 6, No. 4, July 1976''.
* Swanborough, Gordon and Bowers, Peter M. ''United States Military Aircraft Since 1909''. Washington, DC: Smithsonian, 1989. ISBN 0-87474-880-1.
* Wagner, Ray. ''American Combat Planes of the Twentieth Century''. Reno, Nevada: Jack Bacon and Co., 2004. ISBN 0-930083-17-2.
* Winchester, Jim, ed. "Convair B-58 Hustler." ''Military Aircraft of the Cold War (The Aviation Factfile)''. Rochester, Kent, UK: The Grange plc., 2006. ISBN 1-84013-929-7.
 
== Linki zewnętrzne ==