Pogórze Spisko-Gubałowskie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m HotCat: Szybkie dodanie kategorii "Pogórze Spisko-Gubałowskie"
Selso (dyskusja | edycje)
rozbudowa art., wydzielenie podsekcji, poprawa linków
Linia 12:
|jednostki='''[[Słowacja]]'''<br /> – [[kraj żyliński]]<br /> – [[kraj preszowski]]<br />'''[[Polska]]'''<br /> – [[województwo małopolskie|woj. małopolskie]]
}}
[[Plik:Orawa 2-T30.jpg|thumb|250px|left|Tatry Zachodnie i zachodnia część Pogórza Spisko-Gubałowskiego]]
'''Pogórze Spisko-Gubałowskie''' ([[Regionalizacja fizycznogeograficzna Polski|514.13]]) – południowa, najwyższa część [[Obniżenie Orawsko-Podhalańskie|Obniżenia Orawsko-Podhalańskiego]], od północy ograniczona [[Pieniński Pas Skałkowy|Pienińskim Pasem Skałkowym]], który we wschodniej części przechodzi w pasmo górskie [[Pieniny|Pienin]], od południa zaś oddzielona od [[Tatry|Tatr]] obniżeniem [[Rów Podtatrzański|Rowu Podtatrzańskiego]].
 
=== Topografia ===
W ramach Pogórza Spisko-Gubałowskiego wyróżnić możemy następujące części:
* [[Pogórze Skoruszyńskie]]. Dzieli się na 3 części:
** [[Pogórze Orawskie]] – na zachód od [[Dolina Zimnej Wody Orawskiej|Doliny Zimnej Wody Orawskiej]]. Najwyższym szczytem jest [[Kopec]] (1251 m)
** [[Skoruszyńskie Wierchy]] – pomiędzy Doliną Zimnej Wody Orawskiej a [[Orawica (rzeka)|Orawicą]]. Najwyższym szczytem jest [[Skoruszyna]] (1314 m [[n.p.m.]])
** [[Orawicko-Witowskie Wierchy]] – między dolinami Orawicy a [[Czarny Dunajec (rzeka)|Czarnego Dunajca]], na granicy polsko-słowackiej. Najwyższy szczyt – [[Magura Witowska (szczyt)|Magura Witowska]] 1233 m n.p.m. Inne ważniejsze szczyty: [[Przysłop Witowski]] (1161 m), [[Hurhoci Wierch]] (1090 m).
 
Linia 26 ⟶ 28:
* [[Pogórze Spiskie]] – na wschód od doliny Białki. Część leżąca na Słowacji zwana jest [[Magura Spiska|Magurą Spiską]], często jednak nazwą tą określa się całe Pogórze Spiskie. Najwyższe szczyty: po stronie słowackiej – [[Rzepisko (Magura Spiska)|Rzepisko]] (1259 m n.p.m.), po stronie polskiej – [[Kuraszowski Wierch]] (1040 m).
 
=== Opis regionu ===
W granicach Polski Pogórze Spisko-Gubałowskie zbudowanema powierzchnię ok. 370 km². Zbudowane jest z nieco zdyslokowanego i zapadającego z południa na północ [[flisz karpacki|fliszu karpackiego]] a jego [[wierzchowina]] ma powierzchnię erozyjno-denudacyjną. Ma ona duże nachylenie, co świadczy o jej nierównomiernym wypiętrzaniu. Stoki południowe są krótkie i strome, stoki północne bardziej łagodne i przecięte płytkimi dolinami. Na głównych dolinach występują zbudowane ze żwirów tarasy [[plejstocen|plejstoceńskie]]. Jest silnie zabudowane, przy czym zabudowania znajdują się nie tylko w dnach dolin, ale również na ich stokach i na wierzchowinie, sięgając do wysokości 1100 m n.p.m. W wyniku dużego zaludnienia lasy w polskiej części zostały silnie przetrzebione. W większych lasach na Pogórzu Spiskim utworzono [[rezerwat przyrody Niebieska Dolina]]. Słowacka część regiony jest silniej zalesiona.
 
Północna granica Pogórza Gubałowskiego i Bukowińskiego z [[Kotlina Orawsko-Nowotarska|Kotliną Orawsko-Nowotarską]] przebiega wzdłuż linii tektonicznej, na której znajdują się liczne wapienne skałki. Większe z nich to [[Żdżar (Pogórze Spiskie)|Żdżar]] w [[Maruszyna|Maruszynie]] (773 m), [[Cisowa Skała]] (668 m) i [[Obłazowa]] (670 m) pod [[Nowa Białka|Nową Białką]], [[Ranysborg]] lub Raniszberg (678 m) koło [[Szaflary|Szaflar]]. Wokół jednej z tych skałek (Skałka Rogoźnicka 708 m), na zachodnich granicach Pogórza Gubałowskiego utworzono [[rezerwat przyrody Skałka Rogoźnicka]].
[[Plik:Orawa 2-T30.jpg|thumb|250px|left|Tatry Zachodnie i zachodnia część Pogórza Spisko-Gubałowskiego]]
 
=== Bibliografia ===
{{Bibliografia start}}
# {{Cytuj książkę |nazwisko=Kondracki |imię=Jerzy |tytuł=Geografia regionalna Polski |wydawca=Wyd. Naukowe PWN |miejsce=Warszawa |rok= 1998| |isbn=83-01-12479-2}}
# {{Cytuj książkę |tytuł= Dookoła Tatr. Mapa 1:100000100&nbsp;000 |wydawca=Sygnatura|rok= 2003 |isbn=978-83-87873-44-8 }}
{{Bibliografia stop}}